Morgunblaðið - 14.11.2012, Blaðsíða 6

Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Stjórn Landssambands hesta-
mannafélaga hefur fengið viðbrögð
úr öllum áttum eftir að niðurstaða
heilsbrigðisskoðunar dýralækna á
hestamótum og kynbótasýningum
ársins lá fyrir. Gagnrýnin umræða
hefur verið um málið innan FEIF,
alþjóðasamtaka eigenda íslenska
hestsins, og stjórn Dýravernd-
unarsambands Íslands hefur lýst
yfir áhyggjum vegna þróunar í
hestamennskunni og hvatt öll sam-
tök hestamennskunnar til að bæta
úr.
Haraldur Þórarinsson, formaður
LH, vekur athygli á því að lands-
sambandið hafi í samvinnu við
dýralækni hrossasjúkdóma hjá
Matvælastofnun komið á heilbrigð-
isskoðun á mótum fyrir fjórum ár-
um. Tilefnið hafi verið öfgakennd
umræða erlendis um hestinn.
Markmiðið hafi
verið að búa til
einfalt og skil-
virkt kerfi sem
tæki á öllum
þáttum í heil-
brigði hesta sem
taka þátt í
keppni. „Ég er
mjög ánægður
með reynsluna
af því. Kerfið
virkar. Ef við hefðum ekki verið
með það hefði kannski enginn vit-
að um þessa áverka í munni því
þeir sjást ekki og ekki blæðir úr
þeim,“ segir Haraldur. Niður-
stöður heilbrigðisskoðunarinnar
sýndu að áverkar í munni hafa
verið að aukast. Haraldur leggur
áherslu á að unnið verði með nið-
urstöðurnar þannig að hestarnir
verði sannarlega klárir í keppni.
Ýmsar hugmyndir hafa verið
uppi um aðgerðir til að draga úr
áverkum í munni keppnishrossa,
meðal annars bann við ákveðnum
mélum, aukin fræðsla og breyt-
ingar á keppnisgreinum. Velferð-
arnefnd sem stjórn LH skipaði er
ætlað að koma með tillögur um að-
gerðir. Hún fundar í dag.
Haraldur segir að tillögurnar
verði sendar til FEIF, alþjóða-
samtaka eigenda íslenska hestsins,
því vandamálið sé væntanlega ekki
bundið við Ísland. Sami búnaður
sé notaður á heimsmeistara- og
Norðurlandamótum og að hluta til
af sömu knöpunum.
Við umræðu um málið innan
FEIF hafa meðal annars heyrst
kröfur um að árangur í keppnum
hér á landi verði ógiltur, vegna
niðurstöðu heilbrigðisskoðunar-
innar. Haraldur reiknar ekki með
slíku enda hafi allir hestar sem
komið var með til keppni verið
skoðaðair af dýralæknum fyrir
keppni.
Tillögur til úrbóta
verða sendar til FEIF
 Velferðarnefnd LH fundar um aðgerðir vegna áverka
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Hestar Áverkar í munni eru taldir helsta ógnin við velferð hrossa sem koma til keppni og sýninga.
Haraldur
Þórarinsson
Sprenging í útgáfu vegabréfa
SVIÐSLJÓS
Björn Jóhann Björnsson
bjb@mbl.is
Samkvæmt fjáraukalögum fyrir þetta ár er
gerð tillaga um að Þjóðskrá Íslands fái 125
milljónir króna vegna halla af útgáfu vega-
bréfa á þessu ári. Einnig er gerð tillaga um
að embætti ríkislögreglustjóra fái 15 milljónir
króna til að mæta halla af útgáfu öku-
skírteina á þessu ári og því síðasta. Í báðum
tilvikum fer prentunin fram erlendis og hefur
hækkað í verði eftir hrunið.
Fram kemur í nefndaráliti meirihluta fjár-
laganefndar að útgefin vegabréf verði í ár um
54 þúsund talsins, það er um 20% aukning
frá síðasta ári þegar um 44 þúsund bréf voru
gefin út.
