Morgunblaðið - 01.09.2012, Blaðsíða 30

FRÉTTASKÝRING
Gunnhildur Guðmundsdóttir
gunnhildur@mbl.is
M
arkmiðið hjá okkur
er fyrst og fremst
það að umgjörð
svæðisins, þ.e.
mannvirkin, svari
kalli nútímans og að ekki verði farið
út í aðgerðir sem ganga á gæði
þess,“ segir Hjalti Þór Vignisson,
bæjarstjóri á Höfn í Hornafirði, um
tillögu að nýju deiliskipulagi fyrir
svæðið umhverfis Jökulsárlón á
Breiðamerkursandi sem auglýst hef-
ur verið til umsagnar.
Hefur skipulagsins verið að
vænta um skeið enda þörfin fyrir það
brýn. Jökulsárlón er einn fjölsóttasti
áningarstaður ferðamanna, ís-
lenskra sem erlendra, á leið um
landið en undanfarin ár hafa um 250
þúsund manns heimsótt lónið ár
hvert.
Mikið skortir á að aðstaðan á
staðnum sé í samræmi við fjöldann
sem hann sækir, s.s. afmörkuð bíla-
stæði, salernisaðstaða, aðstaða til
upplýsingagjafar o.s.frv. Sem dæmi
ber töluvert á utanvegaakstri á
svæðinu sökum takmarkaðra veg-
merkinga og sliti á fjölförnustu út-
sýnisstöðunum þar sem merkingar
eru af skornum skammti. Nýtt deili-
skipulag er nauðsynlegur undanfari
uppbyggingar á svæðinu.
Forsenda framkvæmda
Í meginatriðum miðar ný tillaga
að deiliskipulagi fyrir svæðið að því
að bæta afmörkun bílastæða og stýr-
ingu umferðar við lónið, afmörkun
byggingarreita og skilgreiningu
heimilda fyrir þjónustubyggingar
sem æskilegt þykir að verði byggðar
á staðnum auk þess sem tillagan nær
einnig yfir afmörkun gönguleiða og
útsýnisstaði þar sem líklegt er talið
að gripið verði til yfirborðsfrágangs
til að forðast slit og skemmdir.
Nær deiliskipulagið alls yfir 350
hektara lands umhverfis Jökulsá á
Breiðamerkursandi, ósa hennar og
útfall úr Jökulsáslóninu sjálfu auk
fremsta hluta þess. Vestan árinnar
er svæðið sem um ræðir þjóðlenda
og hefur komið til tals að friða þann
hluta og færa undir Vatnajök-
ulsþjóðgarð. Austan við lónið er
landið hins vegar í einkaeigu margra
aðila, þar af hluti í eigu Sameigenda-
félags Fells.
Sameigendafélag Fells fer með
yfirráð yfir um 80% af landinu aust-
an Jökulsárlóns. Hefur félagið lengi
óskað eftir nýju deiliskipulagi að
sögn Jónasar Runólfssonar, eins fé-
lagsmanna, og telur gerð þess löngu
tímabæra.
Dvelji lengur á staðnum
„Nýtt deiliskipulag er aðgöngu-
miðinn að því að ráðast í hlutina,“
segir Jónas. Að sögn hans bindur
sameigendafélagið miklar vonir við
að nýtt deiliskipulag geri að verkum
að hægt sé að hefjast handa við að
byggja upp aðstöðu og þjónustu á
svæðinu.
Hafa félagsmenn unnið að ým-
iskonar hugmyndum um uppbygg-
ingu og áætla að auglýsa eftir sam-
starfsaðilum til að koma henni þeim í
verk svo að hægt sé að taka á móti
ferðamönnum og þjónusta þá.
„Það eru ótal möguleikar og
margt sem vantar,“ segir Jónas.
„Það er ekki hægt að halda áfram að
taka á móti fólki þarna eins og verið
hefur, þegar varla er salernisaðstaða
fyrir hendi,“ bætir hann við. „Þegar
fólk er komið á staðinn hlýtur það að
vera hagsmunamál að fá það til að
dvelja lengur og verja þarna fé, það
er það sem ferðamennska gengur út
á alls staðar í heiminum,“ segir hann
að lokum.
Frestur til að skila inn at-
hugasemdum við breytingartillögu
að umræddu deiliskipulagi rennur út
15. október næstkomandi.
Brýn þörf á uppbygg-
ingu við Jökulsárlón
Morgunblaðið/RAX
Aðdráttarafl Jökulsárlón er afar tilkomumikið tilsýndar og skal engan
undra aðdráttarafl þess. Brýn þörf er þó á endurbótum á aðstöðu á svæðinu.
30
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 1. SEPTEMBER 2012
S
agt er að ekki séu til peningar fyr-
ir nýju geislatæki á krabbameins-
deild Landspítalans en á sama
tíma á að eyða gífurlegri upphæð
í ráðgefandi þjóðaratkvæða-
greiðslu um tillögur stjórnlaganefndar Jó-
hönnu Sigurðardóttir, nefndar sem skipuð
var sama fólki og ekki nema 35,95 prósent
þjóðarinnar kusu í ógildri stjórnlagaþings-
kosningu.
