Læknablaðið - 15.07.2006, Blaðsíða 57

í þessum kafla meðal annars: „Lasknar sem ekki
geta sætt sig við stjórnarhætti ... ættu að leita
annað. Þar sem LSH er í raun eini vinnustaðurinn
fyrir flesta lækna er þó erfitt um vik að þessu leyti.
Stjórnarhættir sem miða að því að hafa samráð við
starfsfólk og nýta þekkingu þeirra eru líka þeir
sem besta raun gefa.“ Nauðsynlegt er að hafa fleiri
sjúkrahús í Reykjavík til að knýja fram slíka stjórn-
unarhætti með eðlilegri samkeppni.
Samkeppni heilbrigðisstofnana
Ekki er að sjá að á dagskrá aðalfundar Læknafélags
íslands í haust sé nauðsynleg umræða um drög að
nýjum lögum um heilbrigðisþjónustu (18). Ekki
heldur umræða um dreifistýringu heilbrigðiskerf-
isins né um samkeppni eða einkarekstur heilbrigð-
isstofnana, hvorki sjúkrahúsa, hjúkrunarheimila né
heilsugæslustöðva. Með hliðsjón af framansögðu
er ástæða til að skora á Læknafélagið að taka upp
kröftuga umræðu um þessi mál og stuðla að því
að sjúklingar og heilbrigðisstarfsmenn geti valið
á milli mismunandi stofnana sem sinna svipuðum
verkefnum. Aðeins þannig geta heilbrigðisstarfs-
menn tjáð sig frjálst og þurfa ekki að vera hræddir
um að verða atvinnulausir. Eins þurfa sjúklingar
. að geta talað um þjónustu án þess að þurfa að vera
hræddir um að skoðanir þeirra hafi áhrif á fram-
tíðarviðskipti þeirra við sjúkrahúsið. Því miður er
ekki örgrannt um að borið hafi á slíku. Fámenni
landsins er engin afsökun fyrir því að hafa ekki
fleiri en eitt sjúkrahús í Reykjavík. Fámenni hefur
ekki komið í veg fyrir að komnir eru margir háskól-
ar sem keppa um nemendur og starfsmenn. Þegar
er komið í ljós að sameining spítalanna í Reykjavík
var misráðin. „Hagræðingin" hefur verið fólgin í
fækkun sjúkrarúma og alltof mikilli fækkun starfs-
fólks og þar af leiðandi ónógri þjónustu og minni
tíma til vísindastarfa. Allsendis er óvíst að meiri
hagræðing náist með nýjum byggingum.
Tvö sjúkrahús í Reykjavík
Þessi umræða þarf að fara fram nú þegar, áður
en lengra er haldið með áform um að fletja
Landspítalann út í krikanum milli Hringbrautanna,
sem eina spítalann í Reykjavík. Haft er eftir
Sigurbjörgu Sigurgeirsdóttur í Læknablaðinu (1):
„Fræðin segja mér að eina leiðin sem stjórnvöld
hafi til að hafa áhrif á sérhæfða starfsemi eins og
starfsemi sjúkrahúsa er, sé að höfða til einstakra
hópa. Það var gert hér því þegar búið var að út-
vatna andstöðu lækna var höfðað til akademíunn-
ar og búið til háskólasjúkrahús. Þessi fræði gefa vís-
bendingu um að í framhaldinu verði til afar sterk
einokunarstofnun ... styrkt með máttugri ímynd
... Ég held að betra væri fyrir fámennt þjóðfélag
að byggja upp opnara sjúkrahúskerfi með minni
en fleiri stofnanir ... Sú spurning vaknar hvort há-
skólasjúkrahúslíkanið sem við þekkjum frá millj-
ónaþjóðum henti við þær óvenjulegu aðstæður
sem fámennið skapar okkur.“
Löngu er tímabært að byggja við og endurbæta
Landspítalann og gera hann nútímalegan svo
að hann geti þjónað hlutverki sínu betur. Hann
hefur frá upphafi verið háskólasjúkrahús enda
voru prófessorar í handlæknis- og lyflæknisfræði
strax ráðnir yfirlæknar spítalans (sbr. og lög um
Háskóla íslands nr. 60, 1957). Hugsanlega er
hægt að koma spítalanum fyrir í krikanum milli
Hringbrautanna eða með hærri byggingum á
gömlu Landspítalalóðinni eins og Páll Torfi Ön-
undarson (19) hefur nýlega bent á ef jafnframt er
hugað að því að reka Borgarspítalann sjálfstætt í
Fossvogi sem nauðsynlegan valkost fyrir sjúklinga
og starfsfólk.
