Morgunblaðið - 08.12.2012, Blaðsíða 36

36 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 8. DESEMBER 2012
Ég hafði aldrei náð að skjóta
rjúpu þegar ég kom til Egilsstaða.
En vandamálið var að þessir veiði-
menn segja manni aldrei hvert best
sé að fara. Ef maður spyr þá horfa
þeir til hliðar án þess að svara.
Eitt sinn rak ég augun í fræga
veiðiskyttu í Kaupfélaginu. Ég
læddist upp að hlið þessa gamla
manns sem var að skoða hveiti og
spurði hvort hann gæti gefið nýbyrj-
anda góð ráð. Hann sagði að rjúpan
ætti heima í skóginum en á veturna
væri hún fyrir ofan skógröndina.
Flestar rjúpur hefði hann einmitt
skotið á Hallormsstaðahálsinum,
langt fyrir ofan skóginn.
Einn laugardagsmorgun ók ég
einsamall upp á snæviþakinn Fagra-
dal. Ég hafði frétt að kvöldið áður
hefðu komið 30
byssur með fluginu
frá Reykjavík. Enda
þegar ég kom þarna
uppeftir voru yf-
irgefnir bílar um allt.
Ég ákvað að leggja
mínum bíl þar sem
var mikill og þéttur
birkiskógur.
Með byssuna á öxl-
inni arkaði ég upp
kjarrvaxna hlíðina og
uppgötvaði fljótt að
ég þurfti að klofa
snjóinn og skógurinn
var býsna þéttur. Mitt plan var að
berjast í gegnum skóginn og komast
upp fyrir kjarrið þar sem landslagið
var bert. Þar ætti að vera rjúpa
samkvæmt leiðbeiningum skytt-
unnar. En þetta var ekki auðvelt því
allt var á kafi í snjó og greinarnar
hlaðnar snjó. Sá eina snjóhengju á
grein sem var í laginu eins og risa-
vaxin rjúpa. Stilla var yfir og lands-
lagið var eins og á jólakorti.
Því ofar sem ég kom þéttist skóg-
urinn. Ég klofaði snjó upp í hné og
stundum hrundi ég niður í djúpa
skorninga. Þetta virtist vonlaust. En
þá sá ég ferla, far eftir þrjár klær
sem mynda spor rjúpunnar. Ég ætl-
aði að æða af stað og fylgja spor-
unum en þá sat ég fastur í þéttum
skóginum. Ég reyndi að rífa mig
lausan, en þá hrundi snjór niður af
greinunum og yfir mig allan. Það
sem verra var: það kom snjór ofan í
byssuhlaupið. Það mátti helst ekki
gerast, því ef snjór var í hlaupinu
gat verið hættulegt að skjóta, hlaup-
ið getur sprungið í andlitið á manni.
Ég stakk puttanum upp í hlaupið
en þá bráðnaði snjórinn og það
myndaðist tappi. Það var ekki gott.
Þá fór ég úr vettlingum og stakk
löngutöng upp í hlaupið, en puttinn
festist. Það var verra. Ég vissi að ég
átti ekki setja puttann upp í hlaupið
og enn síður þegar byssan var hlað-
in. Æ, æ, hvar átti ég að gera?
Loks hrökk fingurinn úr hlaup-
inu, eins og korktappi úr vínflösku.
Puttinn var allur svartur. Reif grein
af tré og með henni tókst mér að ná
snjótappanum úr hlaupinu.
Þegar ég hélt áfram göngunni
rifu greinarnar af mér húfuna og
svo var gripið í byssuólina og kippt í
haglabyssuna. Ég barðist áfram en
þá var eins og krækt væri undan
mér fótunum svo ég datt um koll og
hrundi ofan í djúpt gil á bólakaf í
snjóskafl. Ég vissi þó að
oft er það þannig að
þegar manni gengur
illa, þá kemur rétt á eft-
ir það góða.
Það næsta sem gerð-
ist var að ég sá rjúpna-
kúk mér til mikillar
gleði, líktist fóð-
urkögglum í hrúgu. Þar
á eftir sá ég tvö bæli,
smá snjóhús þar sem
tvær rjúpur höfðu búið,
hlið við hlið. Þegar ég
var að rannsaka þetta
þá flaug skyndilega upp rjúpa alveg
við hliðina á mér, hvít og tignarleg,
lét hún sig svífa á vængjunum yfir
trjátoppana. Ég náði ekki að lyfta
byssunni.
Þá heyrði ég skothvelli lengra inn
með hlíðinni. Þar voru grænklæddir
veiðimenn með þjálfaða hunda.
Hundarnir bentu þeim á rjúpuna og
svo sóttu þeir bráðina.
