Læknablaðið - 15.07.2000, Blaðsíða 16

r
FRÆÐIGREINAR / HJARTALÆKNIN
GAR
Table I. Association ofteft ventricular hypertrophy to several risk factors among men
and women, prevaience cohort at the time of the diagnosis, adjusted for other
cardiovascular risk factors.
p-value Odds ratio 95% confidence interval
Risk factor men women men women men women
Age (years) <0.001 0.001 1.04 1.05 1.02-1.05 1.02-1.09
Systolic blood pressure (mmHg) 0.004 0.001 1.02 1.04 1.01-1.03 1.02-1.05
Silent Ml 0.006 3.18 1.39-7.27
ST-T changes <0.001 3.06 2.14-4.38
Table II. Predictive factors of the appearance of left ventricular hypertrophy among men and women, incidence cohort at the stage before the diagnosis, adjusted for other cardivascular risk factors.
p-value Incidence ratio 95% confidence interval
Risk factor men women men women men women
Age (years) 0.06 0.064 1.02 1.04 1.00-1.05 1.00-1.09
Systolic blood pressure (mmHg) <0.001 <0.001 1.01 1.03 1.01-1.02 1.01-1.04
Heavy smoking (>25 cigar./day) Angina with ECG 0.003 0.62 0.36 0.73 0.18-0.71 0.22-2.49
changes 0.03 2.33 1.08-5.02
Figure 5. Coronary mor-
tality. Survival curves
among men with and with-
out left ventricular hyper-
trophy at different time
points after diagnosis of
left ventricular hyper-
trophy after adjusting for
known risk factors, preva-
lence cohort (Hazard ratio
1.17; 95% conftdence
interval 0.84-1.64).
Figure 6. Coronary mor-
tality. Survival curves
among women with and
without left ventricular
hypertrophy at different
points after diagnosis of
left ventricular hyper-
trophy after adjusting for
known riskfactors, preva-
lence cohort (Hazard ratio
3.07; 95% conftdence
interval 1.50-6.31).
þættir um uppkomu þykknunar meðal beggja kynja.
Miklar reykingar reyndust verndandi; nýgengishlut-
fall, áhættuhlutfall: 0,36; 95% vikmörk: 0,18-0,71.
Saga um hjartaöng með hjartaritsbreytingum reynd-
ist einnig forspárþáttur meðal karla; áhættuhlutfall:
2,33; 95% vikmörk: 1,08-5,02 (tafla II). Þyngd, reyk-
ingar aðrar en miklar og fyrri greining kransæða-
stíflu, hjartakveisa samkvæmt spurningalista og án
hjartaritsbreytinga voru ekki forspárþættir um
þykknun á vinstri slegli.
Lifun þátttakenda með þykknun á vinstri slegli:
Um 13% kvenna og 16% karla sem boðið var til hóp-
rannsóknarinnar á tímabilinu 1967 til ársloka 1991
reyndust látin um miðbik fimmta áfanga (1. apríl
1986 meðal karla og 1. júlí 1989 meðal kvenna).
Ekki er munur á heildarlifun karla með eða án
þykknunar á vinstri slegli; áhættuhlutfall (Hazard
ratio, HR): 1,18; 95% vikmörk: 0,96-1,45. Mynd 5
sýnir að ekki er heldur munur á lifun karla varðandi
kransæðadauða; áhættuhlutfall: 1,17; 95% vikmörk:
0,84-1,64. Varðandi kransæðadauða eru lífshorfur
kvenna með þykknunina hins vegar verri eftir því
sem frá líður frá greiningu hennar borið saman við
konur án þykknunar á vinstri slegli; áhættuhlutfall:
3,07: 95% vikmörk: 1,50-6,31 (mynd 6). Sömu niður-
stöður sjást varðandi heildarlifun kvenna, lifun kvenna
með þykknunina er verri en hinna; áhættuhlutfall:
2,17; 95% vikmörk: 1,36-3,48.
Efnisskil
Helstu niðurstöður þessarar rannsóknar voru að
algengi þykknunar á vinstri slegli samkvæmt Minne-
sota Code var mun hærra meðal karla en kvenna og
jókst með auknum aldri meðal beggja kynja. Nýgengi
þykknunarinnar fór lækkandi meðal karla á rann-
sóknartímanum en var að jafnaði hæst meðal elstu
aldurshópanna.
Þögul kransæðastífla og ST-T breytingar á hjarta-
riti voru tengd aukinni tíðni þykknunar á vinstri slegi
meðal karla. Hjartaöng án hjartaritsbreytinga var
forspárþáttur um tilkomu þykknunar á vinstri slegli
meðal karla en miklar reykingar karla reyndust
verndandi gegn tilkomu þykknunar.
Konur með þykknun á vinstri slegli höfðu verri
lifun en konur í samanburðarhópi og dóu oftar úr
kransæðasjúkdómi.
Rétt er að benda á að nýgengishópurinn var mjög
fámennur, sérstaklega meðal kvenna, auk þess sem
tímabilið á milli ólíkra áfanga Hjartaverndarrann-
sóknarinnar var oft langt, allt að sjö árum. Því er ef til
vill hæpið að tala um nýgengi í sumum tilfellum
þykknunar á vinstri slegli ef í raun er langt síðan við-
komandi fékk þykknun. Því til stuðnings er einnig
rétt að benda á að þykknun á vinstri slegli getur
einnig gengið til baka og eykur það á ónákvæmni ný-
gengisgreiningar þykknunarinnar (14)
Athyglisvert er, að þó að vissulega hafi fundist
tengsl þykknunar á vinstri slegli við aldur og háþrýst-
ing meðal beggja kynja í forspárþáttgreiningu, eru
þau ekki sláandi marktæk samkvæmt niðurstöðun-
um. Hugsanlega er þetta vegna nokkuð lækkandi ný-
gengis á rannsóknartímanum. Þetta er ólíkt því sem
hefur sést í ýmsum sambærilegum rannsóknum áður
(3,4,15-18). Aður hefur verið sýnt fram á tengsl
þykknunar á vinstri slegli við ýmsa áhættuþætti
hjarta- og æðasjúkdóma og að við meðferð háþrýst-
ings dragi úr þyngd vinstri slegils og gáttar auk þess
að dragi úr líkum á kransæðasjúkdómi (4,16,19,20).
Röntgenmynd er talin ónæm og ósértæk aðferð til
492 Læknablaðið 2000/86