Morgunblaðið - Sunnudagur - 26.01.2014, Qupperneq 50

„Við höfum litið svo á að ekki megi ganga á annan
þáttinn þannig að það bitni á hinum. Þess vegna
gengur starfsfólk okkar í öll störf, er jafnvígt á
slökkvistarf og sjúkraflutninga,“ segir Jón Viðar
Matthíasson. „Í þessari fjölhæfni starfsfólksins eru
helstu verðmæti SHS fólgin. Fyrir þetta litla land er
mikilvægt að til sé ein öflug björgunareining sem er
leiðandi í þróun og uppbyggingu. Stærri einingar
mega við meiru en smærri,“ segir hann.
Jón Viðar segir fjölhæfnina hafa margsannað sig,
meðal annars í stórbrunum, alvarlegum umferð-
arslysum og hamförum, eins og jarðskjálftunum á
Suðurlandi. Það feli í sér ótvíræða kosti að fyrstu
menn á vettvang geti gengið í hvaða störf sem er.
Þekkingin sé til staðar. Menn komi ef til vill á stað-
Ganga í öll störf
inn með brunabíl og klippur en fari til baka á sjúkra-
bíl. Þá eru dæmi um að menn hafi farið í endurlífgun
á dælubílum, séu aðrir bílar uppteknir. Verði sjúkra-
flutningum og slökkvistarfi skipt upp leiði það óhjá-
kvæmilega til þess að einhæfni starfsfólksins verður
meiri.
Hann segir starfsfólk SHS almennt láta vel af fjöl-
breytninni, hún auðgi starfið. Meira álag er í sjúkra-
flutningum en slökkvistarfi en meðan menn eru á
brunavaktinni gefist tóm til að stunda þjálfun og búa
sig þannig betur undir allar hliðar starfsins. Þá segir
Jón Viðar augljóst að menn slitni fyrr stundi þeir
bara sjúkraflutninga, vegna meira álags á líkamann.
Róteringin auki því jafnan starfsþrekið og lengi
starfstímann.
Stórbruni á Klapparstíg. 20 manns bar skjótt að en alls tóku upp undir 100 mann
Útköll á ári
Sjúkraflutn. 91% 95% 95% 94% 94% 93% 94% 95% 95% 95% 96%
Slökkvilið 9% 5% 5% 6% 6% 7% 6% 5% 5% 5% 4%
Fj
öl
di
íb
úa
30.000
25.000
20.000
15.000
10.000
5.000
0
300.000
250.000
200.000
150.000
100.000
50.000
0
Fj
öl
di
út
ka
lla
1993 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
(Hlutfall af
heildarútk.)
151.807
205.675
Sjúkraflutningar (v. ás) Slökkvilið (v. ás) Íbúar á höfuðborgarsvæðinu (h. ás)
12.994
21.517
22.723
24.323
25.206 24.341
22.168
23.730
24.749 25.367
26.036
1.116 1.142 1.246 1.440 1.460 1.648 1.355 1.287 1.200 1.236 1.062
Ár:
11.878
20.375 21.477
22.883 23.746 22.693
20.813 22.443
23.549 24.131 24.974
Heildarfjöldi
útkalla á ári
S
lökkviliðið hefur sinnt
sjúkraflutningum á Ís-
landi í heila öld. Sjúkra-
flutningar voru lögbund-
ið hlutverk
sveitarfélaganna fram til ársins
1990 þegar heilsugæslan var færð
yfir til ríkisins. Slökkvilið Reykja-
víkur, sem síðar varð Slökkvilið höf-
uðborgarsvæðisins (SHS), hélt þó
áfram að sinna þessu hlutverki
samkvæmt samningi við heilbrigð-
isráðuneytið. Samið var á tveggja til
fjögurra ára fresti. Að sögn Jóns
Viðars Matthíassonar slökkviliðs-
stjóra er það mat sveitarfélaganna
að hallað hafi á þau allan þennan
tíma, þau hafi niðurgreitt þjón-
ustuna fyrir ríkið. Bendir hann á
tvær óháðar úttektir máli sínu til
stuðnings, úttekt oddamanns 1993
og ráðgjafafyrirtækisins KPMG ár-
ið 2012.
Seinasti samningur milli slökkvi-
liðsins og ríkisins rann út árið 2011
og ekki hefur tekist að undirrita
nýjan samning þrátt fyrir mikla við-
leitni. Aðilar sam-
mæltust um að
kalla eftir úttekt
KPMG vegna
ágreinings SHS
og ríkisins um
þær forsendur
sem stuðst er við í
kostnaðarmati.