Ég kafaði áfram snjóinn og komst
upp fyrir kjarrið. Allt í einu sá ég
tvær rjúpur uppi á kolli beint fyrir
framan mig. Þær horfðu forviða á
mig, ég horfði á þær. Varlega tók ég
byssuna af öxlinni. En þær flugu
sína leið áður en ég gat tekið örygg-
ið af.
Þá gerði ég mér grein fyrir því að
á rjúpnaveiðum þýðir ekkert að hafa
byssuna á öxlinni og það gengur
ekki að hafa öryggið á. Maður verð-
ur að hafa byssuna í fanginu, alltaf
tilbúinn með puttann á gikknum.
Ég barðist áfram. Og nú var
landslagið bert. En ég var renn-
blautur af svita og uppgefinn. Ég
var örmagna og komst ekki lengra.
Settist á stein og tók upp nestið. Ég
gerði mér grein fyrir því að senni-
lega var þetta ekkert fyrir mig,
maður þyrfti að vera í mun betri
þjálfun til að komast yfir allt þetta
labb. Lengra færi ég ekki þann dag-
inn; vonlaus rjúpnaskytta. Næst
þegar ég færi í vínbúðina myndi
stelpan spyrja, nei engin rjúpa yrði
svarið.
Þá kom sólin fram og ég horfði
niður í dalinn og nú skildi ég hvers-
vegna hann var kallaður Fagridalur.
Allt var snjóhvítt. Lengst niðri var
þokuslæðingur að læðast. Magnað
útsýni.
Þegar ég var búinn með nestið
setti ég öryggið á og ætlaði að labba
beint í bílinn. Togstreita var þó um
það hvort ég ætti að setja byssuna á
öxlina eða ekki. Þá datt ég á bólakaf
ofan í skafl og annar fóturinn sökk
djúpt svo ég sat gjörsamlega fastur,
byssuhlaupið fylltist aftur af snjó og
fínu veiðivettlingarnir, svo mér varð
hroðalega kalt á úlnliðunum.
Blótandi reyndi ég að tæma vett-
lingana, skríða upp úr holunni, en
fóturinn sat pikkpastur eins og hann
væri í gifsi. Gagnslaust var að kalla
á hjálp þarna uppi á bláheiði.
Mitt í þessu sá ég rjúpnahóp á hól
beint fyrir framan mig. Fimm rjúp-
ur kúrðu sig saman við stein, alhvít-
ar og sætar. Ólmur barðist ég við
fótinn og einhvern veginn tókst mér
að velta mér upp úr holunni. Skreið
á fjórum fótum í átt að rjúpunum.
Þær hreyfðust ekki. Hægt og var-
lega lyfti ég byssunni og tók öryggið
af, sem sagði klikk. Ég miðaði vel og
vandlega. Loks skaut ég.
Rjúpurnar flugu upp en ein þeirra
sat eftir og hristi sig, eins og hún
væri að reyna hrista af sér höglin.
Svo hóstaði hún. Þá kom blóðdropi
út úr fiðrinu. Svo lagði hún höfuðið á
hvítan snjóinn og deplaði augunum.
Ég kom að henni og þarna lá hún.
Hún var snjóhvít og hrein, al-
gjörlega samlit snjónum. Hún lá á
grúfu með vængina aðeins út-
breidda, og sneri öðrum vanga að
mér. Augun voru enn opinn. Blóð-
blettur á hvítu fiðrinu. Svakalega
falleg sjón.
Hægt lokaði hún augunum eins og
hún væri að sofna. Eldrautt blóðið
skar sig úr, fæturnir voru hvítloðnir.
Mér var brugðið. Þetta var eins og
engill og ég var skítugur jólasveinn.
Ég var glaður yfir því að koma
ekki tómhentur heim, og nú gat ég
sagt stelpunni í vínbúðinni frá. Ég
var orðinn alvöru rjúpnaveiðimaður.
En ég held ég hafi skotið engil.
Ég held ég hafi skotið engil
Eftir Ásgeir
Hvítaskáld
»Hægt lokaði hún
augunum eins og
hún væri að sofna.
Eldrautt blóðið skar sig
úr, fæturnir voru hvít-
loðnir. Mér var brugðið.
Þetta var eins og engill
og ég var skítugur
jólasveinn.
Ásgeir Hvítaskáld
Höfundur er rithöfundur.
