Frjáls verslun


Frjáls verslun - 01.01.2013, Síða 47

Frjáls verslun - 01.01.2013, Síða 47
FRJÁLS VERSLUN 1. 2013 47 óna Valgerður Kristjánsdóttir, for maður Landssambands eldri borgara, segir að núverandi kerfi sé fátæktargildra og mikil reiði sé á meðal félagsmanna sinna yfir því að aldraðir með lífeyrisrétt fái stór skertan ellilífeyri frá Tryggingastofnun. Hún segir ennfremur mikla óánægju með að tekjuháir ellilífeyrisþegar með lífeyrisréttindi greiði meira til dvalar­ eða hjúkrunarheimila og „greiði niður“ vistina fyrir þá sem ekkert hafa greitt í lífeyrissjóði. „Þessi tekjutenging er fátækargildra sem aldraðir eru lentir í og það er ekki mögulegt að komast út úr henni nema hætta að skerða lífeyri umfram lágmarkið. En það kostar ríkið peninga,“ segir Jóna Valgerður. „Það er ekki fyrr en lífeyrisréttindin eru orðin verulega mikil að lífeyrisþeginn nýtur sparnaðarins í lífeyrissjóði sínum í einhverjum mæli.“ Jóna Valgerður segir að starfshópur um endurskoðun almannatrygginga, sem Lands samband eldri borgara á aðild að, hafi lagt fram tillögur um að draga úr skerð­ ingunni í áföngum á næstu fjórum árum en sú áætlun hafi ekki enn komist inn á fjárlög. Núna hafi ríkisstjórnin afgreitt frumvarp um þessi mál og segir Jóna Valgerður afar litlar líkur á að það verði afgreitt á Alþingi þar sem um svo stórt mál er að ræða. Bent hefur verið á að í raun sé ekkert frá öldruðum tekið þótt ellilífeyrir Trygg­ ingastofnunar skerðist með aukn um lífeyrissparnaði aldraðra. Jóna Val gerð ur segir að ekki fari á milli mála að elli líf eyris ­ þegar hafi misst tekjur frá Trygg inga stofnun vegna tekjutenginga og að þær hafi raunar verið hertar í tíð núverandi ríkisstjórnar. „Lífeyrissparnaðurinn skilar sér ekki auka­ lega við ellilífeyrinn þegar á að taka hann út. Munurinn á milli þeirra sem hafa lagt í lífeyrissjóði og þeirra sem það hafa ekki gert er of lítill upp að 300 þúsund krónum á mánuði í lífeyristekjur. Þess vegna segja margir ellilífeyrisþegar að lífeyris sparn að ur­ inn þeirra sé í reynd orðinn sparn aður fyrir ríkissjóð.“ Jóna Valgerður spáir því að minnst tuttugu ár líði áður en hægt verður að tala um heildstætt lífeyriskerfi í landinu. „Það sitja ekki allir ellilífeyrisþegar við sama borð og tilraunir til að koma öllum að borðinu hafa vakið óánægju – og jafnvel leitt til dóms­ mála.“ Hún segir að eftir áratuga greiðslur í lífeyris sjóð fái eigandi lífeyrissparnaðar aðeins 20 þúsund krónum meira í vasa pen­ inga á mánuði þegar hann fer á hjúkr­ unar­ eða dvalarheimili en sá sem á engan lífeyrissparnað. Sá fyrrnefndi fær að halda eftir 70 þús. kr. á mánuði af lífeyristekjum sínum í ráðstöfunarfé en sá sem ekkert hefur sparað fær 50 þús. kr. á mánuði í vasapening frá Tryggingastofnun. Kerfið er tvöfalt og á meðan svo er kemur upp togstreita. Annars vegar er grunnlífeyrir og bætur frá Tryggingastofnun ríkisins. Hins vegar eru svo lífeyrisréttindin sem fólk öðlast með því að borga í lífeyrissjóð á langri starfsævi. Eðlilega eru þessi réttindi mjög breytileg eftir lífeyrissjóðum, starfsstéttum og þátttöku á vinnumarkaði. Grunnlífeyrir Tryggingastofnunar ríkisins getur núna mestur orðið 210.992 kr. á mán­ uði, 180.691 kr. í ráðstöfunartekjur eftir skatta, og þá fyrir fólk sem býr eitt. Hæstur getur ellilífeyririnn með lyfja­ og lækniskostnaði og uppbót vegna rekstrar bifreiðar hjá hreyfihömluðum orðið 231.453 kr. á mánuði hjá þeim sem búa einir og nam hann 271.625 kr. í desember sl. með desemberuppbót. Hjá þeim sem búa ekki einir er hámarksupphæð fyrir utan upp­ bætur um 175 þúsund kr. á mánuði. Heimavinnandi safnar til dæmis ekki í opinbera lífeyrissjóði og sjálfstæðir vinnu­ veitendur hafa stundum „sparað“ sér líf­ eyrisgreiðslurnar. Lífeyriseign á Íslandi er raunar með því mesta sem gerist í heiminum – en réttindin breytileg. fátæKtargiLdra jÓna ValGERðuR kRiStjÁnSdÓttiR, foRmaðuR landSSamBandS EldRi BoRGaRa Það er ekki mögulegt að komast út úr þessari fátæktargildru nema hætta að skerða lífeyri umfram lág- markið en það kostar peninga. Lífeyrissparnaður er núna fyrst og fremst orðinn sparnaður fyrir ríkið. Jóna Valgerður Kristjánsdóttir, formaður Landssambands eldri borgara. „Þessi skarpa tekju tenging er fá­ tæktargildra sem aldraðir eru lentir í og það er ekki mögu legt að komast út úr henni nema hætta að skerða líf eyri umfram lág­ markið.“ Grunnlífeyrir Trygg ­ ingastofnunar rík­ i s ins getur núna mestur orðið 210. 992 kr. á mán uði, eða 180.691 kr. í ráðstöf unartekjur eftir skatta.
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116

x

Frjáls verslun

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Frjáls verslun
https://timarit.is/publication/282

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.