Heimildir
1. Haraldsson Þ. Eigum við ekki að ræða málin betur? Sigurbjörg
Sigurgeirsdóttir stjómsýslufræðingur segir stjórnvöld ekki
móta stefnu í heilbrigðismálum, hún gerist bara. Læknablaðið
2006;92:216-9.
2. Önundarson, PT. Alfaðir ræður. Er það góð stjórnun að skerða
stjómunaráhrif lækna á Landspítala. Læknablaðið 2006; 92:
260-1.
3. Haraldsson Þ. Skilið milli kaupanda og seljanda. Rætt við Jón-
ínu Bjartmarz um tillögur nefndar um verkaskiptingu sjúkra-
húsa og sérfræðiþjónustu ásamt fleiru.. Læknablaðið 2006; 92:
322-3.
4. Sveinsson S. Um þagnarskyldu lækna. Læknablaðið 2006; 92:
7.
5. Snædal J. Þagnarskylda lækna. Læknablaðið 2006; 92:183.
6. Sigurðardóttir K. Frá Siðfræðiráði. Þegar trúnaður við skjól-
stæðing og samfélagsskyldur stangast á. Læknablaðið 2006; 92:
224-5.
7. Stefánsdóttir Á. Þagnarskyldan; hver eru hin siðferðilegu rök.
Læknablaðið 2006; 92:325-7.
8. Sveinsson BÓ. Þankar um þagnarskyldu. Læknablaðið 2006;
92:403.
9. Haraldsson Þ. Rafræn heilbrigðisþjónusta í sjónmáli. - Hægt að
ljúka við Heilbrigðisnetið á 3-4 árum, segja Ingimar Einarsson
og Benedikt Benediktsson í heilbrigðisráðuneytinu. Lækna-
blaðið 2006; 92:50-1.
10. Ármannsson G. Föstudagsmoli 80, dómur Hæstaréttar í máli
Tómasar Zoéga. www.lis.is/Items/Default.aspx?b=809
11. Sigurðsson F. Uppskorið eins og til var sáð - Af málefnum
Landspítala- háskólasjúkrahúss. Morgunblaðið 2006,25. maí.
12. www.rikisend.is/files/skyrslur_2005/LSH_2005.pdf
13. Helgason T. Spítali í spennitreyju stjórnunarvanda. Lækna-
blaðið 2005;91:688-9.
14. Landspítali - háskólasjúkrahús 2005. Landspítali - háskóla-
sjúkrahús. Reykjavík 2006.
15. http://www.rikisend.is/files/skyrslur_2005/aldradir_thjonusta.
pdf
16. www.heilbrigdisraduneyti.is/media/Stofnamr/Fjoldi_oldmnar-
ryma-mai-2006.pdf
17. Hansdóttir H. Stefnumótun og gildi Landspítala. Læknablaðið
2006; 92:487.
18. http://heilbrigdisraduneyti.is/media/Heilbrigdisutgjold/Frv._
um_heilbr.tjonustu_12.04.06.pdf.06.pdf
19. Önundarson PT. Nýtt háskólasjúkrahús frá grunni - eða á göml-
um grunni? Morgunblaðið 2006,2.júní.
Læknablaðið 2006/92 565