Morgunblaðið - 01.09.2012, Qupperneq 34

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 1. SEPTEMBER 2012
„Nei, ungfrú góð.
Þú færð ekki meira.
Ég geri öllum jafnt,“
sagði sumardrengur í
Laxárdal í Árnessýslu
hárri röddu þar sem
hann var að gefa
heimaalningum úr
pela undir fjósveggn-
um. Ég hafði komið
honum að óvörum á
leið minni frá ánni.
Við tókum tal saman. Sagði ég
við hann að lömbin væru vel alin
hjá honum. Hann kvað já við, en
sagði svo að sér þættu þau stund-
um horuð í rigningu!
Þessi áratuga gömlu orðaskipti
okkar koma í huga mér þegar ég
hugsa um samskipti
Landsbankans við þá við-
skiptavini sína sem urðu fórn-
arlömb hinna miklu stórveld-
isdrauma Sparisjóðsins í Keflavík
sem kreisti úr þeim hvern blóð-
dropa með gríðarlegum stofnfjár-
aukningum. Landsbankinn kann
ekki jafnræðisregluna sem hinn
ungi sumardrengur hafði á hreinu,
svo ég tali nú ekki um umhyggj-
una.
Neyðaróp að norðan
Þegar Sparisjóðurinn í Keflavík
féll urðu stofnfjáreigendurnir fyrir
geysilegu fjárhagslegu áfalli.
Flestir báru samt harm sinn í
hljóði. Norðan úr Húnaþingi og af
Ströndum bárust þó mikil harma-
kvein. Margir stofnfjáreigenda þar
voru úr hópi bænda sem áttu nú á
hættu að missa jarðir sínar. Í
heilu hreppunum gat orðið mjög
alvarlegt ástand. Bændurnir áttu
alla mína samúð.
Við þetta sat um sinn. Svo var
það á fyrrihluta ársins 2011 að
hljótt virtist verða fyrir norðan.
Eitt sinn um sumarið var ég að
ræða fjármál mín við útibússtjóra
Landsbankans hér í Ólafsvík.
Sagði ég þá við hann að nú væri
sennilega búið að lofa norð-
anmönnum úrlausn. Yrði bankinn
látinn afskrifa hjá þeim, svipað og
þá var farið að gera í málum ann-
arra fyrirtækja. Jafnframt sagðist
ég finna á mér, rétt eins og gömlu
hundarnir í sveitinni
feigðina, að hér yrð-
um við höfð útundan
og engu skeytt hvað
um okkur yrði. Stjór-
inn leit á mig í for-
undran og hakan seig
dálítið.
Desember 2011
Hinn 15. des. 2011
sendi Landsbankinn
tilkynningu um að nú
yrði farið að end-
urgreiða eða fella nið-
ur lán sem bankinn hafði veitt til
stofnfjárkaupa í Sparisjóðnum í
Keflavík. Var í tilkynningu þessari
vísað til þess að forsendur hefðu
verið ýmist rangar eða villandi og
bæri því að fella lánin niður og
endurgreiða þau sem eftir mati
bankans féllu undir fordæmi
Hæstaréttar frá
24. nóv. það ár.
Nú fóru bréf að berast til þeirra
sem tóku lán í Landsbankanum til
að fjármagna hinar margumræddu
stofnfjáraukningar. Var misjafnt
hve mikið menn fengu endurgreitt
og reyndar kom öll skilvísi í koll á
fólki. Fljótt varð líka ljóst að þeir
sem gripu til annarra ráða en að
taka lán í Landsbankanum og
lentu í þeirri villu að rembast við
að greiða, lentu á köldum klaka,
væri túlkun bankans fylgt. Þegar
rætt er um þessi mál finnst mér
rétt að minna á að nú eru öll þau
viðskipti sem áður voru í Spari-
sjóðnum í Keflavík og síðar
SPKEF komin í Landsbankann.
Að tala við steininn
Útibússtjóri Landsbankans í
Ólafsvík er vænsti piltur. Ekki
þarf að kvarta undan honum.
Hann er samviskusamur og hús-
bóndahollur og er svo sannarlega
látinn vinna fyrir kaupinu sínu.
Það fengum við að reyna, olnboga-
börnin þegar við fórum hvert af
öðru til að ræða við hann um okk-
ar hlutskipti.
