Morgunblaðið - Sunnudagur - 23.11.2014, Blaðsíða 30

Matur
og drykkir
Morgunblaðið/Kristinn
*Talið er að Google hafi ákveðna reglu innan fyr-irtækisins, að starfsmaður eigi ekki að ganga lengraen 45 metra til að geta fengið sér eitthvað í gogginní boði fyrirtækisins. Þetta er þó ekki staðfest enBBC greinir frá þessu. Fyrirtækið er sagt halda þvífram að með því að bjóða starfsmönnum upp á frí-an mat og drykki, auki það starfsandann og afköst
starfsmanna. Sífellt fleiri fyrirtæki í Bandaríkjunum
innleiða svipaða reglu. Spurning hvort þetta virki?
Gefins matur, glaður starfsmaður?
ÞAÐ HENTAR EKKI ÖLLUM AÐ VERA ALÆTUR OG MARGIR SEM
VILJA KJÖTLAUSAN LÍFSSTÍL. HINS VEGAR ER STUNDUM HÆTTA Á
AÐ JÁRNLEYSI HERJI Á GRÆNMETISÆTUR OG AÐRA ÞEGAR KJÖTIÐ
ER TEKIÐ FRÁ. ÞVÍ ER HINS VEGAR AUÐVELT AÐ KIPPA Í LIÐINN ÞAR
SEM ÓTAL TEGUNDIR GRÆNMETIS OG BAUNA Í JURTARÍKINU ERU
STÚTFULLAR AF JÁRNI OG PRÓTEINUM SEM FINNA MÁ Í KJÖTI.
Gunnþórunn Jónsdóttir gunnthorunn@mbl.is
Linsubaunir eru þekktar fyrir að vera mjög góðar
og gott að skipta þeim út fyrir kjöt þar sem þær
eru gríðarlega próteinríkar. Til eru margar teg-
undir linsubauna, grænar, brúnar, rauðar og svartar
og allar hafa þær mismunandi áferð og bragð.
Linsubaunir eru ódýrar og auðvelt er að elda þær.
Snjallt er að leggja þær í bleyti deginum áður en á
að matreiða þær og setja smá matarsóda með til
að hreinsa þær vel. Linsubaunalasagna, linsu-
baunabollur, linsubaunataco, linsubauna-
súpa, tillögurnar eru margar og ótal
uppskriftir má finna á netinu
og víðar.
Linsubaunir
Rauðrófan er sannkallað sælgæti frá náttúrunnar
hendi. Rauðrófur eru sætar og gómsætar og henta
vel í t.d. salöt. Þær hafa einnig svolítið moldarbragð
sem hljómar kannski illa, en það er alls ekki slæmt.
Bragðið gefur þá tilfinningu að verið sé að snæða
eitthvað afskaplega hollt og gott fyrir líkamann.
Rauðrófur eru gríðarlega góðar bakaðar með rót-
argrænmeti. Þær eru í raun góðar hvernig sem þær
eru eldaðar. Einnig er virkilega gaman að búa til
heimagert rauðkál! Rauðrófur eru mjög járnríkar
og einstaklingum sem eru járnlitlir er gjarnan
ráðlagt að drekka rauðrófusafa. Mörgum
þykir safinn þó ekki sérlega góður
en snjallt er að blanda smá-
engiferi út í.
Rauðrófur
Blómkál
Einn blómkálshaus inniheldur um 77% af ráð-
lögðum dagskammti af C-vítamíni. Einnig er
það ríkt af K-vítamíni, próteini, magnesíum,
B6 vítamíni og trefjum. Það getur stundum
þótt fremur óspennandi grænmeti en blóm-
kál getur verið afskaplega bragðgóður stað-
gengill fyrir kjöt. Það er meira að segja gríð-
arlega gott að nota blómkál í staðinn fyrir
sterka kjúklingavængi með buffaló-sósu.
Blómkál er hægt að elda á ótal vegu
og einstaklega ljúffeng ítölsk upp-
skrift hér til hliðar sannar
það.
Eggaldin
Eggaldin er unaðslegt grænmeti, fyrir utan hvað
það er fallegt. Réttur sem ef til vill flestir kann-
ast við, Eggplant Parmigiana, er hreint ómót-
stæðilegur en í réttinum er ítölsk tómatsósa
og parmesanostur meginhráefnið. Þessi
réttur getur ekki klikkað og einfalt að finna
ljúffenga uppskrift á netinu, því réttinn er svo
sannarlega einfalt að matreiða.
Eggaldin er afar trefjaríkt grænmeti, ef
hýðið er borðað með. Auk þess inniheldur
það C- og K-vítamín. Það er þó ekki sér-
staklega próteinríkt en með réttu kryddi
getur áferðin og bragðið svipað til kjöts.
Nýrnabaunir
Baunir eru afar góðar fyrir kroppinn. Nýrna-
baunir eru til dæmis sérstaklega próteinríkar, fyr-
ir utan hvað þær eru fallegar á litinn. Próteinið í
nýrnabaunum kemst betur til skila þegar hrís-
grjón eru borðuð með. Máltíð sem inniheldur
nýrnabaunir og hrísgrjón er gríðarlega próteinrík
og algjörlega án kólesteróls, sem getur verið
hátt í ýmsum kjötvörum. Einnig er hægt að
skipta þessu tvennu upp yfir daginn,
borða góðan rétt í hádeginu t.d. sem
inniheldur nýrnabaunir og í kvöld-
mat eitthvað dásamlegt sem
inniheldur hrísgrjón.
Hnetur
Hnetur eru flestar stútfullar af heilsusamlegri fitu,
próteinum, vítamínum og steinefnum. Sumar eru þó
hollari en aðrar, t.d. jarðhnetur, kasjúhnetur, pist-
asíuhnetur, möndlur og valhnetur. Það segir sig sjálft
að hnetur sem eru sykraðar eða aukalega saltaðar eru
ekki eins hollar. Grænmetisætur borða margar hverj-
ar góða hnetusteik á jólunum í staðinn fyrir það sem
kjötæturnar fá sér enda góð hnetusteik afbragðs
matur. Hnetur geta nefnilega verið svolítið „kjötleg-
ar“, ef svo má að orði komast, þegar þær eru
maukaðar í hnetusteik eða annað í líkingu við
það og því snjallt fyrir þá sem eru að
stíga sín fyrstu skref í kjötlausum
lífsstíl að borða hnetur.
Kartöflur eru ekki aðeins meðlæti heldur
geta þær leikið aðalhlutverk í ýmsum réttum.
Hægt er að leika sér endalaust með þær og
eru þær góðar ristaðar, bakaðar, stappaðar
með smjöri og salti og í súpu. Þær geta
einnig verið góðar í eftirrétt. Kartöflur í
köku hljómar eflaust einstaklega undarlega en
hér til hliðar má finna uppskrift að slíkri
köku. Kartöflur eru kolvetnisríkar og
einnig er í þeim að finna svolítið af
járni og C-vítamíni.
Kartöflur
FJÖLBREYTT NÆRING ÚR GRÆNMETISFÆÐI
Skipt út
fyrir kjöt
Getty Images/iStockphoto