Læknablaðið - 15.03.2001, Blaðsíða 26

FRÆÐIGREINAR / GÓÐKYNJA STÆKKUN HVEKKS
þær kostnaðartölur sem notaðar eru í þessari
rannsókn eru ekki fjarri því sem gengur og gerist í
öðrum löndum.
Sú staðreynd að ekki var hægt á að nota innlendar
kostnaðartölur verður þó að teljast afar óhagstæð.
Einnig er hér verið að nota tölur frá árinu 1999 til að
reikna út kostnað aðgerða rúmum 10 árum áður.
Einungis er því um að ræða grófa kostnaðarútreikn-
inga, sem frekar eru til þess fallnir að sýna ákveðna
þróun kostnaðarþátta við meðferð góðkynja hvekks-
stækkunar en að vera nákvæm heimild um kostnað
heilbrigðiskerfisins. Mjög æskilegt væri að gera
kostnaðarútreikninga fyrir sem flest læknisverk hér á
landi til að auðvelda samanburð við önnur lönd.
Sé reynt að spá fyrir um framtíðina með það til
hliðsjónar hvernig þróun kostnaðar hefur verið hér á
landi undanfarin ár eru horfur á að brottnámsað-
gerðum hvekks um þvagrás eigi eftir að fækka og þær
muni ná jafnvægi á næstu árum, á svipaðan hátt og
hefur verið að gerast í öðrum löndum (8,9). Ekki eru
horfur á að aðgerðir verði óþarfar í bráð enda verða
ýmsar algjörar ábendingar aðgerða ekki læknaðar
með lyfjum. Ekkert lát virðist hins vegar vera á
fjölgun ársskammta lyfja og töluverðar líkur verða
því að teljast á því að heildarkostnaður við með-
höndlun góðkynja hvekksstækkunar komi enn til
með að aukast. Ný lyf með minni aukaverkunum
koma einnig til með að verða þess valdandi að karl-
nienn, sem áður sættu sig við einkenni sín, kjósi nú
lyfjameðferð.
Lyfjameðferð vegna góðkynja hvekksstækkunar
er að öllum líkindum sú meðferð sem mun verða
ríkjandi. Reynt er að þróa sértækari o.\ viðtækja-
blokkara með færri aukaverkunum sem myndu þá
leyfa hærri skammta. Einnig er unnið að kröftugri 5-
a redúktasablokkara og hugmyndir eru í gangi um
hömlun vaxtarhormóna sem hluta af meðhöndlun
góðkynja hvekksstækkunar (24). Ljóst er að
vaxtabroddur í leit að nýjum og betri aðferðum við
meðferð góðkynja hvekksstækkunar liggur að miklu
leyti á sviði líftækni og lyfjaiðnaðar.
Þakkir
Prófessor Jónasi Hallgrímssyni, Þorgeiri Þorgeirssyni
yfirlækni á Fjórðungssjúkrahúsinu á Akureyri og
starfsfólki lyfjadeildar Heilbrigðis- og trygginga-
málaráðuneytisins eru þakkaðar veittar upplýsingar.
5. Lieber MM. Pharmacologic Therapy for Prostatism. Mayo
Clin Proc 1998; 73: 590-6.
6. Nickel JC, Fradet Y, Boake RC, Pommerville PJ, Perreault JP,
Afridi SK, et. al. Efficacy and safety of finasteride therapy for
benign prostatic hyperplasia: results of a 2-year randomized
controlled trial (the PROSPECT Study). Can Med Assoc J
1996; 155:1251-9.
7. Eri LM, Kjell JT. a-blockade in the treatment of symptomatic
benign prostatic hyperplasia. J Urol 1995; 154: 923-34.
8. Andersen J. Benign Prostatic Hyperplasia. Reports at
European Urology Congress Reflect Issues of Intererst to
Aging Men. JAMA 1998; 279:1333-5.
9. Blomqvist P, Ekbom A, Carlsson P, Ahlstrand C, Johansson
JE. Benign prostatic hyperplasi in Sweden 1987 to 1994:
changing patterns of treatment, changing patterns of costs.
