Læknablaðið - 15.03.2006, Blaðsíða 19

FRÆÐIGREINAR / KEISARASKURÐIR
Heimildaskrá
1. Chamberlain G. Turnbuirs Obstetrics. In: Chamberlain G,
Steer P, ed. Caesarean section. 3rd ed. London: Churchill
Livingstone; 2001: 601.
2. Kristensen MO, Hedegaard M, Secher NJ. Can the use of cesa-
rean section be regulated? A review of methods and results.
Acta Obstet Gynecol Scand 1998; 77: 951-60.
3. Department of Health and Human Services, Atlanta 2004:
www.cdc.gov
4. Clinical Effectiveness Support Unit. The National Sentinel
Caesarean Section Audit Report. Royal College of Obstet-
ricians and Gynaecologists 2001.
5. NHS Maternity Statistics, England 2003-04: www.dh.gov.uk
6. Geirsson RT, Pálsson G, Bjarnadóttir RI, Harðardóttir H.
Skýrsla frá Fæðingaskráningunni fyrir árið 2003. Kvennadeild
LSH 2004.
7. Clark SL, Hankins GDV. Temporal and demographic trends in
cerebral palsy - Fact and fiction. Am J Obstet Gynecol 2003;
188: 628-33.
8. Matthews TG, Crowley P, Chong A, McKenna P, McGarvey
C, O’Regan M. Rising caesarean section rates: a cause for
concern? BJOG 2003; 110: 346-9.
9. Bjarnadóttir RI, Geirsson RT, Pálsson G. Flokkun burðarmáls-
dauða á íslandi 1994-1998. Læknablaðið 1999; 85: 981-6.
10. Foley ME, Alarab M, Daly L, Keane D, Macquillan K,
O’Herlihy C. Term neonatal asphyxial seizures and peripartum
deaths: lack of correlation with a rising cesarean delivery rate.
Am J Obstet Gynecol 2005; 19:102-8.
11. Allen VM, O’Connell CM, Liston RM, Baskett TF. Maternal
morbidity associated with cesarean delivery without labor
compared with spontaneous onset of labor at term. Obstet
Gynecol 2003; 102:477-82.
12. Royal College of Obstetricians and Gynaecologists. National
Evidence-Based Clinical Guidelines. Caesarean section.
London 2004: www.rcog.org.uk
13. Smith GCS, Pell JP, Dobbie R. Caesarean section and risk of
unexplaind stillbirth in subsequent pregnancy. Lancet 2003;
362:1779-84.
Iniigran Radis; R, E, N02CC01
Töflur: Hver tafla inniheldur 50 mg eða 100 mg súmatriptan (sem súmatriptansúkkínat).
Ábendingar: Imigran Radis töflur eru ætlaðar til meðferðar á mígreniköstum, með eða án fyrirboðaeinkenna. Skammtar og lyfjagjöf: Imigran Radis töflur eru ekki ætlaðar til
varnandi meðferðar. Það er ráðlegt að Imigran Radis sé tekið við fyrstu merki um mígrenikast en það getur hjálpað þó það sé tekið síðar. FullorðninRáðlagður skammtur
handa fullorðnum er ein 50 mg tafla. Sumir sjúklingar geta þó þurft 100 mg.Ef fyrsti skammtur verkar ekki ættu sjúklingar ekki að taka annan skammt við sama kastinu. Pað
má taka Imigran Radis töflur við síðari köstum .Ef fyrsti skammturinn verkar en einkenni koma fram á nýjan leik, má taka annan skammt innan 24 klst., svo framarlega að
ekki séu tekin meira en 300 mg á 24 klst. tímabili.Töflurnar á að gleypa heilar með vatni. Sjúklingar sem eiga erfitt með að kyngja töflunum geta leyst þær upp í litlu magni af
vatni, fyrir inntöku. Slfk blanda er beisk á bragðið. Börn (yngri en 18 ára) Örvggi og virkni súmatriptans hjá börnum hafa ekki veriö metin. Aldraftir (eldri cn 65 áral Takmörk-
uð reynsla er af notkun súmatriptans hjá sjúklingum eldri en 65 ára. Ekki er verulegur munur á lyfjahvörfum hjá eldri sjúklingum annars vegar og yngri hins vegar en þar til
frekari klínískar upplýsingar liggja fyrir er ekki mælt með notkun súmatriptans hjá sjúklingum eldri en 65 ára. Frábendingan Ofnæmi fyrir virka efninu eða einhverju hjálp-
arefnanna. Það má ekki gefa súmatriptan sjúklingum sem hafa fengið kransæðastíflu eða hafa blóðþurrðarhjartasjúkdóm (IHD), hjartaöng/krampa í kransæðum, blóðrásar-
truflanir í útlimum eða sjúklingum sem hafa einkenni sem benda til blóðþurrðarhjartasjúkdóms. Það má ekki að gefa súmatriptan sjúklingum sem fengið hafa heilablóðfall
(CVA) eða tímabundna blóðþurrð í heila (TIA). Það má ekki gefa súmatriptan sjúklingum með ómeðhöndlaðan háþrýsting. Það má ekki gefa súmatriptan sjúklingum með
alvarlega skerðingu á lifrarstarfsemi. Pað má ekki nota súmatriptan samtímis ergotamíni eða ergotafleiðum (þ.m.t. metýlsergíð). Pað má ekki nota súmatriptan samtímis MAO
hemlum. Það þurfa að líða tvær vikur eftir að notkun MAO hemla er hætt áður en súmatriptan er notað. Sérstök varnaftarorð og varúftarreglur viö notkun: Pað á einungis að
nota sumatriptan þegar greining á mígreni hefur verið staðfest. Súmatriptan er ekki ætlað til meðhöndlunar á heilastofns-, helftarlömunar- eða augnvöðvalömunarmígreni.
