Morgunblaðið - 09.08.2012, Side 6
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 9. ÁGÚST 2012
SVIÐSLJÓS
Ingveldur Geirsdóttir
ingveldur@mbl.is
Pétur J. Eiríksson, stjórnar-
formaður eignarhaldsfélagsins Por-
tus, sem er móðurfélag tónlistar- og
ráðstefnuhússins Hörpu, segir að
tapið af rekstrinum í ár verði greitt
af rekstrarfé hússins, ekki beint úr
ríkiskassanum eins og margir hafi
gert sér í hugarlund. Gert er ráð fyr-
ir að rekstrartap Hörpu 2012 verði
407 milljónir króna samkvæmt út-
tekt sem KPMG vann fyrir eigendur
hússins sem eru Íslenska ríkið og
Reykjavíkurborg.
„Það má hafa í huga að beinar
skatttekjur eigenda af þessu húsi
verða 549 milljónir í ár. Þannig að
eigendurnir eru að fá meira fyrir
húsið en þeir þyrftu að leggja fram
ef þeir myndu fjármagna tapið. Við
munum ekki leita rekstrarstyrkja á
þessu ári og örugglega ekki því
næsta. En við viljum verja okkar
peningum í annað en að fjármagna
tap,“ segir Pétur. Hann er einnig
stjórnarformaður Totus sem er félag
um rekstur fasteignarinnar og Situs
sem er þróunarfélag um uppbygg-
ingu á reitum umhverfis Hörpu. Þá
er hann meðstjórnandi í Ago sem er
rekstrarfélag um starfsemina í
húsinu.
Vilja leiðrétta leigusamning
Pétur nefnir tvennt sem helstu or-
sökina fyrir því rekstrartapi sem
verður á Hörpu í ár. Í fyrsta lagi eru
það há fasteignagjöld og í öðru lagi
Sinfóníuhljómsveit Íslands. „Við
þurfum að greiða 337 milljónir í fast-
eignagjöld og svo erum við með halla
á Sinfóníuna sem nemur um 100
milljónum króna. Leigusamning-
urinn við Sinfóníuna er bindandi í 35
ár og ástæðan fyrir því að við höfum
viljað endurskoða hann er að í hon-
um er ekki gert ráð fyrir að Sinfóní-
an borgi sameiginlegan kostnað,
eins og hita og rafmagn, þrif og leigu
á sameiginlegum rýmum. Við þurf-
um svo að láta hljómsveitinni í té
ótakmarkaðan fjölda starfsmanna á
sviði. Það er vaninn að leigjendur
borgi sameiginlegan kostnað og
hann er hár. Okkur er uppálagt að
reka húsið á viðskiptagrunni en
þessi leigusamningur brýtur í bága
við viðskiptavenjur og þess vegna
höfum við talið eðlilegt að þetta sé
leiðrétt.“
Í úttekt KPMG er nefnt að hækka
leiguna við Sinfóníuna um helming,
úr 122 m. kr. í 259 m. kr. Pétur segir
þessa tölu útreikning skýrsluhöf-
unda, aldrei hafi verið sett fram nein
lokatala.
Forsendur sem lagt var upp með í
rekstri Hörpu hafa ekki staðist sam-
kvæmt úttekt KPMG. Pétur segist
ekki hafa verið kominn að rekstr-
inum þegar þær áætlanir voru gerð-
ar en sagðist telja það vera vegna
þess að menn voru að gera áætlun
fyrir hús og rekstur sem þeir þekktu
ekki. Hann segir að í fyrstu áætl-
unum hafi tekjur af ráðstefnum ver-
ið ofreiknaðar, um 80% samkvæmt
úttekinni. „Það eru margar ástæður
fyrir því að ráðstefnuhald gekk ekki
samkvæmt áætlun; eldgos, nákvæm-
ur opnunardagur hússins var lengi
óljós og það er kreppa í heiminum.
Við erum á áætlun hvað varðar
tekjur af ráðstefnum í ár og reiknum
með að þær fari vaxandi næstu þrjú
árin. Áætlanir varðandi tekjur af
tónlistarviðburðum í húsinu hafa
staðist algjörlega. Á næstu þremur
árum ættum við að geta aukið ráð-
stefnutekjurnar um 130 milljónir.
Reksturinn yrði sjálfbær með leið-
réttingu fasteignagjalda og leigu-
samninga við Sinfóníuna og Óp-
eruna,“ segir Pétur.
Þrátt fyrir 400 milljóna króna
tap á þessu ári telur Pétur að
rekstur hússins fyrsta árið hafi
heppnast vel. „Til lengdar mun
Harpa skapa samfélaginu mun
meiri tekjur en kostnaður-
inn verður. Svona hús er
geysilega verðmætt fyr-
ir samfélagið.“
Tapið greitt með rekstrarfénu
Stjórnarformaður Portus segir tvennt orsaka 407 m. kr tap af rekstri Hörpu: há fasteignagjöld og
leigusamningur við Sinfóníuna Beinar skatttekjur eigenda hússins af því verða 549 milljónir í ár
Morgunblaðið/Kristinn
Harpa Austurhöfn er einkafyrirtæki í eigu ríkis og borgar sem á Hörpu.
Íslenska ríkið á 54% í fyrirtækinu en Reykjavíkurborg 46%.
