Morgunblaðið - Sunnudagur - 17.08.2014, Blaðsíða 41

Stjórnmálaleg tímamót?
Nú virðist þetta samband vera orðið losaralegra en
áður. Sé það rétt og leiti menn að sök er vafalítið að
hún finnst hjá flokkunum en ekki kjósendum. Glögg
merki um þessa þróun sáust í síðustu
borgarstjórnarkosningum. Fyrir fáeinum árum
gerðist það í senn að vinstrimenn í vandræðum
völdu þann kost að slá sinni hlið á stjórnmálum í
borginni upp í spott og spé og Sjálfstæðisflokkurinn
í höfuðborginni, sem jafnan hefur verið burðarás
hans, ákvað að taka sér óvænt frí frá stjórnmálum.
Borgarfulltrúar gáfu þá skýringu að stjórnmál, eins
og þau höfðu verið stunduð í lýðræðisríkjunum, nær
og fjær, síðustu áratugi og aldir, hefðu gufað upp
með kjöri þeirra sjálfra. Þeir tóku þó fram að þeir
væru ekki að fordæma gömlu stjórnmálin, sem
margt gott mætti segja um. Þau hefðu bara horfið
og engum væri um það að kenna. Þetta voru nýstár-
legar kenningar. En þótt augljóst virtist að þær
tækju til heimsins alls hafa þær, enn sem komið er,
haldið sig innan marka borgarinnar. Þrátt fyrir
þessa stjórnmálalegu nýjung, fíflaganginn til vinstri
og andstöðu í orlofi til hægri, brá svo við að kjör-
sóknin í borginni hrapaði niður í nærri 60%. Það er
svo glettni örlaganna að sjálfstæðismenn fengu,
forðum tíð, einir yfir 60 prósent atkvæðanna, eftir
átta ára samfellda stjórnarsetu og með ráðhúsbygg-
inguna hálfkaraða úti í Tjörninni. Og ekki muna
elstu menn betur en að þá hafi menn brúkað úr sér
gengnar aðferðir stjórnmálanna.
Meta skal hrós eftir munni
Það vinsamlegasta sem heittrúaðir áhugamenn um
stjórnmál á vinstri kantinum geta sagt um
sjálfstæðismann er að hann sé „lausnamiðaður“. Þá
er átt við að viðkomandi sé ólíklegur til að detta um
hugsjónir og stjórnmálalega sannfæringu á „veg-
ferð sinni“, eins og það heitir í umræðustjórnmál-
unum. Hann sé til í hvað sem er, leiði það til nið-
urstöðu sem „sæmilegur friður“ verði um. Með
sæmilegum friði er átt við að andstæðingarnir láti
sér vel líka. Síðasta ríkisstjórn gekk þannig fram að
þeir sem tóku við af henni gátu slegið tvær flugur í
einu höggi á þessu kjörtímabili. Þeir gátu haft
nokkra hliðsjón af því sem flokkarnir þeirra stóðu
helst fyrir og þeir gátu í sömu andrá veitt þjóðinni
lausn frá ýmsu sem yfir hana gekk í stjórnmálalíf-
inu síðustu fjögur árin. Þann kost þurfti heldur ekki
að finna eða karpa um. Hann kom í heilu lagi upp úr
kjörkössunum. En því miður virtist vanta eitt og
það var sjálft frumskilyrði umræðustjórnmálanna.
Það þótti sem sagt hætta á að þeir sem kjósendur
höfðu skotið inn í skammakrókinn yrðu ekki kátir
veldu menn kostinn sem blasti við. Þetta er meg-
inástæða þess að hægt mjakast, en hins vegar geng-
ur hratt á kjörtímabilið og pólitískan kjark. Þetta
tvennt fer saman eins og sandkorn niður stunda-
glasið.
Þetta fer saman
Það er ekkert ljótt við það að þykja lausnamiðaður.
„Reddarinn“ er eitt dýrmætasta fyrirbæri íslensks
þjóðlífs. Ekkert stórfyrirtæki á Íslandi gerir sig
vel, hafi það ekki komið sér upp nokkrum redd-
urum. Þeir eru þyngdar sinnar virði í gulli. En það
er ekkert gott við það þegar þeir sem hata stefnu og
hugsjónir stjórnmálaflokks hampa stjórnmálmanni
þar á bæ sem „lausnamiðuðum manni“. Það hefur
margsýnt sig að sá sem hefur grundvallargildin á
hreinu og jafnan í öndvegi getur verið jafn laginn og
hinn að finna sanngjarnar og heilladrjúgar lausnir.
Einmitt hann hefur efni á því að taka á sig krók til
að koma langtímamarkmiði í höfn, því hann missir
aldrei sjónar á því. Hinum, sem glatað hefur teng-
ingunni við sitt fólk, er hættara við að taka á sig
óþarfan krók og hafna þess vegna í keldunni sem
hann hélt sig vera að forðast.
Morgunblaðið/Ómar
17.8. 2014 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 41