Eins og á við um aðra bráðameðferð við mígreni, þarf að gæta þess að útiloka aðra taugasjúkdóma sem gætu verið alvarlegir, áður en höfuðverkur er meðhöndlaður hjá
sjúklingum sem ekki hafa áður verið greindir með mígreni eða hjá mígrenisjúklingum sem fá óvenjuleg einkenni. Pað skal haft í huga að mígrenisjúklingum getur verið hættara
við að fá suma heilasjúkdóma (t.d. heilablóðfall, tímabundna blóðþurrð í heila). Við notkun súmatriptans geta komið fram tímabundin einkenni eins og verkur fyrir brjósti og
þrýstingstilfinning, sem getur verið töluverð og leitt upp í háls. Þegar slík einkenni eru talin benda til blóðþurrðarhjartasjúkdóms ber að gera viðeigandi rannsóknir. Pað á ekki
að gefa súmatriptan sjúklingum sem eru líklegir til að hafa ógreindan hjartasjúkdóm nema að undangenginni rannsókn. Dæmi um slíka sjúklinga eru konur eftir tíðahvörf,
karlmenn eldri en 40 ára og sjúklingar í áhættuhóp fyrir kransæðasjúkdóm. Hinsvegar er ekki tryggt að slfkar rannsóknir greini alla hjartasjúklinga og örfá dæmi eru um hjarta-
áföll hjá sjúklingum án undirliggjandi hjartasjúkdóms. Gæta þarf varúðar þegar súmatriptan er gefið sjúklingum með meðhöndlaðan háþrýsting þar sem tímabundin hækkun
blóðþrýstings og aukning viðnáms í blóðrásinni hafa greinst hjá einstaka sjúklingi. Síðan lyfið kom á markað hefur sjaldgæfum tilfellum verið lýst þar sem sjúklingar hafa
fundið fyrir máttleysi, auknum sinaviðbrögðum og truflun á samhæfingu eftir notkun á sértækum serótónín-endurupptökuhemlum og súmatriptani. Ef þörf er á samtímis
notkun súmatriptans og serótónín-endurupptökuhemla er ráðlegt að viðhafa viðeigandi eftirlit með sjúklingnum. Aðgátar er þörf þegar súmatriptan er gefið sjúklingum með
sjúkdóma sem geta haft marktæk áhrif á frásog, umbrot eða útskilnað lyfsins, t.d. skerta nýma- eða lifrarstarfsemi. Aðgátar er þörf þegar súmatriptan er gefið sjúklingum með
sögu um flogaveiki eða aðrar afmarkaðar skemmdir í heila sem lækkað geta krampaþröskuld. Sjúklingar með ofnæmi fyrir súlfónamíðum geta fengið ofnæmisviðbrögð eftir
notkun súmatriptans, allt frá ofnæmisviðbrögðum í húð að ofnæmislosti. Sannanir fyrir krossofnæmi eru takmarkaðar en samt ætti að gæta varúðar þegar súmatriptan er gefið
þessum sjúklingum. Ekki ætti að nota stærri skammta af Imigran Radis en ráðlagðir eru. Millivcrkanir vift önnur lyf og aftrar millivcrkanir: Pað hefur ekki verið sýnt fram á
milliverkanir við própranólól, flúnarizín, pízótífen eða alkóhól. Greint hefur verið frá langvarandi æðasamdrætti af völdum ergotamíns. Par sem þessi áhrif gætu aukist þurfa
að líða 24 klst. áður en taka má súmatriptan á eftir lyfi sem inniheldur ergotamín. Af sömu ástæðu má ekki taka lyf sem innihalda ergotamín fyrr en að 6 klst liðnum frá töku
súmatriptans. Milliverkun getur átt sér stað á milli súmatriptans og MAO hemla og því má ekki nota lyfin samtímis. Sjaldan geta átt sér stað milliverkanir á milli súmatriptans
