Fréttablaðið - 01.08.2013, Síða 10

1. ágúst 2013 FIMMTUDAGUR| FRÉTTIR | 10
7
SAMKVÆMT BÓKSÖLU Í PENNANUM
EYMUNDSSON UM LAND ALLT

1
The Bat
Jo Nesbø
Winter of the World
Ken Follett
The Casual Vacancy
J.K. Rowling
I’ve Got Your Number
Sophie Kinsella
Joyland
Stephen King
The Long Earth
Terry Pratchett
10
The Racketeer
John Grisham
A Wanted Man
Lee Child
The Lost Boy
Camilla Läckberg
ERLENDAR
KILJUR
Alex Cross, Run
James Patterson
METSÖLULISTI EYMUNDSSON
2 3 4
5 6
98
7
AFGANISTAN Alls létu 1.319 óbreyttir borgarar
lífið í átökunum í Afganistan á fyrri helmingi
þessa árs. Það eru 161 fleiri en á sama tíma í
fyrra, sem nemur um fjórtán prósenta fjölgun.
Þá fjölgaði særðum um rúman fjórðung, úr tæp-
lega 2.000 í rúmlega 2.500.
Þetta kemur fram í skýrslu Sameinuðu þjóð-
anna sem birt var í gær, en alda ofbeldis sem
hefur gengið yfir landið að undanförnu eykur á
efasemdir um að afganskar öryggissveitir muni
koma til með að ráða við ástandið eftir að erlent
herlið yfirgefur landið fyrir lok næsta árs.
Langstærstur hluti fallinna og særðra, eða um
tveir af hverjum þremur, er rakinn til aðgerða
uppreisnarhópa sem hafa notað sprengjuárásir
í enn frekara mæli en áður. 146 létust í aðgerð-
um stjórnarliða og bandamanna þeirra, flestir
vegna bardaga á jörðu niðri eða loftárása.
Skýrsluhöfundar vekja einnig athygli á þeim
fjölda kvenna og barna sem hafa orðið fyrir
barðinu á óöldinni. 106 konur og 231 barn féllu
frá ársbyrjun til júníloka, en á sama tíma í fyrra
létust 76 konur og 232 börn.
Vopnaðir hópar stjórnarandstæðinga hafa
stóraukið umsvif sín síðustu misseri eftir því
sem afganskar sveitir hafa tekið virkari þátt í
öryggisgæslu í landinu. Áætla má að yfir 20.000
óbreyttir borgarar hafi látið lífið í átökum í land-
inu frá innrás fjölþjóðaliðs undir forystu Banda-
ríkjanna haustið 2001. - þj
Ný úttekt Sameinuðu þjóðanna um ástand mála í Afganistan:
Óbreyttir falla í Afganistan
ÓFREMDARÁSTAND 1.319 óbreyttir Afganir létust
vegna stríðsátaka á fyrri hluta ársins. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
LÖGREGLUMÁL Ganga má út frá því
sem vísu að umfang tölvu- og net-
glæpa aukist hér á landi í fyrirsjá-
anlegri framtíð að mati ríkislög-
reglustjóra. Vaxandi tjón vegna
þessa mun skila sér í kröfum um
hertar refsingar fyrir netglæpi.
Þetta kemur fram í nýlegri
skýrslu ríkislögreglustjóra þar sem
lagt er mat á skipulagða glæpa-
starfsemi og hættu á hryðjuverk-
um hér á landi.
Tölvu- og netglæpir eru það
form skipulagðrar glæpastarfsemi
sem líklegast er að sé beint gegn
almenningi hér á landi, samkvæmt
skýrslunni.
Þar er til dæmis átt við tilraun-
ir til fjársvika, til dæmis með svo-
kölluðum Nígeríubréfum. Einnig er
vísað til tilrauna til að brjótast inn
í tölvur og bankareikninga. Þá er
bent á að barnaklámi sé dreift með
þróuðum kerfum tölvuþrjóta.
Tölvukerfi fyrirtækja og stofn-
ana geta orðið fyrir árásum tölvu-
hakkara sem geta valdið mikl-
um skaða, samkvæmt skýrslunni.
„Ljóst er að slíkar árásir gætu tal-
ist til hryðjuverka yrðu tölvukerfi
sem lúta að mikilvægustu innvið-
um og stoðkerfum samfélagsins,
til að mynda raforkumiðlun, gerð
óstarfhæf,“ segir í skýrslunni.