Innkaupsverð bréfanna er um 215 milljónir
króna og annar kostnaður við útgáfuna um
68 milljónir. Í fjárlögum fyrir árið 2012 var
gert ráð fyrir 30 milljóna kr. viðbót-
arframlagi til að auka útgáfuna og kaupa inn
um 10 þúsund bækur umfram þær 33 þúsund
sem keyptar höfðu verið að meðaltali
undanfarin ár.
240 milljóna kostnaður í ár
Að sögn Jóns Inga Einarssonar, fjár-
málastjóra Þjóðskrár, hækkaði viðbót-
arframlagið fjárveitingu ríkisins úr 86 millj-
ónum króna árið 2011 í 116 milljónir í ár.
Kostnaðurinn á þessu ári stefnir í um 240
milljónir króna og Jón Ingi segir viðbótina á
fjáraukalögum tryggja fjármögnun vegabréfa
á árinu. Enn sé verið að vinna í að tryggja
nægjanlegt fjármagn vegna næsta árs.
Í álitinu segir jafnframt að aukin útgáfa
vegabréfa í ár og næstu fjögur árin komi til
af því að árið 2006 var gildistími bréfanna
styttur í fimm ár. Á næstu árum komi því til
endurútgáfu bæði vegabréfa til fimm ára og
tíu ára.
Þjóðskrá Íslands hefur ekki tekist að ná
tökum á kostnaði við þetta verkefni og hefur
myndast viðskiptaskuld við erlendan birgi
bókanna upp á nærri 200 milljónir króna,
sem þarf að greiða niður.
Gildistími lengdur aftur?
„Innanríkisráðuneytið og fjármálaráðu-
neytið fyrirhuga að gera frekari úttekt á fyr-
irkomulagi og kostnaði við útgáfuna hjá
stofnuninni. Einnig er áformað að tekin verði
aftur upp vegabréf með tíu ára gildistíma, til
að draga úr kostnaði við framleiðsluna og
kostnaði þeirra sem nota vegabréfin,“ segir í
áliti fjárlaganefndar.
Almennt verð fyrir vegabréf er 7.700 krón-
ur og 2.900 kr. fyrir börn, aldraða og öryrkja.
Hraðafgreiðsla fyrir 18-66 ára kostar 15.200
kr. en 5.650 kr. fyrir hinn hópinn. Þessi gjöld
eru innheimt af sýslumönnum og renna beint
í ríkissjóð, samkvæmt lögum um aukatekjur
ríkissjóðs. Jón Ingi segir að þessi fjárhæð
geti numið um 280 milljónum í ár og 288
milljónum á næsta ári.
Aukinn kostnaður af ökuskírteinum
Vegna tillögu um 15 milljónir til ríkislög-
reglustjóra vegna útgáfu ökuskírteina kemur
fram hjá fjárlaganefnd að í kjölfar efnahags-
hrunsins hafi kostnaður við útgáfuna aukist
verulega. Er það m.a. vegna þess að inn-
kaupsverð kortanna er bundið gengi á er-
lendum gjaldeyri. Samkvæmt upplýsingum
frá embætti ríkislögreglustjóra stefnir í að
kostnaður við útgáfu ökuskírteina verði um
24 milljónir króna, sem er svipað og á síðasta
ári. Grunnfjárveiting til verksins var um 11
milljónir króna.
Bæði útgáfa vegabréfa og ökuskírteina eru
svonefnd öryggisprentun, sem er mjög sér-
hæfð og fyrst og fremst erlend fyrirtæki sem
boðið hafa í verkið með langtímasamningum
við ríkið.
Jón Ingi segir að vegabréfin séu fullgerð
hér innanlands með áritun persónuupplýs-
inga, eftir að sjálfar bækurnar hafa verið
prentaðar erlendis. „Öryggisprentunin kallar
á flókinn tækjabúnað, svipaðan og notaður er
við prentun peningaseðla, sem er ekki hag-
kvæmt að setja upp fyrir þann fjölda vega-
bréfa sem framleiddur er á hverju ári,“ segir
Jón Ingi hjá Þjóðskrá.
