Morgunblaðið - 08.12.2012, Blaðsíða 28

28 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 8. DESEMBER 2012
Karl Blöndal
kbl@mbl.is
Þúsundir manna söfnuðust saman og héldu að
forsetahöllinni í Kaíró síðdegis í gær til að
þrýsta á Mohamed Morsi forseta að afsala sér
þeim völdum, sem hann tók sér með tilskipun
fyrir hálfum mánuði, og fresta þjóðaratkvæði,
sem halda á 15. desember um nýja stjórnarskrá.
Mótmælin fóru friðsamlega fram, en
áhyggjuraddir heyrðust um að allt gæti farið í
bál og brand ef stuðningsmenn Morsis söfnuðust
einnig saman á staðnum líkt og á miðvikudag
þegar sjö menn létust og rúmlega 600 slösuðust í
átökum milli fylkinganna. Þá hafði fréttastofan
AFP eftir þátttakendum í mótmælunum að enn
færu þau friðsamlega fram, en þráðurinn væri
stuttur og hæglega gæti komið til þess að þeir
gripu til vopna. „Við munum nota allar nauðsyn-
legar aðferðir til að fella stjórnina,“ sagði Ah-
med Dewedar, 25 ára mótmælandi á Tahrir-
torgi í Kaíró. Herinn rýmdi á fimmtudag torgið
fyrir framan höllina og setti upp gaddavír og
hindranir til að koma í veg fyrir að fólk safnaðist
þar saman.
Segja Morsi ekki forseta allra Egypta
Stjórnarandstaðan í Egyptalandi hafnaði í
gær boði Morsis um viðræður. Samsteypa
stjórnarandstöðuhreyfinga, Hjálpræðisfylking
þjóðarinnar, hvatti til mómtælanna í gær og sak-
aði Morsi um að hafna „endurteknum kröfum
um að leggja fram málamiðlunartillögur … til að
bjarga Egyptalandi úr stórhættulegri stöðu“.
Þar var forsetinn sakaður um að „skipta Egypt-
um í „stuðningsmenn réttmætis“ hans … og
andstæðinga, sem hann kallar „hrotta““.
Mohamed ElBaradei, helsti skipuleggjandi
stjórnarandstöðunnar og handhafi friðar-
verðlauna Nóbels, skoraði á alla pólitíska hópa
að hafna viðræðum við Morsi. „Við viljum ekki
viðræður, sem byggjast á að snúa upp á hand-
leggi og knýja í gegn ákvarðanir, sem þegar hafa
verið teknar,“ sagði hann á vefnum Twitter.
Morsi varði ákvarðanir sínar í sjónvarps-
ávarpi á fimmtudag og neitaði að gefa aftur eftir
þau völd, sem hann tók sér með tilskipun. Hann
kvaðst heldur ekki reiðubúinn að fresta þjóðar-
atkvæðinu, en hann væri tilbúinn að ræða við
stjórnarandstöðuna í dag, laugardag.
Stjórnarandstaðan sagði að í ávarpinu hefði
hann hafnað sögulegu tækifæri til sátta.
Spenna hefur ríkt í Egyptalandi frá því að
Morsi gaf út tilskipunina. Þar svipti hann dóms-
valdið valdi til að vefengja ákvarðanir sínar.
Fréttaritari breska ríkisútvarpsins, BBC, í
Kaíró segir að ástandið beri vitni djúpum ágrein-
ingi innan Múslímska bræðalagsins, sem situr
við völd. Í hvert skipti, sem málamiðlanir beri á
góma innan hreyfingarinnar, hafi harðlínumenn-
irnir betur.
Að minnsta kosti fjórir ráðgjafar Morsis
hafa sagt af sér vegna ástandsins og verðbréf
hafa fallið á hlutabréfamarkaðnum í Kaíró.
