Morgunblaðið - 02.02.2013, Blaðsíða 27

27
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 2. FEBRÚAR 2013
Skálafell Skíðasvæðið í Skálafelli er með bestu skíðasvæðum landsins og rétt ofan við efstu skíðalyftur, í um 790 metra hæð, blasa við fjarskiptamöstur sem gegna mikilvægu hlutverki.
Árni Sæberg
Sóknarfæri Sjálfstæðisflokksins í
kosningunum í vor eru tvímælalaust
mikil, um það vitnar sterk staða hans í
skoðanakönnunum og málflutningur
okkar fær góðan hljómgrunn meðal
fólks. Það fann ég vel í nýliðnu prófkjöri
þar sem ég hitti mikinn fjölda fólks í
Norðausturkjördæmi. Fólk hefur feng-
ið nóg af bakkgírs- og kyrrstöðustefnu
ríkisstjórnarinnar og vill nýjar áherslur
sem eru til þess fallnar að hleypa lífi í
atvinnulífið, efla atvinnustigið og bæta
um leið hag heimilanna. Almenningur
hefur fengið nóg af skattastefnu rík-
isstjórnarinnar sem er til þess fallin að
draga þróttinn úr fólki og fyrirtækjum í
stað þess að ýta undir fjárfestingu og
hvatningu til þess að sækja fram.
Viðvörunarbjöllunum er hringt ótt og
títt. Það er raunalegt að verða vitni að
því og fá það staðfest í samtölum við
fólk hvernig skattar og nýjar álögur
skerða sífellt lífsgæði þess og mögu-
leika á því að ná endum saman. Það
sama er upp á teningnum í atvinnulíf-
inu, t.d. í sjávarútvegi og ferðaþjónustu,
þar sem skattkrumla ríkisstjórnarinnar
er hægt og bítandi að draga kraftinn úr þessum atvinnugreinum.
Enda gefa nýjustu hagtölur til kynna að verulega hafi hægt á hjól-
um efnhagslífsins að undanförnu. Einkaneysla stóð nánast í stað á
síðasta ársfjórðungi liðins árs, sem er skýrt merki um þá kyrr-
stöðu sem er í samfélaginu. Á sama tíma halda stjórnvöld áfram á
braut skattahækkana.
Það er mikið verk að vinna; samfélagið er í vörn, í besta falli
kyrrstöðu. Stjórnarstefnan undanfarin ár hefur gert það að verk-
um að dregið hefur úr þeim krafti og áræðni sem lengi hefur ein-
kennt Íslendinga og knúið öðru fremur áfram hjól samfélagsins.
Þetta á sér stað um allt land og það er algjörlega lífsnauðsynlegt
að komast upp úr þessu djúpa hjólfari. Við verðum að sækja fram
á nýjan leik. Á yfirvegaðan og markvissan hátt. Með breyttri
stefnu.
Það verður að rjúfa þann vítahring skattahækkana og nið-
urskurðar sem núverandi ríkisstjórn hefur búið til. Við verðum að
lækka skatta, ekki hækka þá. Við þurfum að efla nýsköpun og at-
vinnulíf til að auka atvinnutækifæri, hækka laun hinna lægst laun-
uðu og auka kaupmáttinn. Við verðum að létta byrðar milli-
tekjufólksins, sem flestir á vinnumarkaði á Íslandi teljast til, ekki
síst barnafólk. Við verðum að skoða gaumgæfilega allar leiðir til að
koma fjölskyldum í landinu undan oki verðtryggingarinnar.
Ekkert af þessu kemst í framkvæmd undir núverandi rík-
isstjórn. Við þurfum nýja pólitíska forystu. Alþingskosningarnar í
apríl næstkomandi eru tækifæri til þess að skipta um stefnu, rjúfa
kyrrstöðuna og sækja fram.
Eftir Kristján Þór Júlíusson
Kristján Þór Júlíusson
Lækkum skatta
» Alþingis-
kosning-
arnar í apríl
næstkomandi
eru tækifæri til
þess að skipta
um stefnu, rjúfa
kyrrstöðuna og
sækja fram.
Höfundur er 2. varaformaður Sjálfstæðisflokks-
ins og þingmaður í Norðausturkjördæmi.
Tilgangur nátt-
úruverndarlaga er í gróf-
um dráttum tvíþættur;
að vernda náttúruna og
að auðvelda umgengni al-
mennings um hana.
Stundum togast þessi
sjónarmið á, en til lengri
tíma litið eru sameig-
inlegir hagsmunir að við-
halda þeirri miklu nátt-
úrufegurð sem Ísland
býr yfir og gera sem flestum kleift að
njóta hennar án þess að á hana sé geng-
ið.
Langur aðdragandi
og dýrmætt samtal
Frumvarp til laga um náttúruvernd
er afrakstur vinnu sem hefur staðið
stóran hluta þessa kjörtímabils. Í nóv-
ember 2009 skipaði ég nefnd um endur-
skoðunina sem skilaði tveimur árum
síðar af sér hvítbók um löggjöf til
verndar náttúru Íslands. Slíkar bækur
eru gjarnan undanfari lagasetningar í
nágrannaríkjunum, en teljast nýmæli
hér á landi. Á grundvelli hvítbókar var
boðið til umræðu á umhverfisþingi
haustið 2011, á kynningarfundum víða
um land og kallað eftir athugasemdum
á vef ráðuneytisins.
Með allt þetta dýrmæta efni í fartesk-
inu vann ráðuneytið drög að frumvarpi
til náttúruverndarlaga sem síðan fóru
aftur í opið umsagnarferli síðastliðið
sumar. Farið var yfir ábendingar og at-
hugasemdir sem bárust sem margar
urðu til þess að skerpa á ákveðnum at-
riðum frumvarpsins og bæta það.