Flest atkvæði í ógildu kosningunni fékk
Þorvaldur Gylfason en hann var með um 4
prósent fylgi á bak við sig. Umboðsleysi þess
fólks var og er því algjört en þrátt fyrir það
ætlar Jóhanna að eyða tíma og peningum al-
mennings í ráðgefandi kosningu um tillögur
nefndarinnar. Það er ekki nóg með það að
kosningin muni kosta svipað og nýtt geisla-
tæki á krabbameinsdeild spítalans, þar sem
notast er við gömul og úr sér gengin tæki, heldur und-
anskilur ríkisstjórnin kosningu um fullveldisákvæðið
eða öllu heldur framsalsákvæðið.
Á kjörseðlinum sem lagður verður fyrir kjósendur
verður fyrst spurt hvort kjósandinn vilji að tillögur
stjórnlagaráðs verði lagðar til grundvallar frumvarpi að
nýrri stjórnarskrá. Síðan eru lagðar fimm aðrar spurn-
ingar fyrir kjósandann er lúta að efnisþáttum stjórn-
arskrárinnar. Það sem ekki er spurt um en yrði grund-
vallarbreyting á stjórnarskránni er 111. gr. í tillögu
stjórnlaganefndar Jóhönnu sem hljóðar svo:
„Heimilt er að gera þjóðréttarsamninga
sem fela í sér framsal ríkisvalds til al-
þjóðlegra stofnana sem Ísland á aðild að í
þágu friðar og efnahagssamvinnu. Framsal
ríkisvalds skal ávallt vera afturkræft.“
Hvers vegna kýs Jóhanna að spyrja kjós-
endur ekki beint um þetta lykilákvæði? Ótt-
ast hún að niðurstaðan yrði sú að ESB-
viðræðunum yrði sjálfhætt? Ljóst er að
meðan stjórnarskráin heimilar ekki framsal
ríkisvalds verður ekki gengið inn í ESB.
Enn bólar ekkert á gegnsæi í stjórnsýsl-
unni sem átti að skapa traust og trúverð-
ugleika. Það er ansi mikil móða á gluggum
stjórnarráðsins og verður líkast til út þetta
kjörtímabil. Það er skemmst að minnast for-
sögu Icesave-málanna sem þjóðin í tvígang
hafnaði, brota á jafnréttislögum, stöðu-
leikasáttmálans sem hvarf, stólaleiksins sem reglulega
er leikinn í stjórnarráðinu svo að sem flestir fái að
spreyta sig í ráðherrastólunum, SpKef málsins, aðfar-
arinnar að arðbærum sjávarútvegi, landsdómsmálsins,
fjárlagahallans, atvinnuleysisins, kaupmáttarskerðing-
arinnar, skatthækkananna á allt sem hreyfist og nú ný-
lega á ferðaþjónustuna og svo margt fleira. Nú líður
senn að lokum þessa kjörtímabils og spennandi verður
að sjá hvaða einkunn kjósendur gefa ríkisstjórn Jó-
hönnu og Steingríms. vilhjalmur@mbl.is
Vilhjálmur
Andri
Kjartansson
Kosið um gæluverkefni Jóhönnu
Pistill
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Forsætisráð-herra hefurnú lýst
þeim vilja sínum
að láta endurskoða
verklag við skipun
í embætti hjá rík-
inu. Ástæða mun
vera sú að ráðherrar rík-
isstjórnarinnar hafa í tvígang
gerst brotlegir við jafnrétt-
islög. Fyrra brotið framdi
sami forsætisráðherra og nú
vill endurskoða verklagið, en
þess má geta að viðkomandi
fer líka með jafnréttismál inn-
an ríkisstjórnarinnar. Síðara
brotið framdi innanrík-
isráðherra, en sá fer með
dómsmálin sem kunnugt er.
Fleira gerir þessi mál at-
hyglisverð, ekki síst yfirlýst
afstaða flokka þessara ráð-
herra og ráðherranna sjálfra.
Sér í lagi þó yfirlýstur og ákaf-
ur áhugi forsætisráðherra á
málaflokknum í gegnum tíðina
og það að Jóhanna Sigurð-
ardóttir mælti sjálf fyrir lög-
um um jafna stöðu karla og
kvenna á Alþingi árið 2008.
Allt setur þetta málið í sér-
kennilegt ljós, en ekki verður
það síður sérkennilegt þegar
litið er á viðbrögð ráðherranna
tveggja þegar úrskurðað var
að þeir hefðu gerst brotlegir.