Útlistaði hann við okkur hvert
og eitt hvernig bankinn uppfyllti
allar réttlætiskröfur og að lög-
fræðideild bankans væri öll á einu
máli um alla túlkun. Við vorum
eitthvað að vitna til jafnræðis og
svo hitt, að í tilkynningunni frá 15.
des. hefði bankinn játað og tekið í
raun á sig ákvarðanir og upplýs-
ingar frá stjórn Sparisjóðsins í
Keflavík. Sagði hann við mig að
ég væri á algjörum villigötum í
þessu máli.
Þá kom líka í ljós að útibús-
stjórinn er hinn liprasti teiknari.
Dró hann fram blað og teiknaði
fyrir okkur öll, hvert um sig.
Hérna væri gamli bankinn en hin-
um megin við strikið væri nýi
bankinn o.s.frv. Ég er nú svo tor-
næmur á margt að ég varð engu
nær. Strikið á blaðinu minnti mig
bara á þegar ég var ellefu ára
gamall að fylgjast með víglínunni
í Kóreustríðinu árið 1950, og birt
var í blöðum.
Reyndi ég að bregða á það ráð
að biðja útibússtjórann að panta
fyrir mig viðtalstíma hjá lög-
fræðideildinni. Hann harðneitaði
því og sagði að deildin hefði ann-
að við tíma sinn að gera.
Herrarnir í Hrokagerði
Ein er sú eign gamla bankans
sem flutt hefur verið affallalítið
til nýja bankans. Það er við-
urnefnið Hrokagerði sem Björn
Pálsson á Löngumýri gaf bank-
anum.
Það liggur við að sagt sé við
okkur að okkur komi mál þetta
ekki við. Við sem útundan erum í
endurgreiðslunum brugðum því á
það ráð að koma saman og velja
okkur þrjá menn til að annast í
fyrstu samskiptin við bankann.
Þessir fulltrúar okkar hafa fengið
samtöl við upplýsingafulltrúann
um framvindu mála.
Lögfræðideildin sendi líka tvo
fulltrúa sína á fund sem deildin
boðaði hér í Ólafsvík með fulltrú-
um okkar. Ekkert kom þar fram
annað en það að enn væru þeir að
úrskurða og fáein mál væru eftir.
Sögðu þeir reyndar að bankinn
teldi sig jafnvel hafa teygt sig
lengra en þyrfti. Fundurinn virð-
ist mér hafa verið boðaður til að
tefja og drepa málum á dreif. Allt
gert til að fari sem hljóðast.
Við gefumst ekki upp
Loks barst enn bréf. Það var
„úrskurður“ í mínu tilfelli. Ekki
er skrifað undir bréfið og hef ég
ekki hugmynd um hvaða aðili inn-
an bankans kveður upp „dóminn“.
Forráðamenn bankans verða
líka sjálfir að finna út hvaða
Gregory var þarna að verki og
gerir bæði bankanum og viðtak-
anda þá óvirðingu að senda bréf
um mikilvægt mál óundirritað í
gluggapósti, eins og ekkert sé.
Þykir mér rétt að birta þetta
ótrúlega bréf með þessari grein.
„Ég svara ekki þessari grein.
Hún er óstimpluð“ sagði Alli Vill,
(Alli fiskimaður), þegar honum
þótti hæfa í rökræðum. Ég held
að ég taki þetta ráð hins látna
vinar míns, líti á bréfið sem ónýtt
plagg, og við höldum áfram með
málið Er ekki verið að biðja um
nýtt Ísland?
Landsbankinn gefur úr lófa
Eftir Helga
Kristjánsson »Reyndi ég að bregða
á það ráð að biðja
útibússtjórann að panta
fyrir mig viðtalstíma hjá
lögfræðideildinni. Hann
harðneitaði því og sagði
að deildin hefði annað
við tíma sinn að gera.
Helgi Kristjánsson
Höfundur er eldri borgari í Ólafsvík.
- nýr auglýsingamiðill
569-1100
FÆST Á REDKEN HÁRGREIÐSLUSTOFUM
GET INSPIRED. SEE YOUR STYLIST.
SÉRSTAKAR
ÞARFIR.
EINFALDAR
LAUSNIR.
FRÁ REDKEN.
Finndu það sem
hentar þínu hári.
Takmarkað magn,
tilboð á meðan
birgðir endast.