Að þessu þriggja ára ferli loknu
mælti ég loks fyrir frumvarpi til laga
um náttúruvernd nú í janúar. Ég vænti
þess að frumvarpið styrkist enn frekar í
þinglegri meðferð, um það verði breið
sátt og ný náttúruverndarlög öðlist gildi
fyrir þinglok.
Hljóð úr horni
Undanfarna daga hefur borið á há-
værri gagnrýni á afmarkaðan hluta
náttúruverndarfrumvarpsins, gagnrýni
sem snýr að rétti fólks til að ferðast um
hálendi landsins. Gagnrýnin snýr að því
að skýrt þurfi að vera hvar megi og
megi ekki aka um óbyggðir
landsins, svo náttúran beri
ekki skaða af. Þar ber sér-
staklega að nefna ákvæði
um kortagrunn yfir veg-
slóða á hálendinu og al-
mannarétt.
Hér er mikilvægt að taka
fram að náttúruunnendur
þurfa ekki að óttast lög um
náttúruvernd, þvert á móti
eru náttúruverndarlög til
að styrkja þeirra málstað.
Má þar til dæmis benda á
að eitt af markmiðum frum-
varpsins er að „tryggja rétt almennings
til að fara um landið og njóta náttúrunn-
ar og stuðla þannig að almennri útivist í
sátt við náttúruna“.
Skýr rammi
gegn utanvegaakstri
Akstur utan vega hefur lengi verið
vandamál á Íslandi, enda er náttúran
víða viðkvæm fyrir slíkum ágangi. Und-
anfarin ár hefur markvisst starf farið
fram gegn utanvegaakstri og nokkuð
áunnist. Munar þar verulega um
fræðslu- og samráðsvettvang um ut-
anvegaakstursmál þar sem saman
koma fulltrúar hagsmunaaðila, samtaka
ferðafólks og opinberir aðilar til að
vinna að því að upplýsa og fræða ferða-
menn um málið.
Samkvæmt gildandi lögum er akstur
utan vega bannaður. Þetta er mikilvægt
bann, sem hefur ekki gengið nógu vel að
framfylgja. Til að skýrt sé hvar megi
aka á hálendinu er lagt til að kortleggja
slóða sem forsvaranlegt er að aka, en
slíkan grunn mætti þá nýta í leið-
sögukerfi bíla sem um hálendið fara.
Mikilvægt er að hafa skýrar upplýs-
ingar í höndunum til að geta gengið vel
um náttúruna. Þennan kortagrunn hafa
samtök ferðfólks stutt dyggilega, meðal
annars með mikilli vinnu einstaklinga
við að leggja gögn í hann. Náttúran nýt-
ur vafans um leið og ferðamenn þurfa
ekki lengur að velkjast í vafa um hvaða
leið er óhætt að fara.
Fjölmargar úrbætur
fyrir ferðamenn
Rétt er að halda til haga að þrátt fyr-
ir gagnrýni á frumvarp til nátt-
úruverndarlaga virðast flestir sammála
því að í því horfi margt til bóta fyrir
náttúruvernd og að miklir hagsmunir
felist í því að ljúka afgreiðslu þess.
Sumar þeirra úrbóta snúa raunar beint
að rétti almennings til farar um landið.
Í hvítbók um náttúruvernd var bent á
að styrkja þyrfti almannarétt í lögum.
Almannaréttur á sér langa hefð í ís-
lenskum rétti og vísar til frjálsrar farar
almennings um land og vötn, þó ekki á
vélknúnum ökutækjum, en um akstur
er fjallað í sérstökum kafla frumvarps-
ins. Í seinni tíð hefur oft borið á því að
almannaréttur sé skertur og því er í
frumvarpinu m.a. lagt til að opna al-
menningi leið til að krefjast úrlausnar
um hvort hindranir við för um landið
séu lögmætar.
Loks er sérstaklega ánægjulegt að
nefna ákvæði þar sem gert er ráð fyrir
að Umhverfisstofnun geti veitt und-
anþágur frá banni við akstri vélknúinna
ökutækja utan vega sem taki til ákveð-
ins hóps einstaklinga. Þessu er ætlað að
mæta þörfum fatlaðs fólks og hreyfi-
hamlaðra og er gert að tillögu starfs-
hóps sem hafði það verkefni að finna
leiðir til að hreyfihamlaðir geti notið
náttúrunnar í sama mæli og aðrir. Að-
gengi fatlaðra að náttúrunni verður
með þessu beinlínis aukið, verði frum-
varpið að lögum.
Það er sameiginlegt verkefni stjórn-
valda og þeirra sem um landið fara að
tryggja að landgæði erfist til komandi
kynslóða. Það er mikilvægt að ná jafn-
vægi á milli þess að vernda náttúruna
og að ferðast um hana sér til yndisauka.
Ég treysti því að þorri þeirra sem
ferðast um hálendi Íslands geti verið
samstiga stjórnvöldum í þeirri viðleitni
að vernda og viðhalda náttúru þessa
einstaka svæðis. Ný lög um nátt-
úruvernd eru mikilvægt skref í þá átt.
Vernd og vegir
Eftir Svandísi
Svavarsdóttur » Þrátt fyrir gagnrýni á
frumvarp til nátt-
úruverndarlaga virðast
flestir sammála því að í því
horfi margt til bóta fyrir
náttúruvernd.
Svandís Svavarsdóttir
Höfundur er umhverfis- og auðlinda-
ráðherra.