og serótónín-endurupptökuhemla. Aukavcrkanir: Aukaverkanir hafa verið flokkaðar á eftirfarandi hátt eftir líffærakerfum og tíðni: Tíðnin er skilgreind sem: Mjög algengar
(>1/10), algengar >1/100, <1/10), sjaldgæfar (>1/1000, <1/100), mjög sjaldgæfar (>1/10.000, <1/1000), örsjaldan koma fyrir (<1/10.000) þar með talin einstök tilvik. Upplýsingar
úr klínískum rannsóknum eru áætlaðar. Hafa skal í huga að ekki var tekið tillit til grunntíðni í samanburðarhópum. Upplýsingar um aukaverkanir lyfsins eftir að það kom á
markað byggja á tíðni aukaverkanatilkynninga frekar en raunverulegri tíðni. Klínískar raiinsóknir: Taugakcrfi: Algengar: Náladofi, svimi, syfja. Æðan Algengar: Tímabundin
hækkun blóðþrýstings sem kemur fram skömmu eftir gjöf lyfsins. Roði. Meltingarfæri: Algengar: Ógleði og uppköst komu fram hjá sumum sjúklingum en orsakatengsl við
súmatriptan eru ekki þekkt. Stoftkerfi, stoftvcfur, bein: Eftirfarandi einkenni er venjulega tímabundið og getur verið svæsið og getur náð til allra líkamshluta, þ.m.t. brjósts og
háls. Algengar Þyngslatilfinning. Almcnnar aukaverkanir og ástand tcngt íkoniulcift: Eftirfarandi einkenni eru venjulega tímabundin og geta verið töluverð og geta náð til allra
Ifkamshluta, þ.m.t. brjósts og háls. Algengar: Verkur, hita-, þrýstings- eða þrýstingstilfinning. Eftirfarandi einkenni eru venjulega tímabundin og væg eða miðlungi slæm: Al-
gengar: Máttleysi, þreyta. Rannsóknanifturstöður: Örsjaldan koma fyrir: Einstaka sinnum hefur orðið vart við lítilsháttar truflanir á lifrarprófum. Eftir aft Ivfift kom á niarkaft:
Ónæniiskcrfí: örsjaldan koma fyrir: Ofnæmisviðbrögð, allt frá viðbrögðum í húð til sjaldgæfra tilfella ofnæmislosts. Taugakerfl: örsjaldan koma fyrir: Krampar. Þó í sumum
þessara tilfella hafi verið um að ræða sjúklinga sem annaðhvort hafa áður fengið flog eða aðstæður verið þannig að auknar líkur væru á flogum, þá voru einnig tilfelli þar sem
ekki var vitað um slika undirliggjandi þætti. Augntin, flygsur fyrir augum. Augu: Örsjaldan kotna fyrir: Flökt, tvísýni, skert sjón. Sjónleysi (venjulega tímabundið). Hinsvegar
geta sjóntruflanir átt sér stað í sjálfu mígrenikastinu. Hjarta: Örsjaldan koma fyrir: Hægur hjartsláttur, hraður hjartsláttur, hjartsláttarónot, hjartsláttartruflanir, tímabundnar
blóðþurrðarbreytingar á hjartalínuriti, krampar í kransæðum og kransæðastífla (sjá 4.3 Frábendingar og 4.4 Sérstök vamaðarorð og varúðarreglur við notkun). Æftan ör-
sjaldan koma fyrir.Lágur blóðþrýstingur, Raynauds fyrirbæri. Mcltingarfæri: örsjaldan komafyrir: Ristilbólga vegna blóðþurrðar. Dagsctning fyrstu útáfu markaftsleyfís/cnd-
urnýjunar markaftslcyfís: 29. nóvember 2004. Hver lyljaávísun takmarkast við 12 tiiflur á 50 mg og 6 töflur á 100 mg. Vcrft 1. októbcr 2005. Töflur: 50 mg x 12, kr 8.251; 100 mg
x 6, kr 7.680. Handbafí markaftslcyfís GlaxoSmithKlinc chf. Nánari upplýsingar cr fínna á vcf Lvfjastofnunar. www.serlvfiaskra.is. Nr. 011005
IMIGRANT
Þegar til kastanna kemur

GlaxoSmithKline
Læknablaðið 2006/92 195