Helgafell - 01.04.1942, Blaðsíða 38

74
HELGAFELL
var fóðurgildi að mun meira. Þegar
raektaðar voru saman ertur eða flækjur
og hafrar, gat uppskeruaukinn numið
20—30% að heymagni til.
Enn fremur er vert að geta þess, að
belgjurtir eru eins konar lifandi áburð-
arverksmiðjur. Á rótum þeirra þrífast
sérstakar bakteríur, er vinna köfnúnar-
efni úr loftinu og miðla því síðan belg-
jurtunum sjálfum, en einnig þeim
gróðri, er vex með þeim. Til þess, að
þetta geti orðið, þarf að smita belg-
jurtafræið með þessum bakteríum, en
takist það vel, myndast rótaræxli, sem
eru köfnunarefnisforðabúr. Af þessu
leiðir, að spara má kaup á köfnunar-
efnisáburði að miklu leyti, þar sem
hæfilegt magn af belgjurtum er ræktað
með öðrum gróðri og ræktunin fer vel
úr hendi.
Smárahey er vandþurrkað og illa
fallið til votheysgerðar, sökum rotnun-
arhættu, er stafar af því, hve auðugt
það er að eggjahvítusamböndum. Hins
vegar er það talið vel fallið til vélþurrk-
unar.
Ef bændur hér í nágrenninu ættu
kost á að hraðþurrka hey sín, er lík-
legt, að meira kapp yrði lagt á sam-
ræktun smára og túngresis. En við það
ynnist þetta:
1) Heyið yrði meira að vöxtum og
auðugra að meltanlegri eggjahvítu.
2) Hægt væri að ná því óhröktu.
3) Fóðurbætiskaup og kaup á köfn-
unarefnisáburði mundu minnka til
mikilla muna.
4) Mjólkin yrði meiri og betri, af-
koma bænda öruggari og neytend-
ur ánægðari.
Er því ærin ástæða til, að hugsað sé
fyrir því, að bændur eigi kost á hita-
orku til heyþurrkunar.
Að lokum skal bent á enn eitt verk-
efni, sem fela mætti heita vatninu á
sumrin, en það er þurrkun á þangi og
þara til áburðarvinnslu. Hér er tilfinn-
anlegur skortur á áburðarefnum, en
gnótt þangs og þara við strendur lands-
ins. Virðist vel gerlegt að byggja smá-
verksmiðju til að þurrka og mala þang
og þara, er síðan mætti nota sem á-
burð. Gæti sú verksmiðja efalaust
fengið hitaorku frá hitaveitunni, en
nægjanlegt rafmagn ætti einnig að
vera aflögu að sumrinu til að reka
mölunarvél.
Áburðarmagn nýrra sæþörunga er
talið þetta: Köfnunarefni 0,50%, fos-
fórsýra 0,10% og kalí 0,60%. Eigi
verður fullyrt um magn þessara efna
þegar búið er að þurrka þörungana.
en hitt er víst, að búa má til verðmæt-
an áburð úr þangi og þara á þennan
hátt, áburð, sem fyllilega mundi duga
í garða, ef hann væri bættur upp með
fosfórsýruáburði.
Hér verður numið staðar að sinni.
Tillögur þær, sem hér eru bornar
fram um notkun hitaveitunnar á sumr-
in, miða allar að því, að lögð sé á-
herzla á, að hún geti orðið bæjarbúum
sem mest heilsulind með því að stuðla
að framleiðslu hollrar fæðu á ýmsan
hátt. Er þess vænzt, að athugað sé sem
fyrst, hvort unnt sé að framkvæma
þessar tillögur og að hve miklu leyti.