Morgunblaðið - 06.06.2012, Blaðsíða 23

23
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 6. JÚNÍ 2012
Rúmrusk Hugarafl hélt upp á 9 ára afmæli sitt í gær með sjúkrarúmsgöngu í náttklæðum frá bráðamóttöku geðsviðs LSH. Gengið var um Skólavörðustíg, niður á Lækjartorg og endað á Aust-
urvelli þar sem var sungið og leikið. Síðan var afmæliskaffi hjá Hugarafli en samtökin vilja vekja athygli á að vandi geðraskana verði ekki leystur með því að fela hann inni á geðdeildum.
Júlíus
Eftir hrun fjármálakerfisins
haustið 2008, hefur verið inn-
leidd ný vinnuregla. Sum fyrir-
tæki mega ekki fara á hausinn á
meðan önnur geta siglt sinn sjó
og þess vegna í strand. Reglan
hefur lítið sem ekkert með arð-
semi fyrirtækjanna að gera og
hirðir lítt um hvort skynsamlega
hafi verið staðið að rekstri á
umliðnum árum.
Reglan er fremur einföld:
Skuldsett stór fyrirtæki sem
uxu hratt fyrir hrun, ekki síst í
krafti þess að hafa nær óheftan aðgang að
lánsfé, skulu sett í gjörgæslu, þeim stungið í
súrefnisvélar banka og lífeyrissjóða, skuldir
afskrifaðar og þeim gert kleift að halda rekstri
áfram. Eigendur annarra fyrirtækja sitja eftir
með sárt ennið. Þeir eiga annaðhvort ekki
nægilega stór fyrirtæki eða gerðu þau mistök
að safna ekki skuldum á góðæristímanum í við-
leitni sinni til vaxtar þar sem arðsemi réð för.
Graftrarkýli bólgna
Þessi nýja regla var tekin upp og útfærð
með vilja og/eða samþykki hinnar norrænu
vinstri stjórnar sem kennir sig við velferð.
Með innleiðingu hennar urðu Íslendingar af
gullnu tækifæri til að stokka upp spilin, brjóta
upp viðskiptasamsteypur sem allt gleyptu í
krafti lánsfjár og tryggja hér aukna sam-
keppni á flestum sviðum. Í stað þess að
sprengja graftrarkýlin í íslensku viðskiptalífi,
hafa þau fengið að halda áfram að
bólgna og ný hafa myndast.
Hin nýja regla bannar að skuld-
ug stórfyrirtæki fari á hausinn.
Þar með hefur lögmáli frjálsra
viðskipta verið kippt úr sambandi.
Reglan hefur lagt grunninn að vel-
ferðarkerfi hinna stóru á kostnað
þeirra sem eru minni. Þannig
starfar norræn velferðarstjórn.
Það þarf ekki umfangsmiklar
rannsóknir til að komast að þeirri
niðurstöðu að staðan í íslensku
viðskiptalífi hefur verið skekkt
stórkostlega á síðustu árum. Litli
atvinnurekandinn sem áður glímdi
við stórfyrirtæki, sem virtust hafa ótakmark-
aðan aðgang að láns- og áhættufé, glímir við
sömu aðila, sem nú hafa fengið milljarða af-
skrifaða og nýtt áhættufé. Við „uppstokkun“
íslensks atvinnulífs á síðustu árum var því aft-
ur gefið vitlaust – sanngirni var lögð til hliðar.
Ekkert frjálst þjóðfélag sem vill sækja fram
og bæta lífskjör, fær þrifist án sjálfstæða at-
vinnurekandans – einstaklingsins sem leggur
allt sitt undir til skapa sér og sínum lífsviður-
væri. Framtaksmaðurinn sem kemur auga á
tækifærin að framleiða nýja vöru eða bjóða
nýja þjónustu, er drifkraftur framfara sem
skapa jarðveg fyrir ný störf og aukin lífsgæði.
