Stígandi - 01.10.1946, Síða 9
þjóðuni, en við það sameinast og magnast í erfðunum þær veilur
ættarinnar, sem leyndar eða sýnilegar liggja í þessum tveim ein-
staklingum. Nú má segja, að auðvitað sameinast þá kostirnir líka,
og það er rétt, en á því ei' sá galli, að brestinnir yfirgnæfa kostina,
gera þá óvirka. Þetta er lögmál allrar úrkynjunar. Kostirnir
hverfa ekki með öllu hjá þeim einstaklingi eða þeirri ætt, sem
ratar í ólán úrkynjunarinnar, en brestirnir vaxa þeim svo ræki-
lega yfir höfuð, að það eru þeir, en ekki kostirnir, sem setja svip
á gerðir mannsins og framkomu. Ef geðveiki liggur í ættinni, get-
ur hún brotizt út hjá þeim einstaklingum, sem annars eru bezt
gefnir, hún grefur um sig eins og meinsemd, nagar sundur heil-
brigða þætti skapgerðarinnar, veldur innri upplausn og sundr-
ungu. Hver ættingi er stöðugt ofurseldur þessari 'hættu, yfir hon-
um vofir sú bölvun ættarinnar, sem til varð fyrir verknað eins
sjúks meðlims. Á sama hátt geta siðferðilegir gallar hamlað því,
að kostirnir ifái að njóta sín. Svo sem kunnugt er, getur hinn sjúk-
legi ofdrykkjumaður verið sæmilegum gáfum gæddur á einhverju
sviði. En óviðráðanleg nautnasýki sundrar skapgerð hans, bítur
allan bakfisk úr vilja hans, beygir liann smám saman undir ok
sitt, sljóvgar sómatilfinningu hans, svo að hann lætur að lokum
allt falt fyrir þann eina svaladrykk, sem hann þekkir og þráir.
Konu sína og börn ofurselur hann örbirgð og eymd, heiðurinn
er honum minna verður en einn gúlsopi af „Svarta dauða“, hann
er sífellt reiðubúinn að svíkja hvern málstað fyrir augnabliks-
svölun síns óslökkvandi þorsta. Og þó að hann sjálfur fúni í gröf
sinni, ganga lestir hans aftur í börnum hans og barnabörnum.
Við þessar afturgöngur giímir uppeldið árangurslaust. í blóði
ofdrykkjuættarinnar felast hneigðir, sem eru öllum manndóms-
vexti fjandsamlegar. Þær koma fram í ýimsum myndum, en eru
ávallt jafn-harðsvíraðar og ósveigjanlegar. Afbrotahneigð ung-
lingsins og skækjueðli telpunnar skýtur upp eins og illgresi, ef
þau einu sinni voru ráðandi í þeim erfðum, sem gengu til barns
fi'á móður og föður. Þannig kafna niður þeir kostir, sem annars
kunna að vera hinum bölþrungnu erfðum samfara.
Því fleiri áberandi skapgerðarveilur, sem einhver þjóð hefir,
og því fámennari, sem þessi þjóð er, því ægilegri afleiðingar lilýt-
ur þetta lögmál úrkynjunarinnar að hafa. Hér er því um að ræða
eitt hið alvarlegasta mál fyrir okkur íslendinga. Við erum ein
minnsta þjóð heimsins, blöndumst fyrir fjarlægðar sakir öðrum
þjóðum lítiðj, en vitum landlæga verulega úrkynjun. Hversu
STÍGANDI 247