Urology 1997; 50: 214-20.
10. DRG prisliste 1999 med kodeveiledning. ODIN Sosial- og
helsedepartementet. Available from: URL:
http://baIder.dep.no/shd/proj/isf/kode/
11. Wilde MI, Goa KL. Finasteride: an update of its use in the
management of symptomatic benign prostatic hyperplasia.
Drugs 1999; 57: 557-81.
12. Holtgrewe HL. Current trends in management of men with
lower urinary tract symptoms and benign prostatic
hyperplasia. Urology 1998; 51/Suppl 4A: 1-7.
13. Neal DE. Watchful waiting or drug therapy for benign
prostatic hyperplasia? Lancet 1997; 350: 305-6.
14. Ilker Y, Tarcan T, Akdas A. Economics of different treatment
options of benign prostatic hyperplasia in Turkey. Int Urol
Nephrol 1996; 28: 525-8.
15. Eri LM, Tveter KJ. Treatment of benign prostatic hyperplasia:
a pharmacoeconomic perspective. Drugs & Aging 1997; 10:
107-18.
16. Gormley GJ, Stoner E, Bruskewitz RC, Imperato McGinley
K, Walsh PC, McConnell JD, et al. The effect of finasteride in
men with benign prostatic hyperplasia. The Finestride Study
Group. N Engl J Med 1992; 327:1185-91.
17. Stoner E, and the Finasteride Study Group. Finasteride (MK-
906) in the treatment of benign prostatic hyperplasia. Prostate
1993; 22:291-9.
18. Lepor H, Williford WO, Barry MJ, Brawer MK, Dixon CM,
Gormley G, et al. The efficacy of terazosin, finasteride, or both
in benign prostatic hyperplasia. Veterans Affairs Cooperative
Studies Benign Prostatic Hyperplasia Study Group. N Engl J
Med 1996; 335: 533-9.
19. Bruskewitz R, Fourcade R, Koshiba K, Manyak M, Pisani E,
Esteevez RL, et al. In: Denis L, Griffiths K, Khoury S, Cockett
ATK, McConnell J, Chatelain C, et al, eds. Surgery.
Proceedings of the 4th International Consultation on BPH.
Plymouth: Plymbridge Distributors Ltd; 1998: 523-8.
20. Ahlstrand C, Carlsson P, Jönsson B. An estimate of the life-
time cost of surgical treatment of patients with benign
prostatic hyperplasia in Sweden. Scand J Urol Nephrol 1996;
30: 37-43.
21. Walden M, Acosta S, Carlsson P, Pettersson S, Dahlstrand C.
A cost-effectiveness analysis of transurethral resection of the
prostate and transurethral microwave thermotherapy for
treatment of benign prostatic hyperplasia: two-year follow-up.
Scand J Urol Nephrol 1998; 32: 204-10.
22. Drummond MF, McGuire AJ, Black NA, Petticrew M,
McPherson CK. Economic burden of treated benign prostatic
hyperplasia in the United Kingdom. Br J Urol 1993; 71:290-6.
23. Franklin CL, McDaniel RL, Chmiel JJ, Hillman AL.
Economic modeling to assess the costs of treatment with
Finasteride, Terazosin, and transuerthral resection of the
prostate for men with moderate to severe symptoms of benign
prostatic hyperplasia. Urology 1995; 46: 477-83.
24. Khoury S. Future directions in the management of benign
prostatic hyperplasia. Br J Urol 1992; 70/Suppl 1: 27-32.
Heimildir
1. Berry SJ, Coffey DS, Walsh PC, Ewing LL. The development
of human benign prostatic hyperplasia with age. J Urol 1984;
132:474-9.
2. Bitschai J, Brodny ML. A history of Urology in Egypt.
Chicago: Riverside Press; 1956.
3. Brothwell D, Sandison AT. A Survey of the Diseases, Injuries
and Surgery of Early Populations. Springfield, Illinois: Charles
C Thomas; 1967.
4. Shackley D. A century of prostatic surgery. Br J Urol Int 1999;
83:776-82.
218 Læknablaðið 2001/87