Læknablaðið - 15.03.2006, Blaðsíða 21

FRÆÐIGREINAR / SJÚKRATILFELLI
Stíflun á berkjuslagæð við
verulegum blóðhósta
Sjúkratilfelli
Örvar Gunnarsson
AÐSTOÐARLÆKNIR
Eyþór Björnsson
LUNGNA- OG LYFLÆKNIR
Kristbjörn
Reynisson
SÉRFRÆÐINGUR í
MYNDGREININGU
Rannsóknin
naut engra styrkja.
Landspítali.
Fyrirspurnir og bréfaskipti:
Eyþór Björnsson, lungnadeild
Landspítala Fossvogi,
108 Reykjavík.
eythorbj@landspitali. is
Lykilorð: blóðhósti,
œðainngrip, berkjuspeglun.
Ágrip
47 ára karlmaður var lagður inn á lungnadeild
Landspítala Fossvogi í kjölfar umtalsverðs blóð-
hósta sem verið hafði til staðar í þrjá daga en
hafði áður verið með þurran hósta í nokkrar
vikur. Berkjuspeglun sýndi ekki fram á orsök
blæðingar né tölvusneiðmynd og var hann því í
fyrstu meðhöndlaður á grunni berkjubólgu. Við
þetta stöðvaðist blæðingin og var hann útskrif-
aður á föstudegi og ráðgerð endurkoma þremur
dögum síðar í endurtekna berkjuspeglun. í þeirri
berkjuspeglun sást aftur blæðing og var hann því
lagður inn á ný. í framhaldinu var gerð sértæk
æðamyndataka sem sýndi fram á æðabreytingar og
blæðingarstað sem var lokað með æðainngripi og
mun þetta vera í fyrsta skipti sem slík meðferð er
reynd hér á landi við slíku tilfelli.
Sjúkratilfelli
Miðaldra karlmaður nreð talsverða reykingasögu
(urn það bil 30 pakkaár) að baki en að öðru leyti
hraustur kemur á laugardegi á bráðamóttöku með
nokkurra vikna sögu um þurran hósta en hafði
síðastliðna þrjá daga fengið hóstaköst þar sem
talsvert blóð kom upp. Hann er ekki með önnur
einkenni. Við komu er líkamshiti 37,7 °C og súr-
efnismettun 98%. Skoðun er ómarkverð en við
lok skoðunar hóstar hann upp um það bil 50 ml
af fersku blóði. Innlögn er því ákveðin. Síðar um
kvöldið hóstar hann 100-200 ml af blóði til við-
bótar. Lungnamynd við komu er ómarkverð en
gerð er tölvusneiðmynd af lungum sem sýnir íferð
ofantil (apicalt) í hægra lunga. Deilitalning, blóð-
flögur og storkupróf eru eðlileg.
Morguninn eftir komu er gerð berkjuspeglun
þar sem svo virðist sem blóð komi úr fremri hluta
efra lungnablaðs (lobus) hægra megin en ákveðinn
blæðingarstaður eða orsök blæðingar er ekki grein-
anleg. Meðhöndlaður með cýklócaprón og einnig
augmentín þar sem sýking varð ekki útilokuð sem
orsök. Hjartaómun sýnir ekki merki um lungnahá-
þrýsting og gigtarpróf, þar með talið Goodpasture‘s
mótefni, eru neikvæð. Blæðing fer ntinnkandi og
hættir loks um miðja vikuna. Þá er hann útskrifaður
á sömu lyfjum út vikuna og með endurkomutíma til
endurtekinnar berkjuspeglunar næstu viku.
ENGLISH SUMMARY
Gunnarsson Ö, Björnsson E, Reynisson K
Bronchial artery embolization as a treatment
for massive hemoptysis. A case report
Læknablaðið 92; 2006: 197-9
A 47 year old male was admitted to the pulmonary
medicine department in Landspítali University Hospital
following a three day episode of massive hemoptysis
but prior to admission he had been suffering from a
dry cough for several weeks. Neither bronchoscopy
nor a CT scan revealed the cause of bleeding and he
was treated for bronchitis. Subsequently the bleeding
stopped and he was discharged on Friday for a follow-
up bronchoscopy to be performed three days later but
only for that study to reveal continued bleeding and he
was therefore readmitted. Two days later a selective
bronchial arteriography was performed, showing
vascular hyperemia and a bleeding site which was
treated accordingly with endovascular embolization.
Hemoptysis has not recurred on follow-up.
Key words: hemoptysis, selective bronchial arteriography,
bronchial endovascular embolization, endovascular
intervention.
Correspondance: Eyþór Björnsson, eythorbj@landspitali.is
Hefur þá blætt meira og minna frá útskrift.
Blóðrauði (Hb) sem var 137 við fyrstu komu er nú
100. Við berkjuspeglun nú virðist blóð koma frá
efsta hluta (apical segment) hægra efra lungnablaðs.
Ekki var hægt að greina skemmd (lesion) í berkju-
vegg. Nú er gerð æðatölvusneiðmyndataka og
myndir endurunnar með tilliti til æðakerfis. Virðist
það staðfesta fyrrgreindan blæðingarstað (mynd 1).
Því er gerð sértæk æðamyndataka af berkjuslagæð-
um (selective bronchial arteriography; mynd 2).
Rannsóknin sýnir aukna blóðsókn og sjúkar æðar
í efra hægra lungnablaðinu auk blæðingarstaðs
sem situr miðlægt í lungnablaðinu. í gegnum 5F
SIM 1 æðalegg (Cordis) er farið með Progreat 2,4F
(0,8mm) smáæðalegg og leiðara 0,0016” (Terumo)
og honum komið fyrir eins langt inn í Art Bronch.
og leggurinn kemst. í gegnum smáæðalegginn er
farið með tvö stykki Tornado Embolization Micro-
coil 3/2 mm og æðinni lokað (mynd 3). Sjúkling-
Læknablaðið 2006/92 197