Þjóðir sem hlúa að litla atvinnurekandanum –
einstaklingnum með nýja hugmynd – njóta
velmegunar umfram aðrar þjóðir.
Á Íslandi hefur sjálfstæði atvinnurekandinn
verið settur út í horn og það er sótt að honum.
Ríkisstjórnin sækir að honum með sífellt
flóknara regluverki, dýru eftirliti og síhækk-
andi sköttum. Stóru fyrirtækjasamsteyp-
urnar, sem fengu nýtt líf, sækja að honum í
krafi afskrifta og með fjármálastofnanir og
fjárfestingasjóði lífeyrissjóðanna sem
bakhjarla.
Verndað umhverfi
Kannski er ekki nema von að lítill skilningur
sé á stöðu þeirra sem reka lítil og meðalstór
fyrirtæki. Forráðamenn ríkisstjórnarinnar
hafa lifað og starfað í vernduðu umhverfi í ára-
tugi. Steingrímur og Jóhanna vita ekki hvað
það er að setja allt sitt undir í rekstur fyrir-
tækis. Þekkja ekki þær áhyggjur að eiga fyrir
launum starfsmanna um næstu mánaðamót
eða geta staðið skil á virðisaukaskatti á
komandi gjalddaga.
Stór hluti þingmanna glímir við þetta skiln-
ingsleysi. Þess vegna finnst þeim eðlilegt
hvernig staðið hefur verið að verki við „end-
urreisn“ atvinnulífsins og þeim finnst sann-
gjarnt að þeir sem ráku fyrirtæki sín af skyn-
semi og fyrirhyggju á góðærisárunum, skuli
greiða hærri skatta. Í þokkabót telja þeir
nauðsynlegt að auka opinbert eftirlit með
sjálfstæða atvinnurekandanum.
Verkefni Sjálfstæðisflokksins
Sá er þetta skrifar hefur á síðustu árum
ítrekað hvatt til þess að Sjálfstæðisflokkurinn
berjist fyrir sjálfstæða atvinnurekandann,
enda í samræmi við sögu og grunnstefnu
flokksins. Ég hef átt samtöl við fjölmarga at-
vinnurekendur víða um land, sem telja að
Sjálfstæðisflokkurinn hafi látið þá afskipta –
þingmenn og kjörnir fulltrúar flokksins hafi
lítinn sem engan áhuga á kaupmanninum á
horninu, útgerðarmanninum sem keypti sér
Sóma-bát og kvóta, kallinum sem hefur rekið
sitt dekkjaverkstæði í áratugi og alltaf staðið í
skilum eða innflytjandanum sem hefur barist
við ósanngjarna samkeppni frá ríkisrekinni
fríhafnarverslun.
Óháð því hvort sjálfstæðismönnum þyki
þetta viðhorf sanngjarnt eða ekki, eiga þeir að
taka það alvarlega. Nú þegar innan við eitt ár
er í alþingiskosningar verður Sjálfstæðisflokk-
urinn að taka upp hanskann fyrir atvinnulífið –
ekki fyrir stóru öflugu fyrirtækin – heldur
fyrir þau litlu og meðalstóru. Ætli Sjálfstæð-
isflokkurinn að ná árangri í komandi kosn-
ingum og fá umboð til að leiða næstu ríkis-
stjórn, verður flokkurinn að endurnýja
trúnaðarsambandið við þá sem eiga það sam-
eiginlegt að veita þúsundum atvinnu með því
að leggja allt sitt undir og hafa rekið fyrirtæki
sín af skynsemi. Allt annað gengur gegn
hugsjónum Sjálfstæðisflokksins.
Eftir Óla Björn Kárason »Reglan hefur lagt grunninn
að velferðarkerfi hinna
stóru á kostnað þeirra sem eru
minni. Þannig starfar norræn
velferðarstjórn.
Óli Björn
Kárason
Sjálfstæði atvinnurekandinn settur út í horn
Höfundur er varaþingmaður
Sjálfstæðisflokksins.