Bandaríkjamenn og Evrópusambandið hafa
skorað á Morsi að leysa úr deilunni. Barack
Obama Bandaríkjaforseti hringdi í Morsi á
fimmtudag og lýsti yfir „þungum áhyggjum“
vegna ástandsins í Egyptalandi, að því er emb-
ætti Bandaríkjaforseta greindi frá. Mun Obama
hafa fagnað því að Morsi skyldi boða til við-
ræðna, en hafa ítrekað að þær ættu að fara fram
án fyrirfram gefinna skilyrða.
Mótmæli halda áfram í Egyptalandi
 Mótmælendur söfnuðust saman í Kaíró og sögðust ekki linna látum fyrr en stjórnin færi frá
 Stjórnarandstaðan hafnar boði um viðræður og segir Morsi hafa glatað sögulegu tækifæri
AFP
Rauða spjaldið Mótmælandi í Kaíró gefur Mohamed Morsi forseta rauða spjaldið á fundi í gær.
Drög gagnrýnd
» Navi Pillay, sem fer með
mannréttindamál hjá Samein-
uðu þjóðunum, gagnrýndi í
gær uppkastið að stjórnar-
skránni og sagði það að mörgu
leyti gallað.
» „Skortur á þátttöku ým-
issa aðila í Egyptalandi í að
leggja drög að stjórnarskránni
er mikið áhyggjuefni og ein af
meginástæðunum fyrir þeirri
hrikalegu stöðu, sem hefur
verið að þróast í Egyptalandi í
tvær vikur,“ sagði Pillay.
» Hún sagði að stjórnar-
skráin væri ekki með öllu ill.
Þar væri valdatími forseta til
dæmis takmarkaður við tvö
fjögurra ára kjörtímabil.
» Hins vegar skorti mann-
réttindaákvæði. Til dæmis væri
ekki bannað að mismuna á
grundvelli kyns, kynhneigðar,
trúarbragða eða uppruna og
ákvæði um trúfrelsi hefðu ver-
ið rýmri í þeirri gömlu.
» Áhyggjuefni væri að
sjaría-lög ættu að vera grund-
völlur lagasetningar og réttar-
fars og harma bæri að forset-
inn ætti að skipa
hæstaréttardómara.
ÞÚ GETUR GERT KRAFTAVERK Í DAG
Með hreinu vatni gefur þú betri heilsu, menntun og bjarta framtíð.
Þú getur hjálpað núna með því að
greiða valgreiðslu í heimabanka
Einnig:
■ frjálst framlag á framlag.is
■ gjafabréf á gjofsemgefur.is
■ 907 2003 styrktarnúmer (2.500 kr.)
■ söfnunarreikningur:
0334-26-50886, kt. 450670-0499
GEFÐU GJÖF SEM
SKIPTIR MÁLI
PI
PA
R\
TB
W
A
-S
ÍA
-1
23
23
9
Öflugur jarðskjálfti, 7,3 stig, varð í
gær undan strönd Japans, á svipuð-
um slóðum og jarðskjálftinn mikli
sem reið yfir árið 2011.
Tveir eftirskjálftar, annar 6,2 stig
og hinn 5,5 stig, fylgdu í kjölfarið.
Skelfing greip um sig á svæðinu.
Gefin var út flóðbylgjuviðvörun og
fólk var hvatt til að forða sér frá
ströndinni. Flóðbylgja, um metri á
hæð, skall á borginni Ishinomaki en
olli engu tjóni og skömmu síðar var
viðbúnaðarástandinu aflétt.
Ekki er vitað til þess að fólk hafi
slasast og ekkert tjón varð heldur á
mannvirkjum af völdum skjálftans.
Alþjóðakjarnorkumálastofnunin
sagði, að engin truflun hefði orðið á
starfsemi í kjarnorkuverum á svæð-
inu en í jarðskjálftanum sem varð í
mars árið 2011 laskaðist Fukushima-
kjarnorkuverið mikið af völdum flóð-
bylgju og geislamengun varð á stóru
svæði.
AFP
Fylgst með fréttum Farþegar lesa fréttir um jarðskjálftann á meðan þeir
bíða eftir lest á aðaljárnbrautarstöðinni í Tókýó, höfuðborg Japans.
Öflugur jarð-
skjálfti í Japan