Ekki er hægt að láta
ósvarað þeim rang-
færslum sem fram
komu í grein Erlings
Ásgeirssonar, oddvita
sjálfstæðismanna í
Garðabæ, sem birtist í
Morgunblaðinu þann 5.
desember 2012. Þar
reynir oddvitinn að
gera lítið úr sjón-
armiðum sem fram
hafa komið jafnt hjá
lærðum sem leikum,
vegna fyrirhugaðra
framkvæmda við lagn-
ingu nýs Álftanesvegar
um Gálgahraun. Erling
segir hinn nýja veg
verða „mjóa ræmu“ í
Gálgahrauni. Slíkt er
að vonum hjákátlegt
enda ljóst að ef veg-
urinn á að uppfylla nú-
tímakröfur um greið-
færni og öryggi þá mun
hann setja veigamikil
spor í hraunið til allrar
framtíðar. Áætlaður vegur er hann-
aður sem fjögurra akreina hraðbraut
með mjög umfangsmiklum mis-
lægum gatnamótum. Tveggja ak-
reina braut yrði 28 metrar að breidd
og fjögurra akreina braut á bilinu 40-
50 metrar.
Menningar- og
jarðfræðileg verðmæti
Fyrir um átta þúsund árum varð
eldgos í Búrfelli norðan við Helgafell
og rann þaðan hraun til sjávar í
Hafnarfirði og Skerjafirði. Garða-
hraun og Gálgahraun í Garðabæ eru
hlutar þessa hrauns og mun hug-
myndin að merki Garðabæjar ein-
mitt sótt í landslag við gíginn Búrfell
og hrauntröðina Búrfellsgjá. Úfið
hraunið er eitt helsta sérkenni lands-
lags í landi Garðabæjar og ekki nema
eðlilegt að fræðimönnum og íbúum
landsins bregði við áform um lagn-
ingu vegar um hraunið. Gálgahraun
er ríkt að sögu- og menning-
arminjum. Fógetastígurinn sem
liggur um Gálgahraunið var alfara-
leið á öldum áður og er mikil menn-
ingarsaga tengd þeim stíg. Þar riðu
höfðingjar á leið sinni til Bessastaða
og sakamenn voru leiddir eftir Fóg-
etastígnum að Gálgakletti til aftöku.
Á síðari tímum hafa landsmenn notið
Gálgahrauns sem útivistarperlu og
þar hafa listamenn leitað innblást-
urs, bæði skáld og málarar. Glíma
Kjarvals við svonefndan Kjarvals-
klett í hrauninu er einstök í íslenskri
myndlistarsögu og kletturinn órækt
minnismerki um þá glímu, minn-
ismerki sem ekki aðeins Garðbæing-
um heldur þjóðinni allri ber að varð-
veita.
Áform um veglagninguna eru því í
hreinni andstöðu við vakningu á
heimsvísu fyrir varðveislu slíkra um-
hverfis- og menning-
arsögulegra verð-
mæta enda má án efa
flokka Gálgahraun
meðal svæða þar sem
arfleifð íslenskrar
þjóðar liggur. Sjálf-
stæðismenn í bæj-
arstjórn Garðabæjar
verða að gera sér
grein fyrir því að með-
ferð þeirra á Gálga-
hrauni varðar lands-
menn alla og
nauðsynlegt er að
sýna auðmýkt og
hlusta eftir fjöl-
breyttum sjónar-
miðum þegar taka á
ákvarðanir sem varða
slík sameiginleg verð-
mæti þjóðarinnar.
Sjálfstæðismenn
vilja ekki skoða
heildstæð áhrif
veglagningarinnar
Staðhæfing Erlings
um að engir raunhæfir
kostir hafi verið settir
fram í umræðu um
veginn er röng og undirstrikar vilja-
skort oddvitans til að hlusta á um-
ræðuna. Nokkrir slíkir kostir hafa
verið nefndir og ljóst er að svokölluð
„núlllausn“ hefur alltaf verið til stað-
ar, þ.e. að endurbæta núverandi veg
u.þ.b. á sama stað með tvennt að leið-
arljósi:
(1) Að gera veginn að öruggri og
greiðfærri samgönguleið.
(2) Að finna leið sem ekki er
íþyngjandi fyrir íbúa í hinu nýja
Prýðahverfi í Garðabæ.
Skipulagsyfirvöld bæjarins eru því
miður, samkvæmt greinaskrifum
oddvitans, ekki tilbúin til að leggja í
endurskoðun á framkvæmdinni,
þrátt fyrir að svo mikið sé í húfi eins
og rakið hefur verið hér að framan.
Nýlega var haldinn borgarafundur
þar sem fræðimenn fjölluðu um jarð-
fræði og skipulag hraunsins auk þess
sem fjallað var um sögu þess og
menningargildi. Oddvitinn sá ekki
ástæðu til þess að mæta og kynna
sér þessi sjónarmið. Í grein sinni
heldur hann því fram að umræðan sé
á villigötum og að hún byggist ekki á
réttum upplýsingum. Hið rétta er
auðvitað að oddvitinn er sjálfur á
villigötum enda hefur hann ekki
kynnt sér öll sjónarmið til hlítar.
Flokkur Fólksins - í bænum hefur
í bæjarstjórn verið rödd þess að
finna betri lausn á legu Álftanesveg-
ar sem allir geta verið sáttir við. Til
þess þarf viljann einn og viðurkenn-
ingu á mikilvægi þess að horfa til
framtíðar og huga að hagsmunum
heildarinnar.