 Þjóðskrá Íslands fær 125 milljónir króna á fjáraukalögum til að minnka halla á útgáfu vegabréfa
 Um 20% fleiri vegabréf í ár  Nærri 200 milljóna skuld erlendis  Einnig halli á útgáfu ökuskírteina
Ljósmynd/Þjóðskrá
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 14. NÓVEMBER 2012
Skúli Hansen
skulih@mbl.is
Til greina kemur að leita álits er-
lendra sérfræðinga á tillögum
stjórnlagaráðs ef slík álitsöflun rúm-
ast innan tímaramma málsins, segir
Valgerður Bjarnadóttir, formaður
stjórnskipunar- og eftirlitsnefndar
Alþingis.
Aðspurð hvort álitanna verði aflað
á milli þingumræðna segir Val-
gerður að nú fái málið þinglega með-
ferð og að húni voni að það takist.
„Þau leggja til ákveðnar breytingar
á texta og eitthvað svoleiðis sem þau
segja vera lagatæknilegt,“ segir Val-
gerður aðspurð út í athugasemdir
sérfræðingahópsins og bætir við:
„Annað er á mörkunum að vera
lagatæknilegt og efnislegt, eins og
bráðabirgðaákvæðin sem eiga að
gilda um hvenær eigi að byrja að
telja að forsetinn megi einungis sitja
þrjú kjörtímabil.“
Þingið líti til ábendinga
Þá bendir Valgerður á að hóp-
urinn hafi komið með ábendingar
um einhver atriði sem þingið hljóti
að líta til á milli fyrstu og annarrar
umræðu. „Þetta eru ábendingar frá
þeim en það þýðir ekkert endilega
að þau hafi rétt fyrir sér. Það eru
kannski einhverjir aðrir sem telja að
hlutirnir eigi að vera öðruvísi, það er
alveg ljóst að allt fólkið í stjórnlaga-
ráði taldi að hlutirnir ættu að vera
öðruvísi og nú er það stjórnmála-
mannanna að takast á við þetta
verkefni,“ segir Valgerður.
Aðspurð hvort hún eigi von á að
margar þessara breytingatillagna
verði teknar til greina segist Val-
gerður ekkert vita um það. „Við eig-
um eftir að ræða þetta í nefndinni og
við eigum að brjóta þetta til
mergjar,“ segir
Valgerður.
Á ekki orð
Gunnar Helgi
Kristinsson
stjórnmála-
prófessor hélt því
m.a. fram í viðtali
sem birtist í
Morgunblaðinu í
gær að þjóðar-
atkvæðagreiðslan um tillögur
stjórnlagaráðs hefði verið gott dæmi
um misnotkun á þjóðaratkvæða-
greiðslu. Aðspurð út í þessi ummæli
Gunnars Helga segir Valgerður að
hún eigi ekki orð yfir það að hann
setji svona fram sem fræðimaður.
„Ég á ekki orð yfir það að þessi mað-
ur telji sig sem fræðimann en hann
vann minnisblöð fyrir lögfræðingana
sem unnu fyrir okkur og við höfum
þau,“ segir Valgerður og bætir við:
„Það eru stjórnmálamennirnir sem
takast á við þessi verkefni og það er
til þess sem pólitík er. Það getur vel
verið að hann sé sérfræðingur í að
lesa einhverja pólitík en það að vera
stjórnmálafræðingur er ekki það
sama og að vera stjórnmálamaður.“
Hafa allt á hornum sér
Spurð út í þá fullyrðingu Gunnars
Helga að mögulega hefði vel unnin
skoðanakönnun getað reynst gagn-
legri en þjóðfundurinn og þjóðar-
atkvæðagreiðslan segir Valgerður:
„Það er hans skoðun en ég er nú ansi
hrædd um það að ef gerð hefði verið
vel unnin skoðanakönnun þá hefði
verið sagt: „Þetta er bara skoðana-
könnun.““ Þá bætir hún við að af
einhverjum ástæðum hafi gamlir
fræðimenn, á borð við Gunnar
Helga, allt á hornum sér gagnvart
þessu máli.
Til greina
kemur að afla
erlendra álita
 Valgerður Bjarnadóttir gagnrýnir
ummæli stjórnmálaprófessors
Valgerður
Bjarnadóttir
53.800
vegabréf gefin út á
þessu ári skv. áætlun
44.000
vegabréf voru gefin
út á síðasta ári.
240
milljóna króna
kostnaður af
útgáfunni í ár
‹ ÚTGÁFA VEGABRÉFA ›
»