Skessuhorn - 19.12.2007, Blaðsíða 37

37 MIÐVIKUDAGUR 19. DESEMBER
Þeg ar líð ur að jól um för um við
að huga að öll um þeim sið um og
venj um sem skapa það and rúms loft
sem minn ir okk ur á jól in. Flest ir
halda í hefð irn ar, gamla jóla skraut­
ið hef ur sinn sess og mat seð ill jól­
anna breyt ist yf ir leitt ekki mik ið.
Við reyn um að hafa ein hverja þá
rétti sem við borð um ekki á venju­
leg um helg um. Í raun þurf um við
að standa vörð um jóla rétt ina okk ar
því flest ir Ís lend ing ar lifa í allsnægt­
um og þurfa ekki að beita sér stakri
út sjón ar semi til þess að eiga væna
flís af þeim kræs ing um sem hug ur­
inn stend ur til.
Nú töl um við vana lega um að­
vent una, áður fyrr var þessi tími
kall að ur jólafast an. Þá var fólk að
spara við sig í mat bæði til þess að
geta leyft sér að borða nægju sína
á jól um en einnig til þess að njóta
kræs ing anna bet ur. Nú er jólafast­
an orð in að sam felldri há t ið hvað
varð ar mat og drykk og þeg ar kem­
ur að jól um þá er eins gott að hafa
haft jóla föt in vel við vöxt. Þeg ar
ég hugsa til baka og rifja upp hvað
mér fannst gera and rúms loft ið jóla­
legt þeg ar ég var að al ast upp þá eru
það ýmis at riði sem varða und ir­
bún ing inn. Það tengd ist komu jól­
anna þeg ar mamma fór að fægja,
því fylgdi sér stök lykt. Þeg ar nær
dró þá var það ilm ur inn af rauð kál­
inu sem hún sauð. Á að fanga dag
fór raf magn ið nær und an tekn inga­
laust ­ á lag ið var of mik ið þeg ar all­
ar elda vél ar í hér að inu voru sett­
ar á fullt. Í minn ing unni var þetta
stund ör ygg is og vellíð un ar. Fjöl­
skyld an safn að ist inn í eld hús, þar
var kom ið fyr ir kert um og elda vél­
in sem var Aga vél hélt hita á okk ur
og hægt var að halda á fram að elda
jólamat inn.
Í ný legri könn un sem var gerð
með al ís lenskra barna kom fram
að þeim þótti skemmti leg ast að
horfa á sjón varp ið með fjöl skyldu
sinni eða þá að fara í ferða lag með
henni. Það virð ist sem sagt enn þá
vera mik il vægt fyr ir börn að vera í
mik illi ná lægð við fólk ið sitt. Við
gleym um þessu stund um og vilj­
um hafa hvern og einn í sínu hólfi
á heim il inu. Ég held að það spari
okk ur mik inn tíma síð ar meir ef við
gef um börn un um okk ar ró og ör­
yggi þeg ar þau eru á unga aldri. Við
get um sagt að laun in komi síð ar.
Það er einmitt þetta með laun in.
Þau geta ver ið af svo marg vís leg­
um toga. Þau geta birst sem gleði
ef við náum ár angri í því sem við
erum að gera, eða sem bros sem
okk ur er sent ef við rétt um hjálp ar­
hönd eða jafn vel sem við horf þess
sem við ræð um við. Í einu for eldra­
við tali sem var í Varma landi nú á
dög un um vor um við kenn ar ar að
ræða við dreng sem ekki hag ar sér
alltaf sam kvæmt því sem um hverf ið
ætl ast til. Við spurð um hann hvort
skól inn gæti gert eitt hvað til þess
að auð velda hon um að hafa stjórn
á hegð un sinni. Hann svar aði sem
svo að það væri ekki skól inn held­
ur væri það bara hann sem gæti
gert eitt hvað í þessu. Þetta svar
gladdi mig mjög, sú gleði er í raun
umbun og launa virði. Þetta litla
svar leiddi huga minn að því hvað
við horf skipta miklu máli. Já kvætt
við horf í skóla starfi skipt ir sköp­
um. Við í Varma lands skóla höf um
Gleð in er umbun
og launa virði
ver ið svo hepp in að við horf inn an
skóla hverf is ins í garð skól ans hafa
ver ið mjög já kvæð. Við horf for­
eldra skila sér nær ó hjá kvæmi lega
til barn anna og barn með nei kvætt
við horf til skól ans get ur ekki átt
far sæla skóla göngu. Það er mik il­
vægt að starfs menn skól anna starfi
þannig að um hverfð verði já kvætt.
Því er nauð syn legt að skól arn ir geti
val ið hæft fólk .
Það er víð ar en í skóla starfi sem
nauð syn legt er að fólk vinni sam­
an, má þar nefna um gengni á jörð­
inni okk ar. Þetta er mál sem varð­
ar alla jarð ar búa og er því brýnt að
kraft ar allra fái að njóta sín. Það vill
stund um brenna við að einn hóp­
ur eða ein þjóð tel ur sín við horf
vega þyngra en ann arra. Þeg ar lit­
ið er á Ís land þá tel ég far sæl ast að
bænd ur og vís inda menn vinni sam­
an þeg ar tek ið er á um hverf is mál­
um. Bænd ur búa í mörg um til fell­
um yfir mik illi vit neskju, reynslu og
hafa til finn ingu fyr ir um hverfi sínu
og kunna að meta hvað land ið þol­
ir. Hér um slóð ir tíðk að ist um ald­
ir að nýta slægj urn ar ann að hvert
ár. Ef sömu brekk urn ar voru slegn­
ar á hverju sumri þá var geng ið of
ná lægt land inu. Eft ir frosta vet ur­
inn 1918 var lít il spretta, þá varð afi
minn að grípa til þess að nýta allt
land sem hægt var að heyja. Það
varð til þess að gras spretta varð
mjög lít il næsta ára tug inn. Þó þetta
sé nær 100 ára saga þá held ég að
sömu lög mál séu enn í gildi hvað
vit neskju og til finn ingu bænda
varð ar gagn vart jörð inni. Nú á
tím um eru bænd ur mjög virk ir í að
græða land ið bæði í sam vinnu við
hið op in bera og upp á eig in spýt ur.
Við þurf um líka að huga að þeirri
vit neskju sem býr með al íbúa sveit­
anna hvað varð ar ör nefni og gaml ar
sagn ir. Það eru verð mæti sem borg­
ar sig að halda til haga.
Að lok um lang ar mig að láta í ljós
ósk mína að sem flest ir finni frið og
gleði um jól in og taki tví elf d ir á
móti nýju ári.
Ingi björg Dan í els dótt ir,
Fróða stöð um
Kveðj ur úr hér aði