Þegar ríki og borg yfirtóku
framkvæmdir við tónlistarhúsið
eftir efnahagshrunið miðuðust
allar áætlanir við að ekki þyrftu
að koma til aukin framlög ríkis
og borgar frá því sem áður var
ákveðið.
Í viðtali í Morgunblaðinu 26.
janúar 2010 segir Pétur að ekki
þurfi að leita til ríkisins til að
standa undir rekstrinum á
Hörpu þegar hann hefst.
Spurður núna hvort þetta
hafi verið óhófleg bjartsýni
svarar Pétur: „Við gerðum ráð
fyrir allt öðrum fasteignagjöld-
um í upphafi, ekki gjöldum m.v.
verðmæti hússins heldur verð-
mæti rekstrarins eins og tíðk-
ast um atvinnuhúsnæði. Við
höfum verið í viðræðum við eig-
endur í nokkurn tíma um að
leiðrétta leigusamninginn við
Sinfóníuna, menn urðu ásáttir
um að bíða þar til það yrði kom-
in rekstrarreynsla á húsið og
við féllumst á það.
Árið 2010 er ég með það í
huga að við lendum ekki í
verstu mögulegu stöðunni en
við erum að gera það. Í nóv-
ember í fyrra drógum við
upp þrjár sviðsmyndir, sú
versta er það sem við er-
um að horfa á í dag en í
þeirri bestu gerðum við
ráð fyrir 125 milljónum í
tap og slíkt tap hefðum
við getað unnið
upp.“
Í verstu
mögulegu
stöðunni
BJARTSÝNN 2010
Pétur J. Eiríksson
Engin undanþága frá reglum um
gæslu við sundlaugar er nú í gildi hér
á landi og nýlegum beiðnum um slíkar
undanþágur hefur verið hafnað, sam-
kvæmt upplýsingum frá umhverfis-
ráðuneytinu. Slík undanþága var þó
veitt vegna þriggja sundlauga á Aust-
urlandi í fyrra en sú síðasta rann út 1.
september í fyrra.
Reglugerð um hollustuhætti á
sund- og baðstöðum gildir um alla
sund- og baðstaði sem almenningur
hefur aðgang að. Um laugagæslu seg-
ir m.a. í reglugerðinni: „Sund- og bað-
staðir skulu hafa laugargæslu. Á
sund- og baðstöðum skal ávallt vera
laugargæsla meðan gestir eru í laug.
Tryggja skal að starfsmenn sem
sinna laugargæslu fylgist stöðugt
með gestum í laugum og á laugar-
svæði og hafi eftirlit og yfirsýn yfir
alla hluta laugar og sinni ekki öðru
starfi samhliða.“
Umhverfisráðuneytið veitti í fyrra
undanþágu frá kröfunni um að starfs-
menn sinntu ekki öðru starfi samhliða
vegna sundlauga Fjarðabyggðar á
Norðfirði, Eskifirði og Stöðvarfirði. Í
öllum tilvikum var gott útsýni yfir
laugarnar úr afgreiðslunni og í und-
anþágunni var m.a. kveðið á um að sá
sem annaðist laugargæslu einn – og á
þeim tíma sem annir voru í lágmarki –
skyldi ekkert gera annað en að sinna
gæslu og afgreiða laugargesti.
Sigurbjörg Sæmundsdóttir, deild-
arstjóri í umhverfisráðuneytinu, segir
að verið sé að endurskoða reglugerð-
ina, m.a. með tilliti til öryggiskrafna á
minni sundstöðum.
Það getur verið dýrt að uppfylla ör-
yggiskröfur og Morgunblaðið hefur
upplýsingar um að ein sparnaðarað-
ferðin sem notuð er í minni laugum úti
á landi er að fastagestir merkja ein-
faldlega við sig á morgnana og eru
rukkaðir síðar. Í stað þess að rukka
sinnir starfsmaðurinn laugagæslu.
runarp@mbl.is
Engin undan-
þága er í gildi
Skoða reglur um minni sundlaugar
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Fjör Sund er góð skemmtun.
Tónlistarhús
» Samningur ríkis og borgar
um byggingu tónlistar- og ráð-
stefnuhúss var undirritaður
2002. Í samningnum var m.a.
kveðið á um að um einka-
framkvæmd væri að ræða.
» Eignarhaldsfélagið Portus,
sem var í eigu Landsbankans
og Nýsis, samdi við ríkið og
Reykjavíkurborg á sínum tíma
um bygginguna og ætlaði að
reka húsið.
» Framkvæmdir hófust 12.
janúar 2007. Í október 2008
voru þær stöðvaðar vegna
bankahrunsins.
» Í mars 2009 hófust þær aft-
ur eftir ákvörðun Katrínar Jak-
obsdóttur menntamálaráð-
herra og Hönnu Birnu
Kristjánsdóttur, þáverandi
borgarstjóra. Ríki og borg
eignuðust húsið og greiða
næstu 35 árin tæpan milljarð
króna á ári til að borga niður
lán vegna byggingar Hörpu.
Skrifstofurými
Bókahillur
Eldtraustir skápar
Skjalaskápar
Skjalakerfi
Smávörukerfi
Brautarholt 26-28 | 105 Reykjavík
Sími 511 1100 | www.rymi.is | www.riverslun.is