Í skýrslunni er ekki fjallað um
hvernig lögregla geti brugðist við
hættu af þessu tagi, né tiltekin
ákveðin dæmi um árásir á tölvu-
kerfi sem valdið hafa skaða. Þar
segir þó að viðbrögð lögreglu þurfi
ekki síst að felast í viðleitni til að
vekja almenning og stjórnendur
fyrirtækja til vitundar um þessa
gerð skipulagðrar glæpastarfsemi.
Í skýrslunni er rakið að þegar
reynt hafi verið að leggja mat á
fjárhagslegan skaða vegna tölvuá-
rása á Vesturlöndum hafi verið um
„stjarnfræðilegar fjárhæðir“ að
ræða.
Þar segir að upplýsingar frá
Lögregla býr sig undir
að tölvuglæpum fjölgi
Tölvu- og netglæpir munu aukast hér á landi á næstunni að mati ríkislögreglu-
stjóra. Búast má við kröfu um hertar refsingar vegna vaxandi tjóns. Fjárhagslegur
skaði á Vesturlöndunum er sagður „stjarnfræðilegur“ og mun fara hratt vaxandi.
LOFTRÝMISGÆSLA Þó að litlar líkur séu taldar á hryðjuverkaárás hér á landi sam-
kvæmt skýrslu ríkislögreglustjóra er bent á að hryðjuverkamenn sem vilji ráðast
gegn Vesturlöndum geti talið auðveld skotmörk hér á landi, til dæmis herafla sem
hér sinni loftrýmisgæslu. FRÉTTABLAÐIÐ/VILHELM
Engar upplýsingar liggja fyrir um að verið sé að skipuleggja eða undir-
búa hryðjuverkaárásir hér á landi, samkvæmt skýrslu ríkislögreglustjóra.
Mat á hryðjuverkaógn er ónákvæmara hér á landi en almennt á Norður-
löndunum þar sem lögregla hefur ekki sömu heimildir til að fyrirbyggja
hryðjuverk, segir í skýrslunni.
Þegar lagt er mat á getu til að fremja hryðjuverk hér á landi telur ríkis-
lögreglustjóri líklegt að eggvopn, rifflar, haglabyssur eða heimatilbúnar
sprengjur séu þau vopn sem líklegast sé að verði beitt. Ekki sé fyrir hendi
geta til að framkvæma hryðjuverk með notkun gereyðingarvopna.
Þar er þó varað við því að hryðjuverkamenn kunni að beina sjónum
sínum að Íslandi telji þeir sig geta ráðist gegn vestrænum hagsmunum hér
á landi með auðveldum hætti. Það eigi til dæmis við um sendiráð erlendra
ríkja og liðsafla ríkja Atlantshafsbandalagsins sem sinni loftrýmisgæslu.
GETA EKKI BEITT GEREYÐINGARVOPNUM
íslenskir tölvunotendur voru síðast í gær varaðir við tilraun til tölvuglæpa.
Í tilkynningu sem Íslandsbanki sendi frá sér var varað við því að þrjótar
hafi komist yfir íslenskan netfangalista. Í kjölfarið sendu þrjótarnir pósta
á listann sem gæti virst stafa frá íslenskum bönkum, þar sem beðið er um
persónuupplýsingar.
Komust yfir netfangalista
VÍSINDI Bandarískir vísindamenn hafa færst skrefi nær því að
rækta nýtt eyra úr frumum sjúklinga, en samkvæmt frétt BBC,
sem vitnar í nýlega fræðigrein, tókst vísindamönnunum í Boston
að rækta nokkuð í líkingu við eyra úr frumum kúa og kinda. Ef
allt fer að óskum gæti þessi tækni nýst til að gera nýtt ytra eyra
fyrir fólk sem er með afmynduð eyru, eða hefur misst eyra í slysi.
Ferlið er þannig að lifandi frumum úr kúm og kindum var
komið fyrir á lítilli vírgrind úr títani í laginu eins og manns-
eyra. Því var svo komið fyrir inni í líkama rottu þar sem það óx í
tólf vikur, en ónæmiskerfi rottunnar hafði áður verið gert óvirkt
svo að líkami hennar myndi ekki hafna eyranu sem aðskotahlut.
