Læknablaðið - 15.06.2012, Blaðsíða 47
UMFJÖLLUN O G GREINAR
Mun hafa áhrif á samskipti lækna við landlækni
Steinn Jónsson formaður Læknafélags Reykjavíkur
Steinn segir úrskurðinn ekki hafa
komið sér á óvart. „En hann var auðvitað
þegar til kom það afdráttarlaus og vel
rökstuddur að ekki varð á betra kosið frá
sjónarmiði læknasamtakanna sem höfðu
sætt ámæli frá ráðamönnum fyrir að vísa
málinu til Persónuverndar. í úrskurð-
inum kemur fram að beiðni landlæknis
um skrá yfir allar konur sem höfðu farið
í brjóstastækkun á íslandi var ekki byggð
á fullnægjandi rökum og stangaðist á við
ákvæði persónuverndarlaga og ákvæði
stjórnarskrár um friðhelgi einkalífsins.
Þetta var mjög góður úrskurður fyrir LI og
skýrði línur varðandi skyldur okkar gagn-
vart sjúklingunum og upplýsingagjöf til
yfirvalda."
Steinn kveðst telja tvímælalaust að
úrskurðurinn muni hafa áhrif á samskipti
lækna og landlæknisembættisins í fram-
tíðinni.
„Við munum byggja okkar samskipti
við landlæknisembættið á þessum úr-
skurði í sambærilegum málum og láta
reyna á túlkun Persónuverndar á lögum
og reglum í þessu sambandi ef á þetta
reynir aftur."
Svar Persónuverndar vonbrigði
Geir Gunnlaugsson landlæknir
„Leiðbeinandi svar Persónuverndar til
Læknafélags íslands f.h. Félags lýtalækna
varðandi aðgang landlæknis að upplýs-
ingum um brjóstastækkunaraðgerðir hér
á landi síðastliðinn áratug eru vonbrigði.
Góðar upplýsingar um heilbrigðisþjón-
ustuna, óháð rekstrarformi og greiðslu-
þátttöku, eru forsenda þess að hægt sé
fylgjast með gæðum hennar og grípa til
aðgerða ef ástæða þykir til. Þær eru einnig
mikilvægar fyrir ákvarðanatöku um
þróun þjónustunnar," segir Geir Gunn-
laugsson landlæknir.
„Það er lögbundin skylda allra sem
starfa við heilbrigðisþjónustu að halda
sjúkraskrár og úrvinnsla upplýsinga í
þeim er mikilvæg uppspretta þekkingar.
Hið frjálsa val einstaklinga á þjónustu
byggist ekki síst á því að hafa upplýs-
ingar sem þeir geta stuðst við til að taka
ígrundaða ákvörðun um þá meðferð sem
þeim stendur til boða hverju sinni. Því er
vandséð hvernig skert aðgengi landlæknis
að jafnmikilvægum upplýsingum og
þeim sem varða brjóstastækkanir feli í sér
jákvæða þróun fyrir heilbrigðisþjónustuna
og almenning í landinu."
Geir segir leiðbeinandi svar Persónu-
verndar varðandi aðgang að upplýsingum
um brjóstastækkanir ekki vera úrskurð
og hafi ekki réttarfarslegt gildi. „Svarið er
heldur ekki dómur um rétt landlæknis til
aðgangs að þeim heilsufarsupplýsingum
sem hann telur nauðsynlegar. Svarið er
aftur á móti áminning til okkar allra um
mikilvægi þess að standa vörð um pers-
ónuvernd þeirra sem sækja heilbrigðis-
þjónustu, óháð rekstrarformi. Svarið
vekur einnig athygli á því að lagaumgjörð
Embættis landlæknis virðist ekki vera
nægjanlega skýr ti! að tryggja embættinu
nauðsynlegan aðgang að upplýsingum
sem er að finna í þeim fjölbreyttu gagna-
söfnum sem eru í notkun í heilbrigðis-
þjónustunni.
Það er hagsmunamál lækna og þeirra
sem njóta heilbrigðisþjónustu að lög séu
skýr og ótvíræð varðandi aðgang land-
læknis að upplýsingum um framkvæmd
hennar. Læknar ekki síður en almenn-
ingur gera kröfu til þess að íslendingar
njóti heilbrigðisþjónustu sem byggist á
bestu þekkingu og reynslu á hverjum tíma
og sé í fremstu röð í heimi. Skilvirkar og
vel skilgreindar upplýsingar um hana er
forsenda þess að slík þjónusta sé í boði hér
á landi, óháð rekstrarformi og greiðslu-
þátttöku."
LÆKNAblaðið 2012/98 371