Morgunblaðið - Sunnudagur - 26.10.2014, Blaðsíða 52

*Hreyfing er eitt-hvað það allrabesta sem hægt er að
gera fyrir líkamann en
hún er léleg leið ef ætl-
unin er að grennast.
Heilsa
52 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 26.10. 2014
Timothy Caulfield segist daglega rekast á
ýmsar mýtur er tengjast heilsu og heil-
brigðum lifnaðarháttum. Slíkar staðhæfingar
segir hann oft reynast ótrúlega lífseigar enda
virðast þær við fyrstu sýn eiga við rök að
styðjast en gera það þó ekki þegar þær eru
skoðaðar nánar. „Þegar maður hefur augun
hjá sér leynast mýturnar mjög víða í daglegu
lífi,“ segir Caulfield. „Ég á mér meira að segja
nokkrar uppáhaldsmýtur. Mýtan um að allir
þurfi að drekka sjö eða átta glös af vatni dag-
lega er lífseig og eins það sem oft er kallað
„spot reduction“, þ.e.a.s. sú hugmynd að mað-
ur geti t.d. flýtt fyrir þyngdartapi á maga með því
að gera magaæfingar. Uppáhaldið mitt er samt sú
viðtekna skoðun að hægt sé að nota hreyfingu sem leið til
að léttast. Sú er alls ekki raunin. Hreyfing er eitthvað það
allra besta sem hægt er að gera fyrir líkamann en hún er lé-
leg leið ef ætlunin er að grennast. Þá á ég ekki einungis við
að hún sé léleg leið þegar hún er notuð ein og sér, heldur
einnig með öðru, t.d. breyttu mataræði. Auðvitað er fólk
misjafnt að gerð og brennsla getur t.d. verið mis-
munandi á milli einstaklinga en þegar kemur að
þyngdartapi er það fyrst og fremst hitaeiningafjöldi
sem máli skiptir, þ.e. að innbyrtar hitaeiningar séu
færri en þær sem brennt er yfir daginn. Það er hins
vegar þekkt að hreyfing eykur matarlyst. Setjum sem
svo að einhver skokki í hálftíma. Við það brennir við-
komandi hugsanlega fjórðungi úr möffinsköku, það er
ekki mikið meira en það. Það sem eftir lifir dags þarf ein-
staklingurinn síðan að borða minna en ella ef hann ætlar sér
að léttast en þar sem hreyfing eykur matarlyst og í raun
næringarþörf þarf viljastyrkurinn að vera enn meiri en ann-
ars til að halda aftur af matarlystinni.“ Aðspurður segir
Caulfield sumar rannsóknir vissulega hafa sýnt fram á sam-
band á milli hreyfingar og þyngdartaps. „Það getur þó átt sér
Magaæfingar flýta ekki fyrir þyngd-
artapi á maga, þó þær séu gagnlegar
til að styrkja vöðva á því svæði.
Caulfield segir
það lífseiga
mýtu að fólk
þurfi að
drekka 7-8
glös af vatni
daglega.
Mýta að hreyfing
auki þyngdartap
Morgunblaðið/Árni Sæberg
aðrar skýringar, t.d. þær að þeir einstaklingar sem léttast og
ná að halda sér í þeirri þyngd hafa sniðið sér heilbrigðan lífs-
stíl. Hreyfingin er hluti af þeim lífsstíl en er ekki endilega or-
sök þyngdartapsins. Um fylgnisamband á milli hreyfingar og
grenningar væri þá að ræða, ekki orsök og afleiðingu. Ég er
sammála því að hreyfing getur verið hluti af því að léttast en
hún hefur ekki úrslitaáhrif líkt og margir halda,“ útskýrir
Caulfield. „Þar fyrir utan eykur það enn á misskilninginn að
langflestir ofmeta hversu miklu þeir brenna þegar þeir
hreyfa sig. Þetta kom berlega í ljós í rannsókn sem gerð var í
Kanada, þar sem einstaklingar hlupu á hlaupabretti og voru
síðan beðnir að meta eigin brennslu. Allir ofmátu brennsl-
una og sumir allt upp í fjórfalt. Eftir hlaupin var fólkinu leyft
að borða að vild á kaffihúsi. Þeir sem höfðu hlaupið borð-
uðu meira en þeir sem ekki höfðu hlaupið og ekki nóg með
það, heldur innbyrtu hlaupararnir einnig meiri
hitaeiningafjölda en þann sem þeir
héldu að þeir hefðu brennt. Í
þessari rannsókn leiddi
hreyfingin því bein-
línis til þyngd-
araukningar,“
segir Caulfield
en bætir því
við að sjálfur
hreyfi hann sig
á hverjum degi.
Flestir ofmeta brennslu og
verðlauna sig með því að
borða meira en brennt var
með hreyfingunni.