Læknablaðið - 15.03.2005, Blaðsíða 38

ÞING SKURÐLÆKNA, SVÆFINGA- OG GJÖRGÆSLULÆKNA / ÁGRIP ERINDA
E 08 Krabbamein í blöðruhálskirtli; hversu langur tími leið
frá greiningu til dauða þeirra sem létust úr sjúkdómnum
1995-2000?
Einar F. Sverrisson', Eiríkur Jónsson1, Guöríður Ólafsdóttir2, Jón Gunn-
laugur Jónasson1-2
'Þvagfæraskurölækningadeild Landspítala, 2Krabbameinsskrá Krabbameins-
félags íslands
einarsv@landspitali. is
Tilgangur: Að kanna tímalengd frá greiningu til dauða hjá karl-
mönnum sem létust úr krabbameini í blöðruhálskirtli árin 1995-
2000.
Inngangur: Sjúkdómsgangur blöðruhálskirtilskrabbameins er
oft á tíðum hægur og margir karlmenn látast með sjúkdóminn
fremur en úr honum. Þó látast rúmlega 40 einstaklingar úr þessu
meini árlega og meðgöngutími sjúkdóms þessara einstaklinga
getur verið mjög breytilegur.
Efniviður og aðferðir: Frá Hagstofu íslands fengust upplýsingar
um alla karlmenn sem létust úr sjúkdómnum á sex ára tíma-
bili. Þær upplýsingar voru samkeyrðar við Krabbameinsskrá
Krabbameinsfélags íslands til þess að kanna greiningardag og fá
þannig hugmynd um tímalengd frá greiningu að dauða.
Niðurstöður: Alls létust 265 manns úr blöðruhálskirtilskrabba-
meini en 258 voru skráðir í Krabbameinsskrá KÍ. Meðalaldur
við greiningu var 73,2 ár og meðaltími frá greiningu að dauða
var tæplega fjögur ár (47 mánuðir). Hjá fimmtungi þessara karla
var aðdragandinn lengri en sex ár (6-24 ár).
Umræða: Tími frá greiningu og að andláti karla sem látast úr
krabbameini í blöðruhálskirtli er breytilegur og stundum mjög
langur. Það vekur upp spumingar hvort koma megi í veg fyrir ótíma-
bæran og á tíðum kvalafullan dauða af völdum þessa meins.
E 09 Árangur 100 ósæðarlokuaðgerða á Landspítala frá því
notkun lífrænna gerviloka án stoðgrindar hófst
IMagnús Konráðsson1, Þórarinn Arnórsson', Bjarni Torfason1-2
'Hjarta og lungnaskurðdeild Landspítala, 2Læknadeild Háskóla íslands
magnusko@simnet.is
Inngangur: Árið 2001 hófst notkun lífrænna loka án stoðgrindar, eða
Freestyle-(FS)-loka, við ósæðarlokuskipti á Landspítala. Blóðflæði
um þær er talið eðlilegra en í lokum með stoðgrind og ending því
betri. ísetning þeirra krefst þó lengri aðgerðartíma. Hér hafa þær
verið notaðar í sem flestum tilfellum eftir því sem við á. Meta má
áhættu á dauða innan 30 daga frá hjartaskurðaðgerð með stöðluðu
áhættumati „logistic Euroscore" (EU). Markmið rannsóknarinnar
var að meta skammtímaárangur ósæðarlokuaðgerða á Landspítala
út frá skurðdauða og hvort val á lokum væri ásættanlegt.
Efniviður og aðferðir: Farið var yfir sjúkraskrár fyrstu 100 sjúk-
linganna sem fóru í ósæðarlokuskipti eftir að notkun FS-loka
hófst. Utilokaðir voru sjúklingar sem fóru jafnframt í stórar
aukaaðgerðir, til dæmis míturloku. Ýmsir forspárþættir skurð-
dauða voru athugaðir, EU reiknað og dánartíðni.