Jóhanna Sigurðardóttir var
síður en svo á þeim buxunum
að játa sekt sína þegar kæru-
nefnd jafnréttismála úrskurð-
aði gegn henni. Í þingræðu
vegna úrskurðarins gerði Jó-
hanna lítið úr honum, gagn-
rýndi úrskurðarnefndina og
sagði að „um sérstakan úr-
skurð“ væri að ræða. Við skip-
un í embættið hefði verið
byggt á „faglegu verklagi“
sem væri „alþjóðlega við-
urkennt“ og því verið „fylgt
frá upphafi til enda“. Í sömu
ræðu ítrekaði hún það sem hún
hefði áður sagt, að hún hefði
„hreina samvisku í þessu máli“
þar sem faglega hefði verið að
því staðið.
Í yfirlýsingum vegna máls-
ins, bæði fyrir og
eftir að hún hafði
verið fundin sek,
hélt Jóhanna því
fram að hún hefði
ekki brotið af sér
og frá henni hefur
aldrei komið við-
urkenning á sök eða að hún
hefði staðið ranglega að skip-
uninni í embættið.
Svipaða sögu er að segja um
viðbrögð innanríkisráðherra,
þó að hann hafi vissulega
brugðist við af meiri yfirvegun
og verði til að mynda tæplega
dæmdur til greiðslu skaðabóta
fyrir að veitast að þeim sem
kvartaði, líkt og gerðist í til-
viki Jóhönnu.
Þegar viðbrögð ráð-
herranna, sérstaklega Jó-
hönnu Sigurðardóttur, eru
höfð í huga verða orð hennar
um að nú vilji hún breyta til af-
ar ótrúverðug. Hafi ráðherr-
arnir ekkert gert af sér, ráðn-
ingarmálin öll í stakasta lagi
og samviskan tandurhrein,
verður ekki séð að forsætis-
ráðherra geti talið rök standa
til að breyta einu né neinu.
Þar við bætist að rík-
isstjórnin hefur þegar verið
með ýmsar aðgerðir sem hafa
átt að bæta verklag innan
stjórnarráðsins, svo að vand-
séð er að ein reglan enn hafi
mikið að segja. Ríkisstjórnin
hefur til að mynda sett sér
siðareglur, hún rekur sér-
stakan stjórnsýsluskóla fyrir
starfsmenn stjórnarráðsins og
hún hefur sett af stað alls kyns
umbótanefndir um stjórn-
arráðið og fleira, fyrir utan að
hún á að starfa eftir lögum,
þar með töldum jafnrétt-
islögum.
Ekkert af þessu hefur dugað
og ráðherrarnir eru þeirrar
skoðunar að þeir hafi ekki gert
neitt af sér. Telur forsætisráð-
herra að einhver trúi því að
reglur um nýtt verklag hefðu
eitthvað að segja eða að þær
væru settar til einhvers ann-
ars en að sýnast?
Ef ráðherrar hafa
hreina samvisku,
hvers vegna þarf þá
að setja fleiri reglur
um störf þeirra?}
Sýndarmennska
Fjármálaráð-herra Þýska-
lands, Wolfgang
Schäuble, skrifaði
grein í FT í vikunni
þar sem hann
fjallaði um nauð-
syn þess að setja eitt fjármála-
eftirlit yfir evrópska banka.
Þetta er skref í átt að auknum
samruna Evrópusambandsins
sem nú er unnið að innan
Brussel og meðal annars
fjallað um í nýútkominni
skýrslu frá æðstu stöðum þar í
borg.
Í grein sinni sagði Schäuble
að um væri að ræða „stórt
skref í átt að aukn-
um samruna í Evr-
ópu – raunverulega
tilfærslu á fullveldi
og umtalsverða
styrkingu evr-
ópskra stofnana“.
Innan ESB er viðurkennt að
unnið er að því að ganga lengra
í samrunaátt og draga úr full-
veldi aðildarríkjanna og þetta
er aðeins eitt dæmi af mörgum
þar um. Hver er ástæðan fyrir
því að báðir stjórnarflokkarnir
hér á landi hafa ákveðið að láta
eins og þetta eigi sér ekki stað
og jafnvel að fullveldið mundi
styrkjast við inngöngu í ESB?
Fullveldisafsalið er
ekki feimnismál í
Evrópusambandinu
eins og hér á landi}
Tilfærsla á fullveldi
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjórar:
Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Útgefandi:
Óskar Magnússon
Gangi áætlanir um fjölgun
ferðamanna hingað til lands á
næstu árum eftir mun umferð
ferðamanna að Jökulsárlóni síst
minnka. Styður þessi staðreynd
þá hugmynd að huga verði
gaumgæfilega að frekari upp-
byggingu ferðaþjónustu á svæð-
inu, ef taka á á móti öllum þess-
um fjölda svo vel sé. Er nýtt
deiliskipulag mikilvægur hluti í
þeirri vinnu.
Í dag bjóða tvö fyrirtæki
ferðamönnum upp á siglingar á
lóninu, annars vegar á Zodiac-
bátum og hins vegar svoköll-
uðum hjólabátum. Er þar með
upptalinn sú ferðaþjónustu-
starfsemi sem rekin er við lónið.
Stöðugt
aðdráttarafl
JÖKULSÁRLÓN SÍVINSÆLT
Ógleymanlegt Ferðamenn á hálum ís.