SÖLUSTAÐIR
REDKEN
BEAUTY BAR
FAGFÓLK
HJÁ DÚDDA
HÖFUÐLAUSNIR
MEDULLA
MENSÝ
N-HÁRSTOFA
PAPILLA
SALON REYKJAVÍK
SALON VEH
SCALA
SENTER
Dreifing:
HÁR EHF
s. 568 8305
har@har.is
REDKEN Iceland á
KAUPTU 2 + 1 FRÍTT
Redken vörur Redken sjampó
Norræna Atlantssamstarfið (NORA)
vill efla samstarf á Norður-Atlants-
svæðinu.
Ein leiðanna að þessu markmiði er
veiting styrkja tvisvar á ári til sam-
starfsverkefna með þátttöku að lág-
marki tveggja af fjórum aðildarlöndum
NORA (Grænlandi, Íslandi, Færeyjum
og sjávarbyggðum Noregs).
NORA óskar því eftir verkefnahug-
myndum og styrkumsóknum með um-
sóknarfrest þann 1. október 2012.
NORA hefur nú kynnt nýja fimm
ára skipulagsáætlun sem finna má á
heimasíðunni, www.nora.fo, þar sem
bent er á meginviðfangsefni á svæðinu
og hvar áherslur liggja varðandi verk-
efnastuðning á tímabilinu 2012–2016:
– Að styrkja sterku hliðarnar enn
frekar með stuðningi við sjálfbæra
þróun efnahagslega mikilvægustu at-
vinnugreina svæðisins. Það verður gert
með því að styrkja nýsköpunarverk-
efni á sviði sjávarútvegs og auðlinda
hafsins. Það geta til að mynda verið
verkefni sem snerta aukaafurðir og
vannýttar auðlindir.
– Að skapa ný tækifæri og efla fjöl-
breytni svæðisbundinna hagkerfa með
því að styðja þróun nýrra atvinnutæki-
færa, framleiðslu, framleiðsluaðferða
og markaðssetningar, t.d. verkefni í
ferðaþjónustu, landbúnaði eða verkefni
sem varða endurnýjanlegra orkugjafa.
– Að sigrast á fjarlægðum, sem
er eitt stærsta viðfangsefni á NORA-
svæðinu og því verður mætt með því
að styrkja verkefni á sviði fjarskipta,
samgangna og flutninga og athafna-
miðaðra greininga. Verkefnin geta t.d.
varðað þróun upplýsingatækni sem
henta sérstökum aðstæðum á Norður-
Atlantssvæðinu eða eru til þess fallin
að fjölga störfum í fámennum byggðar-
lögum eða á jaðarsvæðum.
Auk þessa hefur NORA áhuga á að efla
samstarf við nágranna norðurslóða
til vesturs. Þess vegna vill NORA
gjarnan styrkja verkefni þar sem um
samstarf NORA-landanna við Kanada
og skosku eyjarnar er að ræða.
NORA veitir styrki að hámarki 500.000
danskar krónur á ári og mest til þriggja
ára. Skilyrði er að þátttaka sé frá a.m.k.
tveimur NORA-löndum.
Á heimasíðu NORA, www.nora.fo er
að finna leiðbeiningar um umsóknar-
ferilinn undir valtakkanum „Guide til
projektstøtte“. Þá er umsækjendum
velkomið að leita til skrifstofu NORA
um nánari upplýsingar og ráðgjöf.
Tengiliður á Íslandi er:
Sigríður K. Þorgrímsdóttir
Byggðastofnun
S. 455 5400
Sigga@byggdastofnun.is
Umsóknareyðublaðið er að finna á
heimasíðu NORA og senda á umsókn-
ina rafrænt (á word-formi) til NORA og
sömuleiðis útprentaða og undirritaða
umsókn með pósti. Fylgigögn, eins og
verklýsing og annað ítarefni, sendist
rafrænt (á word, excel eða pdf-formi).
Norræna Atlantssamstarfið (NORA) er verkefnasamstarf milli Færeyja, Grænlands, Íslands og
strandhéraða Noregs og heyrir undir norrænu ráðherranefndina, sem fjármagnar starfsemina
ásamt fjárframlagi þátttökulandanna.
NORDISK ATLANTSAMARBEJDE
Bryggjubakki 12 · Box 259 · FO-110 Tórshavn
Tel: +298 30 69 90 · nora@nora.fo
NORA styrkir
samstarf á Norður-
Atlantssvæðinu
VER
KEFN
AST
UÐN
INGU
R
Nordisk Atlantsamarbejde
www.birkiaska.is
Bodyflex Strong
Bodyflex Strong vinnur gegn stirðleika og
verkjum í liðamótum og styrkir heilbrigði
burðarvefja líkamans.