Læknablaðið - 15.02.2004, Qupperneq 65

S MAS JAI N
hagræðingu og skilvirkni í heilbrigðisþjón-
ustu.
í framhaldi af rafræna læknabréfinu
verða tekin fleiri skref á Akureyri. Næst
verður reynt að senda tilvísanir frá heilsu-
gæslustöðvum inn á spítalann með rafræn-
um hætti. Það er verið að gera tilraunir með
að hætta að skrifa út myndgreiningasvör og
í framhaldi af því er ætlast til þess að
röntgenbeiðnir berist með rafrænum hætti.
Reyndar verður á næstu vikum sett upp raf-
rænt umhverfi til sýningar á stafrænum
röntgenmyndum á FSA.
Þorvaldur bætir því við að fyrir liggi að
taka ákvörðun um vefrænt viðmót rann-
sóknardeildar þannig að bæði verði hægt að
panta og skoða rannsóknasvör með rafræn-
um hætti. Þá hefur lítill hópur lækna notað
rafræna lyfseðla að undanförnu og verður
það fyrirkomulag tekið upp víðar um leið
og Saga breiðist út um spítalann. Síðast en
ekki síst hafa stjórnendur FSA horft út fyrir
veggi spítalans og hafa mikinn áhuga á að
tengjast öðrum stofnunum, ekki síst á
Norður- og Austurlandi. Raunar er komið á
samstarf við heilsugæsluna á Akureyri og
búið að tengja FSA við Fleilbrigðisstofnun
Þingeyinga á Húsavík. Næsta skrefið verður
að tengjast lengra austur á bóginn.
Horft inn á við á Landspítala
Baldur Johnsen sviðsstjóri upplýsingasviðs
Landspítalans sagði í stuttu spjalli við blað-
ið að Sögu-kerfið væri í notkun á nokkrum
deildum en stefnan væri að koma nýrri út-
gáfu kerfisins í notkun á öllum deildum fyr-
ir lok þess árs. Hann sagði að Saga væri
raunar meira en tölvukerfi því það hefði
augljóslega mikil áhrif á störf fólks og væri
stórt skref fram á við í tækniþróuninni.
Baldur sagði að fram til þessa hefði ein-
göngu verið horft inn á við í tölvuþróun
spítalans og að enginn utan spítalans hefði
rafrænan aðgang að upplýsingum þaðan.
Það helgaðist ekki síst af sjónarmiðum per-
sónuverndar en einnig liti spítalinn svo á að
það væri hlutverk ráðuneytisins að tengja
stofnanir saman með Heilbrigðisnetinu.
Af þessari stuttu samantekt sést að það
er ýmislegt að gerast inni á stofnunum heil-
brigðiskerfisins í þá veru að bæta rafræna
skráningu. Hins vegar er það eins og oft vill
verða ríkið sem fer sér hægt í því að koma á
nauðsynlegri samhæfingu og samtengingu
svo allt kerfið, jafnt starfsmenn sem sjúk-
lingar, fái notið þeirra gæða sem rafræn
skráning getur haft í för með sér.
Siðfrœði
nfi
Og
dauda
Vilhjálmur Árnason
Siðfræði lífs
og dauða
endurútgefin
Fyrir rúmum áratug gaf Vilhjálmur
Arnason heimspekiprófessor út bók-
ina Siðfrœði lífs og dauða. Hlaut hún
góðar viðtökur og var höfundi sýndur
ýmiss sómi, svo sem viðurkenning
Hagþenkis og tilnefning til íslensku
bókmenntaverðlaunanna árið 2003.
Nú er þessi bók komin út aftur, aukin
og endurbætt.
I frétt frá Háskólaútgáfunni segir
meðal annars að Vilhjálmur fjalli
„um öll helstu siðferðileg álitamál í
heilbrigðisþjónustu á ítarlegan en að-
gengilegan hátt.... þagnarskyldu, rétt-
indi sjúklinga, rannsóknir á fólki,
fósturgreiningu, fóstureyðingar, líf-
færaflutninga, líknardráp og réttláta
heilbrigðisþjónustu. ... Rauði þráð-
urinn í málflutningi Vilhjálms er kraf-
an um að virða sjúklinginn sem mann-
eskju.“
Höfundur segir í formála að hann
hafi endurskoðað bókina með hlið-
sjón af þeim öru breytingum sem
orðið hafa í heilbrigðismálum undan-
farin ár. Þar á hann bæði við læknis-
fræðileg efni á borð við erfðarann-
sóknir, tæknifrjóvgun og fósturvísa-
rannsóknir sem og pólitískari efni
eins og gagnagrunna, forgangsröðun
og mótun heilbrigðisstefnu.
Háskólaútgáfan gefur út bókina
en hún er 379 blaðsíður og fæst bæði
innbundin og í kiljuformi.
Sveigjanlegur eftirlaunaaldur eftir 15 ára bið
Allt frá því landlæknir birti niður-
stöður Hjartaverndar í Fylgiriti Land-
læknisembættisins 1990 um verulega
hagstæða breytingu á heilsufari eldra
fólks á árunum 1967-1985 fylgdi krafan
um sveigjanleika eftirlaunaaldurs. í ljós
kom að í heild hafði hjarta- og lungna-
starfsemi fólks breyst til batnaðar, svo
sem blóðfita, blóðþrýstingur lækkað,
lungnastarfsemi batnað og dánartíðni
vegna kransæðasjúkdóma og heilablæð-
ingar lækkað verulega á aldrinunt 40-74
ára. Þessar breytingar tengjast án efa
breyttum lífsstíl, meiri hreyfingu (trimm-
herferð ÍSÍ hófst í samvinnu við Hjarta-
vernd 1970), minni reykingum, lengri
skólagöngu og fleira. í kjölfar tillögu
landlæknisembættis samþykkti alþingi
þingsályktunartillögu allra flokka um
að skoða málið árið 1990 en málið
koðnaði niður. FEB tók málið aftur upp
2001 og þetta var eitt af málum sem
samþykkt voru á fundum eldri borgara
og ríkisstjórnar 2002. Guðmundur Hall-
varðsson tók nýlega upp málið á þingi.
Nefnd alþingismanna undir hans for-
ystu hefur lagt til að eftirlaunaaldur
verði hækkaður upp í 72 ár.
FEB hefur skorað á atvinnurekendur
að gefa fólki kost á sveigjanlegum eftir-
launaaldri, meðal annars sem hlutastarf
64-74 ára. Nú hefur heilbrigðisráðherra
skipað nefnd með fulltrúa frá Lands-
sambandi eldri borgara er semja skal
frumvarp um málið fyrir vorþing 2004.
Ólafur Ólafsson
Formaður Félags eldri borgara
Læknablaðið 2004/90 161