Læknablaðið - 15.02.2007, Síða 27

FRÆÐIGREINAR / ÆÐAHIMNUÆXLI
Æðahimnuæxli í auga versnar við
leysimeðferð á æðaæxli í andlitshúð og
batnar við leysi- og lyfjameðferð
Vigdís
Magnúsdóttir1
LÆKNANEMI
Einar Stefánsson2
SÉRFRÆÐINGUR í AUGN-
LÆKNINGUM
‘Læknadeild Háskóla
íslands, 2augnlækningadeild
Landspítala, Eiríksgötu 37,
101 Reykjavík.
Fyrirspurnir og bréfaskipti:
Einar Stefánsson, augndeild
Landspítala.
einarste@landspitali. is
Lykilorð: œðahimnuœxli,
œðaœxli í húð, leysi- og lyfja-
meðferð, leysimeðferð á húð.
Ágrip
Æðahimnuæxli er sjaldgæft góðkynja æðaæxli í
æðahimnu augans. Æðahimnuæxli getur leitt til
sjóntaps vegna sjónlagsgalla og vessandi sjón-
himnuloss sem getur valdið aflögun á sjón. Ungur
maður með æðaæxli í andlitshúð gekkst undir
leysimeðferð á hægri hluta andlits og upplifði verri
sjón á hægra auga eftir hana. Hann fékk leysi- og
lyfjameðferð á augað, sem leiddi til hjöðnunar
sjónhimnuloss, minnkun æðahimnuæxlis og betri
sjónar.
Inngangur
Æðahimnuæxli (choroidal hemangioma) eru
sjaldgæf góðkynja æxli (hamartoma) í æðahimnu
augans. Þau eru annaðhvort afmörkuð eða dreifð.
Dreifð æðahimnuæxli eru stundum í tengslum við
æðamyndun (port-wine stains, naevus flammeus) í
andliti og augntóft (1). Æðahimnuæxli í choroidea
sjást aðallega nálægt sjóntauginni og geta náð út
að miðbaug augans. Æðahimnuæxli getur leitt
til sjóntaps vegna sjónlagsgalla og vessandi sjón-
himnuloss sem einnig getur valdið aflögun á sjón
(beyglusjón eða metamorphopsia) (2).
Leysi- og lyfjameðferð (photodynamic therapy)
á æðahimnuæxli hefur verið lýst hjá sjúklingum
með æðahimnuæxli sem ýmist eru einangruð eða í
tengslum við æðaæxli í öðrum líffærum. Leysi- og
lyfjameðferðin dregur úr stærð æxlis, sjónhimnulos
hjaðnar með betri sjón og minni aflögun (1-5,7-
12). Athygli vekur langtímaárangur meðferðarinn-
ar, en sjúklingar með æðaæxli hafa haldist stöðugir
í allt að 5 ár eftir meðferð (8,11,12).
Sjúkrasaga
Drengur á unglingsaldri greindist með æðamynd-
un í húð á hægri hluta andlits og í hægra auga.
Hann hefur verið í reglulegu eftirliti hjá augnlækni
og notað dorzolamíð og tímólól augndropa vegna
hækkaðs augnþrýstings. Hann fór í leysimeðferð
á húð og fann fljótlega eftir hana fyrir breytingu
á sjón hægra augans. Sjónin á auganu mældist
0,9 fyrir leysimeðferðina, en fór niður í 0,4 einu
ári seinna, auk þess sem hann var farinn að finna
fyrir aflögun á sjón. Sjónskerpa vinstra augans var
ENGLISH SUMMARY
Magnúsdóttir V, Stefánsson E
Choroidal haemangioma worsens after laser
therapy for skin port-wine nevus and improves
with photodynamic therapy in the eye
Læknablaðið 2007; 93: 117-9
A young man with facial port-wine nevus on one side
of his face underwent skin laser treatment on his
facial lesions and experienced worsening visual acuity
from 0.9 to 0.4 and metamorphopsia afterwards in
the ipsilateral eye. He was found to have a choroidal
haemangioma with an exudative retinal detachment.
He received photodynamic therapy resulting in
resolution of subretinal fluid and shrinkage of the
haemangioma. Visual acuity decreased to 0.1 one
week following photodynamic treatment, but improved
steadily after that. Nine months following the treatment
the visual acuity is 0.5 and metamorphopsia is absent.
Keywords: choroidal haemangioma, port-wine nevus,
photodynamic therapy, skin iaser therapy.
Correspondence: Einar Stefánsson
einarste@landspitali.is
1,0 með eigin gleraugum. Augnþrýstingur var 17
mmHg í hægra auga og 11 mmHg í vinstra auga.
Optical coherence tomography, OCT, (sjón-
himnusneiðmynd) sýndi vessandi sjónhimnulos
(mynd 1A). Augnbotnamynd sýndi sorturek í ma-
kúlu (mynd 2A) og fluorescein æðamynd af augn-
botni (mynd 3) sýndi vel afmarkað æðahimnuæxli
á miðhluta rnakúlu.
Ákveðið var að framkvæma leysi- og lyfjameð-
ferð á auganu og fékk hann sams konar meðferð
og er notuð við aldursbundna augnbotnahrörnun
í makúlu. Hann fékk 5,4 rnl í æð af verteporfin
(Novartic Inc., Sviss) og fimm mínútum seinna
var framkvænid 83 sekúndna löng meðferð með
689nm leysitæki (Zeiss Visulas 690, Þýskalandi),
með ljósmagni 50J/cm2 og Ijósstyrk sem var 600
mW/cm2. Notaður var 6300 pm blettur sem var
staðsettur yfir miðri makúlu. Aðgerðin gekk vel og
fékk sjúklingurinn leiðbeiningar um að halda sig í
rökkri næstu tvo sólarhringa.
Viku seinna mældist sjónskerpa á hægra auga
Læknablaðið 2007/93 119