Dr. Thomas Cervantes, sem fór fyrir teyminu, fagnaði niður-
stöðunum, sem hann sagði marka tímamót.
„Í fyrsta lagi tókst okkur að láta eyrað halda lögun sinni meðan
það óx í tólf vikur inni í rottunni og auk þess tókst okkur að við-
halda sveigjanleika brjósksins.“
Cervantes sagði að næsta skref væri að gera tilraunir á fólki,
en sennilega væru um fimm ár í að það yrði að veruleika. - þj
Markar tímamót í framleiðslu líkamshluta á rannsóknarstofum:
Rækta mannseyra inni í rottu
RÆKTUÐU EYRA Eyrað sem varð til í ræktun
vísindamannanna frá Boston þykir vel heppnað og
er meðal annars mjög sveigjanlegt.
STJÓRNSÝSLA Snjóflóðavarnar-
garðarnir tveir við Bolungarvík
bíða nú eftir að verða nefndir. Því
efndi Bolungarvíkur kaupstaður
til nafnasamkeppni sem lauk
fyrir helgi.
Alls bárust um fjörutíu nafna-
tillögur. Varnargarðarnir, en
við þá hófst vinna árið 2006, eru
mikið notaðir af útivistarfólki.
Þegar nafn hefur verið ákveðið
og framkvæmdum lýkur endan-
lega stendur til að vígja varnar-
garðana með viðhöfn. - nej
Samkeppni um nafn lokið:
Varnargarðar
brátt nefndir
SVÍÞJÓÐ Frá og með 1. september
næstkomandi verða atvinnulausir
í Svíþjóð að senda sænsku vinnu-
málastofnuninni skýrslu í hverj-
um mánuði og gera grein fyrir
þeim störfum sem þeir hafa sótt
um og öðrum athöfnum.
Sá sem ekki sendir skýrsluna á
réttum tíma fær viðvörun og á á
hættu að missa bætur í einn eða
fleiri daga.
Gert er ráð fyrir að skrif-
finnskan aukist með nýju regl-
unum og þess vegna hafa fleiri
starfsmenn verið ráðnir til þess
að sinna henni, að því er greint
er frá á viðskiptasíðu Dagens Ny-
heter. - ibs
Icelandair sló met í gær:
Flugfarþegi
númer 300.000
Í STOKKHÓLMI Atvinnulausir verða
að senda vinnumálastofnun skýrslu í
hverjum mánuði.
FERÐAÞJÓNUSTA Þrjúhundruð þús-
undasti farþegi Icelandair í júlí-
mánuði fór í loftið um hádegis-
bilið í gær. Er þetta í fyrsta sinn
sem Icelandair flytur fleiri en
300 þúsund farþega í einum mán-
uði, að því er segir í tilkynningu
frá félaginu. Í júlímánuði í fyrra
var sett farþegamet þegar flug-
félagið flutti 276.600 farþega.
Um 10 þúsund farþegar fljúga
með félaginu á sólarhring, að
meðaltali eru 62 flug á dag og alls
voru 1930 ferðir í júlí. - nej
BRUNI Um tvöleytið í gærnótt
tókst að ráða niðurlögum eldsins
sem kom upp í báti í skipasmíða-
miðstöðinni á Akranesi. Eldur-
inn kom upp um hádegisbilið á
þriðjudag og því tóku slökkvi-
störf rúmlega hálfan sólarhring.
Eftir að báturinn var færður út úr
skipasmíðastöðinni gekk greið-
ar að slökkva eldinn. Töluverðar
skemmdir urðu á bátnum vegna
eldsvoðans en er talið að vélar-
rúm hans hafi sloppið. Eldurinn
er talinn hafa átt upptök sín vegna
logsuðu en það verður rannsakað
nánar á næstu dögum. - nej
Bátseldsvoði á Akranesi:
Tók 14 tíma að
slökkva eldinn
útlöndum bendi til þess að kostn-
aður hins opinbera og fyrirtækja
vegna tölvuglæpa fari hratt vax-
andi. Til að mynda færist tap banka
og annarra fjármálafyrirtækja
vegna tölvuglæpa í nágranna-
ríkjunum í aukana.
brjann@frettabladid.is
Vinnumiðlunin í Svíþjóð:
Herðir reglur
vegna bóta