Læknablaðið - 15.03.2001, Blaðsíða 46

UMRÆÐA & FRÉTTIR / RETTINDI ERLENDRA LÆKNA
Erlendir læknar á íslandi
Hvaða skilyrði þurfa erlendir læknar að
uppfylla til að fá að stunda lækningar hér á landi?
Þegar læknadeildin setti reglur fyrir um 15-20 árum
um það hvaða skilyrði erlendir læknar þyrftu að
uppfylla til að fá íslenskt lækningaleyfi giltu sömu
reglur um alla lækna án tillits til ríkisfangs.
Læknadeildin tók hins vegar mið af læknisfræði-
menntun í þeim löndum sem umsækjandi um
lækningaleyfi hafði menntast í. Eftir að íslendingar
gerðust aðilar að samningnum um Evrópskt
efnahagssvæði (EES) breyttist þetta og ríkisfang
ræður nú mestu um hvaða ákvæði gilda um
lækningaleyfi umsækjenda. Ekki er víst að allir viti
hvaða reglur gilda um lækningaleyfi erlendra lækna á
Islandi. Til að leita svara við því hvaða reglur gilda nú
hafði Læknablaðið samband við lögfræðinga
Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytisins, þá
prófessora í læknadeild sem mest fjalla um málið, og
skoðaði umfjöllun erlendra læknablaða um hlið-
stæðar reglur.
Sólveig Guðmundsdóttir lögfræðingur í Heil-
brigðis- og tryggingamálaráðuneytinu tók saman
svör við nokkrum spurningum Læknablaðsins um
réttindi erlendra lækna á Islandi. Einnig hefur Sveinn
Magnússon læknir og skrifstofustjóri í ráðuneytinu
fjallað um efnið í Læknablaðinu í nokkrum greinum
á undanförnum árum og hefur verið stuðst við
upplýsingar úr þeim og önnur gögn sem ráðuneytið
vísar til.
Hvaða reglur gilda á íslandi um lœkningaleyfi
lœkna sem hafa ríkisfang innan EES-svœðisins (frá
Noregi, Lichtenstein og Evrópsambandslöndunum)?
Þær reglur sem gilda um þá koma fram í 1. grein
læknalaga. 12. tölulið 1. málsgreinar laganna segir að
leyfi til að stunda lækningar á íslandi hafi: „... sá sem
fengið hefur staðfestingu heilbrigðis- og trygginga-
málaráðherra á lœkningaleyfl í landi sem aðili er að
samningi um Evrópskt efnahagssvœði
Reglurnar byggja á þeim grunni að þegar
samningurinn um Evrópska efnahgssvæðið var
samþykktur hafði farið fram víðtækur og ítarlegur
samanburður á námi lækna og fleiri heilbrigðisstétta
og komist að samkomulagi eftir mikla vinnu að
námið í ákveðnum greinum: læknisfræði, hjúkrunar-
fræði, ljósmóðurfræðum, tannlækningum og lyfja-
fræði, væri það líkt að ekki þyrfti að skoða innihald
prófa milli þessara landa eftir að tilskipanir um lækna
og fleira hefðu verið samþykktar. Ástæðan er sú að
tilskipanirnar sjálfar kveða á um lágmarksmenntun í
faginu sem samkomulag var um að þjóðirnar upp-
fylltu. Þetta fyrirkomulag auðveldar bæði um-
sækjendum og stjórnvöldum landanna að afgreiða
umsóknir um starfsleyfi þeirra heilbrigðisstétta sem
falla undir sértilskipanir ESB.
Hver er venjulegur gangur mála eflœknirfrá landi
innan EES leita eftir lœkningaleyfi á íslandi?
Ef læknirinn á ríkisborgararétt í landi innan
Evrópska efnahagsvæðisins og hefur gilt lækninga-
leyfi í heimalandi sínu eða einhverju öðru EES-landi,
þá hefur hann leyfi til að stunda lækningar á íslandi
samanber framanskráðar upplýsingar. Hann þarf að
sækja um íslenskt lækningaleyfi og það getur hann
gert með því að snúa sér til afgreiðslu Heilbrigðis- og
tryggingamálaráðuneytisins og fá umsóknareyðu-
blað. Með umsókninni þarf hann að leggja fram
eftirtalin gögn:
1. Staðfestingu á ríkisborgararétti í EES-landi.
2. Yfirlýsingu frá réttum yfirvöldum heimalands
umsækjanda um að hann uppfylli kröfur þær sem
settar eru innan Evrópusambandslandanna um
lágmarksmenntun (tilskipun 93/16/EB, grein 23).
3. Staðfest afrit af prófskírteini/lækningaleyfi
(diploma) sem sýnir að læknirinn hafi almennt
lækningaleyfi í heimalandi sínu.
4. Staðfest afrit af sérfræðileyfi (ef sótt er um
sérfræðileyfi).
5. Vottorð eða staðfestingu þess efnis að læknirinn
hafi ekki verið sviptur lækningaleyfi eða það
takmarkað (certificate of good standing). Þetta
vottorð má ekki vera eldra en þriggja mánaða.
6. Enska þýðingu á öllum framlögðum gögnum,
annað hvort staðfesta af þar til bærum yfirvöldum
eða þýðingu löggilts skjalaþýðanda.
7. Æviágrip (ekki skylda).
Yfirvöldum þess lands sem sótt er um
lækningaleyfi í ber skylda til að veita leyfið innan
þriggja mánaða sé öllum þessum skilyrðum fullnægt.
Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytið, sem sér
um leyfisveitinguna, hefur ekki heimild til að gera
kröfur um þekkingu á heilbrigðislöggjöf og reglum
eða íslenskukunnáttu. Hins vegar er ráðuneytinu
skylt að veita umsækjanda upplýsingar um lög og
reglur og möguleika til að afla sér nauðsynlegrar
íslenskukunnáttu. Þetta hefur verið útfært þannig að
ekki megi gera formlega kröfu um íslenskukunnáttu,
238 Læknablaðið 2001/87