Niðurstöður: Alls uppfylltu 100 einstaklingar þátttökuskilyrði, 65
karlar og 35 konur. Af þeim fengu 76 einstaklingar FS-loku, átta
fengu „Carpentier-Edwards“ (CE) lífræna loku með stoðgrind,
13 „Carbomedics“ (CM) gerviloku en tveir fóru í Ross aðgerð
og tveir í aortulokuviðgerð. Aldursdreifing þeirra sem fengu FS-
og CE-loku var svipuð (meðalaldur 74 vs. 76 ára), en þeir sem
fengu CM voru yngri (53 ára, p<0,001). Heildardánartíðni var
9% (níu manns), sem var svipað og spáð gildi með EU, og voru
sjö af þessum níu í efsta þriðjungi EU-gilda. Fimm dóu hjarta-
dauða en fjórir af öðrum orsökum. Ekki var marktækur munur
milli þeirra sem fengu FS eða CE hvað EU og dánartíðni varðar
en FS-aðgerðir tóku lengri tíma en CE-aðgerðir.
Umræða: Árangur ósæðarlokuaðgerða á Landspítala er ásætt-
anlegur með tilliti til 30 daga dánartíðni frá aðgerð eða í sam-
ræmi við þá dánartíðni sem „logistic Euroscore“ spáir fyrir um.
E 10 Spinal epidural lipomatosis - sjúkratilfelli
Margrét Jensdóttir', Garðar Guðmundsson1, Kristbjörn I. Reynisson2
‘Heila- og taugaskurðdeild, 2Röntgendeild Landspítala Fossvogi
margjens@landspilali.is
Inngangur: Spinal epidural lipomatosis (SEL) er sjaldgæft
fyrirbæri sem sést helst við langtíma sykursterameðferð eða
Cushing’s sjúkdóm en hefur einnig verið lýst hjá offitusjúk-
lingum. Þá eru nokkur dæmi þess af alls óþekktum orsökum.
Fituvefssöfnun í mænugangi getur valdið þrýstingi á mænusekk
eða taugarætur með umtalsverðum einkennum sem geta verið
alvarleg og þarfnast bráðaaðgerðar.
Tilfelli: Sjúklingur með þverlömun. Gert var þynnunám á brjóst-
hrygg til að létta á þrýstingi. Við aðgerð fannst mikil fitusöfnun
en ekki önnur skýring á þrengingu að mænusekk. Annar sjúk-
lingur greindist á CT/MR en hafði minni einkenni sem þurfti
ekki aðgerðar við.
Umræða: Fjallað nánar um þennan sjaldgæfa en alvarlega fylgi-
kvilla sterameðferðar. Ráðleggingar um greiningu og meðferð.
E 11 Staðbundin endurkoma krabbameins í endaþarmi
Kristín Olína Kristjánsdóttir1, Páll Helgi Möller2, Tómas Jónsson2, Jakob
Jóhannsson3, Tryggvi Stefánsson2
'Læknadeild Háskóla Islands, 2skurðlækningadeild og 3krabbameinslækn-
ingadeild Landspítala
pallm@landspitali. is
Inngangur: Nýgengi endaþarmskrabbameins er 6,2 á 100 þúsund
íbúa á ári á íslandi. Skurðaðgerð er eina læknanlega meðferðin
og staðbundin endurkoma er alvarlegasti síðkomni fylgikvillinn.
Viðbótarmeðferð er gefin með geislum og lyfjum og lækkar það
tíðni staðbundinnar endurkomu verulega, samkvæmt niðurstöð-
um úr sænskri rannsókn. Þar sem sérhæfð teymi hafa tekið yfir
meðferðina hefur tíðni endurkomu lækkað úr 20-30% niður í
5-10%. Staðbundin endurkoma á krabbameini í endaþarmi eftir
læknanlega aðgerð var 23% á tímabilinu 1987-1997 á sjúkrahús-
unum í Reykjavík. Árið 1995 varð breyting á meðferð við enda-
þarmskrabbameini í Reykjavík, farið var að beita geislameðferð
reglubundið fyrir skurðaðgerðir og aðgerðir færðust á færri
hendur. Einnig varð algengara að gera aðgerð með fullkomnu
brottnámi á endaþarmshengju (Total Mesorectal Excision).
262 Læknablaðið 2005/91