Fólkið - í bænum kallar eftir
stuðningi alþingismanna í þessu mik-
ilvæga máli.
Á að leyfa sjálfstæð-
ismönnum í Garða-
bæ að eyðileggja
Gálgahraunið?
Eftir Ragný Þóru
Guðjohnsen
» Áform um
Álftanesveg
eru í hreinni and-
stöðu við vakn-
ingu á heimsvísu
fyrir verndun á
umhverfis- og
menningarsögu-
legum verð-
mætum.
Ragný Þóra Guðjohnsen
Ragný Þóra situr í bæjarstjórn fyrir
hönd Fólksins - í bænum.
Oddfellowskálin 2012–2013
Fyrsta umferð í keppni um Odd-
fellow-skálina var spiluð mánudags-
kvöldið 26. nóvember. Markmiðið er
að koma saman og styrkja fé-
lagsauðinn. Spilað verður fjórum
sinnum og gilda þrjú bestu skorin til
verðlauna.
Til leiks mættu 12 pör úr flestum
stúkum höfuðborgarsvæðisins.
Hæsta skor:
Þorsteinn Þorsteinss. – Rafn Haraldss. 143
Hallgr. G. Friðrikss. – Skúli Sigurðss. 132
Stefán R. Jónss. – Helgi G. Jónss. 121
Guðbj. Björnss. – Steinþór Benediktss. 120
Páll Hjaltason – Hjalti Pálsson 119
Skor Þorsteins og Rafns er nokk-
uð gott, 65% en meðalskor er 110
stig. Spilastjóri er Sigurpáll Ingi-
bergsson. Næst verður spilað mánu-
daginn 11. febrúar á nýju ári í hús-
næði Bridssambandsins.
Skráning sem fyrr hjá Birni Guð-
björnss. í síma 896–8368.
Félag eldri borgara Reykjavík
Fimmtudaginn 6. desember var
spilaður tvímenningur hjá bridsdeild
Félags eldri borgara í Reykjavík,
Stangarhyl 4. Spilað var á 13 borð-
um. Meðalskor 312 stig. Efstir í N/S:
Björn Svavarsson – Óli Gíslason 361
Magnús Oddss. – Oliver Kristóferss. 346
Örn Isebarn – Örn Ingólfsson 331
Gróa Þorgeirsd. – Kristín Óskarsd. 326
A /V
Kristín Guðmundsd. – Kristján Guðmss. 380
Ægir Ferdinandss. – Helgi Hallgrímss. 379
Friðrik Jónsson – Tómas Sigurjónss. 373
Bergur Ingimundars. – Axel Láruss. 369
Fimmtán borð í Gullsmára
Spilað var á 15 borðum í Gull-
smára fimmtudaginn 6. desember.
Úrslit í N/S:
Örn Einarsson – Óskar Ólason 304
Ragnh.Gunnarsd. – Sveinn Sigurjónss. 294
Haukur Guðbjartss. – Jón Jóhannss. 290
Katarínus Jónsson – Jón Bjarnar 288
A/V
Sigurður Njálsson – Pétur Jónsson 322
Gunnar Alexanderss. – Elís Helgas. 311
Jón I. Ragnarss. – Sæmundur Árnas. 308
Ágúst Vilhelmsson – Kári Jónsson 290
Og eftir 3 skipti í Guðmundar-
mótinu (af 4) er staða efstu para:
Sigurður Njálsson – Pétur Jónsson 1002
Elís Helgason – Gunnar Alexanderss. 984
Jón Bjarnar – Katarínus Jónsson 963
Jón I. Ragnarss. – Sæmundur Árnas. 876
Björn hafði það af
Aðalsveitakeppni Bridsfélags
Kópavogs lauk sl. fimmtudag en þá
var spiluð ellefta og síðasta umferðin
í þessu bráðskemmtilega móti. Tvær
efstu sveitirnar unnu góðan sigur og
héldu þrjár efstu sveitir sínum sæt-
um en sveit Erlu náði fjórða sætinu
af Sveini Símonar. BK þakkar öllum
sem þátt tóku fyrir skemmtilegt 12
sveita mót og vonar að mæting verði
álíka áfram því þannig er þetta mun
skemmtilegra.
Lokastaða efstu sveita:
Björn Halldórsson 215
Guðlaugur Bessason 203
Þórður Jörundsson 188
Erla Sigurjónsdóttir 177
Sveinn Símonarson 174
Næst veður eins kvölds tvímenn-
ingur og síðan jólatvímenningur með
viðeigandi verðlaunum fimmtudag-
inn 20. des.
BRIDS
Umsjón Arnór G.
Ragnarsson| norir@mbl.is