Bar nokkuð á milli
útreikninga þessara tveggja aðila.
Í nóvember 2012 var samn-
inganefnd, sem skipuð var fulltrú-
um ráðherra og stjórnar SHS, falið
að fara yfir skýrslu KPMG og málið
í heild sinni og reyna að ná samn-
ingum, þar sem fyrir lá að ríkið
sætti sig ekki við niðurstöðu skýrsl-
unnar. Niðurstaða þeirrar vinnu var
að samninganefndin undirritaði 1.
febrúar 2013 samkomulagsgrundvöll
þar sem lögð voru drög að nýjum
samningi til sex ára. Þar kom fram
að ríkið skyldi greiða 616 m.kr.
vegna sjúkraflutninga á árinu 2012.
Greiddar yrðu 708 m.kr. fyrir þjón-
ustuna á árunum 2013-15 eða 148
m.kr. lægra en KPMG lagði til og
830 m.kr. á árunum 2016-18.
Undirbúningur
að verklokum
Í lok febrúar 2013 lá samningur í
anda þessa samkomulags fyrir.
Taldi stjórn SHS á þeim tímapunkti
að einungis væri formsatriði að
undirrita samninginn og hóf því
byggingu nýrrar slökkvistöðvar í
Mosfellsbæ í samræmi við það. Í
millitíðinni var skipt um ríkisstjórn
og hefur núverandi heilbrigð-
isráðherra ekki viljað undirrita
samninginn enda sé hann gerður í
tíð annars ráðherra og ríkinu ekki
nægilega hagstæður. Fyrir vikið
hefur stjórn SHS farið fram á það
að hafinn verði undirbúningur að
verklokum þjónustu SHS vegna
sjúkraflutninga á höfuðborgarsvæð-
inu, í samræmi við ákvæði um verk-
lok og viðskilnað skv. gr. 1.2.10 í
kröfulýsingu heilbrigðisráðuneyt-
isins frá 25. maí 2010.
„Með vísan til fyrri samskipta
vegna málsins á fundum og í bréfa-
skriftum telur stjórn SHS einsýnt
af framvindu málsins að vilji sé ekki
til staðar af hálfu ríkisins til þess að
leysa málið á farsælan hátt fyrir
báða aðila og því sé nú því miður
komið að aðskilnaði sjúkraflutninga
og slökkvistarfs, eftir hartnær 100
ára samrekstur,“ segir í bréfi
stjórnar SHS til Kristjáns Þórs Júl-
íussonar heilbrigðisráðherra, dag-
settu 17. janúar 2014.
Stjórnin harmar að svo sé komið
enda samrekstur þessi á höfuðborg-
arsvæðinu til hagsbóta fyrir heild-
ina, bæði hvað varðar kostnað, gæði
og afl þjónustunnar. „Slíkur sam-
rekstur verður þó að vera hag-
kvæmur fyrir báða aðila en það er á
ábyrgð ríkisins að kveða á um
framtíð sjúkraflutninga, þar sem
þeir eru á verksviði þess samkvæmt
lögum,“ stendur í bréfinu.
Í síðustu viku kom fram að sveit-
STJÓRN SLÖKKVILIÐS HÖFUÐBORGARSVÆÐISINS (SHS) HEFUR ÓSKAÐ EFTIR VERKLOKUM
ÞJÓNUSTU SHS VEGNA SJÚKRAFLUTNINGA Á HÖFUÐBORGARSVÆÐINU, ÞAR SEM EKKI
HEFUR NÁÐST SAMKOMULAG VIÐ RÍKIÐ SEM BER ÁBYRGÐ Á ÞJÓNUSTUNNI. JÓN VIÐAR
MATTHÍASSON SLÖKKVILIÐSSTJÓRI SEGIR ÞETTA ÓHEILLASKREF SEM DRAGA MUNI ÚR ÖR-
YGGI ALMENNINGS. HANN VONAR AÐ MENN NÁI SAMAN UM ÓBREYTT FYRIRKOMULAG.
Orri Páll Ormarsson orri@mbl.is
Örygginu ógnað?
Fréttaskýring
50 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 26.1. 2014
Efnakafari. Hin ýmsu verkfæri.
Jón Viðar
Matthíasson