Læknablaðið - 15.03.2005, Blaðsíða 21

FRÆÐIGREINAR / AUGNLÆKNINGAR
Tafla I. Upplýsingar um sjúktinga fyrir aðgerð.
Fjöldi sjúklinga 25
Fjöldi augna 29
Fjöldi aögeröa 32
Karlar 4
Konur 21
Meðalaldur 68 (46-78)
Karlar 73 (65-78)
Konur 67 (46-74)
Gráöa gats
2. gráöa 3
3. gráöa 21
4. gráöa 5
ana limitans interna þá hafa sumar rannsóknir gef-
ið vísbendingar um það að Indocyanide Green gæti
haft eiturhrif á frumur sjónhimnu (23-25).
Markmið þessarar rannsóknar var að taka
saman árangur af makúlugats skurðaðgerðum á
íslandi á árunum 1996-2002 og meta annars vegar
hvort gat grói og hins vegar hvort sjón batni og
athuga þátt hjálparefna í árangri aðgerðanna.
Efniviður og aðferðir
Rannsóknin er afturvirk og farið var yfir gögn
allra sjúklinga sem fóru í aðgerð vegna makúlugats
frá því að makúlugatsaðgerðir hófust á Islandi
1996 til 31. desember 2002. í rannsókninni voru
25 sjúklingar sem fóru í 32 aðgerðir á 29 augum.
Allar aðgerðir voru framkvæmdar á skurðdeild
Landspítala af þremur augnlæknum.
Upplýsingar um sjúklinga fyrir aðgerð eru í
töflu I. Sjö aðgerðir voru gerðar á hægra auga, 14
á vinstri auga og hjá fjórum sjúklingum var gerð
aðgerð á báðum augum.
Aðgerð fólst í glerhlaupsaðgerð og inndælingu
gasblöndu í augað. í öllum aðgerðum var leitað
að himnu yfir makúlu og hún fjarlægð ef fannst.
Oft var ekki skráð í aðgerðarlýsingu hvort um var
að ræða epiretinalhimnu eða membrana limitans
interna. Sjúklingar lágu á grúfu í sjö daga eftir
aðgerð. Aðgerð þurfti að endurtaka á þremur
augum.
í 12 augum voru settar blóðflögur á gatið, í átta
augum var notað Indocyanide Green eingöngu, í
fjórum augum voru bæði notaðar blóðflögur og
Indocyanide Green, og í fimm augum voru hvorki
notaðar blóðflögur né Indocyanide Green.
í 15 augum af 29 var epiretinal himna og/eða
membrana limitans interna fjarlægð.
Sjón fyrir aðgerð var frá fingurtalningu til 0,5.
Beyglusjón var einungis skráð í átta tilfellum af
29.
Tafla II. Samanburður é sjónbata, hvort gat grói eða himna finnist eftir því hvort og hvaða hjélparefni voru notuð.
Gat gróið >2 línur Himna fundin
Allir (100%) 79,3% 37,5% 51,7%
Blóðflögur (41,4%) 83,3% 50,0% 8,3%
ICG (27,6%) 75,0% 12,5% 81,5%
Blfl og ICG(13,8%) 100,0% 50,0% 75,0%
Hvorugt (17,2%) 60,0% 40,0% 60,0%
Siðfrœði
Það var fengið leyfi vísindasiðanefndar Landspítala
og Persónuverndar og nöfn sjúklinga voru dulkóð-
uð.
Staðtöluleg úrvinnsla gagna
Þegar bornar voru saman tölur um sjón fyrir og
eftir aðgerð í heildina var notað X2 próf en þegar
bornir voru saman hópar innan sjúklingahópsins
til að meta hvort að sjón batnaði um tvær línur eða
meira var notað Fisher Exact Test þar sem hópar
voru litlir.
Niðurstöður
Lokun á makúlugati:
í 21 auga lokaðist makúlugatið í einni aðgerð og
í tveimur augum til viðbótar lokaðist gatið eftir
aðra aðgerð. Gat lokaðist þar af leiðandi í 72%
tilfella eftir eina aðgerð og í 79% tilfella eftir tvær
aðgerðir
Sjónbati:
í heildina varð marktækur bati á sjón eftir aðgerð
miðað við fyrir aðgerð (p<0,02). Sjón batnaði um
>2 línur í 11 augum af 29 (38%), sjón var sú sama
(það er batnaði eða versnaði minna en tvær línur)
í 16 augum af 29 (55%) og sjón versnaði um >2
línur í tveimur augum af 29 (7%).
Ekki var marktækur rnunur á sjónbata ef tekið
var tillit til viðbótarmeðferðar þó svo að það væri
tilhneiging til betri útkomu hjá blóðflöguhóp
miðað við Indocyanide Green hóp. I töflu II er
samantekt á niðurstöðum á sjónbata, hvort gat hafi
gróið eða himna fundist og hvaða viðbótarmeð-
ferð var notuð.
Snemmkomnir fylgikvillar:
Sjónhimnulos varð á þremur augum í kjölfar
aðgerðar við makúlugati. í einu tilfelli þurfti
tvær aðgerðir til að sjónhimna legðist að og þar
versnaði sjón; í öðru tilfelli lagðist sjónhimna að
eftir eina aðgerð og sjón hélst sú sama og í þriðja
tilfelli lagðist sjónhimnan að án aðgerðar. I öllum
tilfellum greru götin.
Læknablaðið 2005/91 245