Stígandi - 01.10.1946, Side 31

irinn, Porsteinn á Grýtubakka, fékk þá mestan afla allra for-
manna á opið skip, Hafrenning, 3427 kúta (245 kúta í hlut), en
þeir Jörundur og Sigurður á Látrum, sem mun vera sami maður-
inn og gerlt hafði út frá Grenivík 1853—’55, voru nokkru aflalægri.
Þetta vor aflaði Jón Loftsson á ,,jakt sína“ aðeins 1728 kúta lifrar
eða 123 kúta í hlut, ef gert er ráð fyrir 14 hlutum eins og þá var
títt. En þess er að gæta, að þó að Vigfúsi félaga hans fyndist hann
flýta sér helzíti mikið til veiðanna, hlýtur hann að hafa misst af
miklum hluta veiðitímans, og líklega bezta hlutanum.
Eftir 1857 er um langt áraskeið ekki kunnugt um aðrar afla-
skýrslur frá Eyjafirði en mjög slitróttar aflafréttir í blöðunum. í
Norðra 31. maí 1858 er sagt: „Hlutarhæstir eru enn að því er vér
höfum heyrt hinir svonefndu fjórmenningar í Grýtubakka-
hreppi," og 30. júní 1859 segir, að hlutarhæstir séu „svonefndir
fjórmenningar og Jón Loftsson." Mun því það, er Vigfús Sigurðs-
son segir, að Jón hafi brostið aflasæld, eftir að hann fékk jaktina,
aðallega eiga við vorið 1857 og ef til vill 1858, enda virðist mest
ráða þeim orðum hans, að setið hefir það í honum, að liann missti
af veiðiförinni 1857 og fannst Jón bregðast sér, hvernig svo sem
þeim málum annars hefii verið farið.
Víst er, að á þessum árum ávann Jón sér meðal norðlenzkra sjó-
manna virðingarnafnið „skipstjórinn mikli“. Hann varð almennt
viðurkenndur fræknastur og kunnáttumestur að fara með skip
allra formanna fyrir norðan land. Einhverju mun um þetta hafa
ráðið sú fyrirmennska, er hann bar með sér og olli því, að félagar
hans í Kaupmannahöfn veturinn 1856—’57 kölluðu hann barón-
inn. Svo hlýtur sigling sans á jaktinni heim frá Kaupmannahöfn
vorið 1857 að hafa verið skoðuð sem einstakt afreksverk, því að
ráða má jrað af frásögn Vigfúsar, að það hefir verið talin formssök
ein, að hann fékk með sér til þeirrar ferðar danskan skipstjórnar-
mann, og í minningagrein, sem rituð var um hann látinn í Fróða,
er jafnvel ekki getið annars en hann hafi einn stjórnað jaktinni í
þeirri ferð, og virðist þar þó ekkert seilzt eftir að skruma af þeirri
siglingu. Ef marka má minningar gamalla manna við Eyjafjörð,
hlaut Jón þó mesta frægð af siglingu til Jan Mayen. Er svo frá
sagt, að hann hafi verið staddur við Langanes í veiðiför og ekki
orðið þar hgkarls var. Hafi hann þá borið þá tillögu upp við há-
seta sína að sigla norður til Jan Mayen til að leita þar hákarla-
miða. Báru þeir þvílíkt traust til hans, að þeir féllust á tillöguna,
þó að þeir hefðu enga hugmynd um, hvar þeirrar eyjar væri að
STÍGANDI 269