Læknablaðið : fylgirit - 01.06.2000, Blaðsíða 16
ÁGRIP ERINDA / XIV. ÞING FÉLAGS (SLENSKRA LYFLÆKNA
Ályktanir: ísetning gangráðsvírs af misgáningi í vinstri slegil eykur
hættu á segamyndun og mögulega segareki. Fjarlæging vírsins með
aðgerð er líklega besti meðferðarkosturinn þó blóðþynningarmeð-
ferð með warfaríni geti verið nægileg í sumum tilfellum.
E 04 Notkun blóðþynningarlyfja hjá sjúklingum með gáttatif
Ingibjörg J. Guðmundsdóttir', Kristján O. Helgason2, Emil L. Sigurðsson2,
Davíð O. Arnar'
Frá 'lyflækningadeild Landspítalans, 'Heilsugæslustöðinni Sólvangi Hafnarfirði
Netfang: ingijona@rsp.is
Inngangur: Gáttatif er algengasta viðvarandi hjartsláttartruflunin.
Sjúklingar með gáttatif eru í verulega aukinni hættu á að fá segarek
en sýnt hefur verið fram á að blóðþynning með warfaríni geti dregið
úr þeirri áhættu. Magnýl dregur lítillega úr hættu á segareki en er
engan veginn eins öflugt í því skyni og warfarín. Áhættuþættir fyrir
segareki hjá sjúklingum með gáttatif eru: aldur yfir 65 ára, háþrýst-
ingur, sykursýki, fyrri saga um heilaáfall auk stækkaðrar vinstri
gáttar og skerts vinstri slegils metið með ómskoðun. Blóðþynning-
armeðferð gagnast sérstaklega sjúklingum með einn eða fleiri ofan-
talinna áhættuþátta.
Efniviður og aðferðir: Nú fer fram könnun á notkun warfaríns og
magnýls hjá sjúklingum með þekkt gáttatif sem leituðu á bráðamót-
töku Landspítalans eða var fylgt eftir á Heilsugæslustöðinni Sól-
vangi Hafnarfirði. Auk lyfjanotkunar voru kannaðir áhættuþættir
fyrir segareki og frábendingar fyrir notkun blóðþynningarlyfja.
Niðurstöður: Frumniðurstöður fyrstu 35 sjúklinganna (19 karla og
16 kvenna, meðalaldur 75 ár) af bráðamóttöku Landspítalans
sýndu að 22 voru í langvinnu gáttatifi en 13 höfðu gáttatif í köstum.
Alls voru 20 sjúklinganna (57%) á warfarínblóðþynningu og höfðu
allir að minnsta kosti einn áhættuþátt fyrir segareki. Af 15 sjúkling-
um sem voru ekki á warfarínblóðþynningu höfðu 13 áhættuþætti
fyrir segareki, fimm þeirra höfðu klára frábendingu fyrir blóðþynn-
ingu. Átta þeirra sjúklinga sem ekki tóku warfarín tóku magnýl.
Frekari niðurstöður verða kynntar á lyflæknaþingi.
Ályktanir: Þessar frumniðurstöður benda til að nokkuð vanti á að
sjúklingar með gáttatif og áhættuþætti fyrir segareki séu á fullnægj-
andi blóðþynningu.
E 05 Purkinje kerfið og sleglatakttruflanir tengdar blóðþurrð
og endurflæði í tilraunamódeli
Davíð O. Arnar, James B. Martins
Frá Landspítala Hringbraut og University of Iowa Hospitals and Clinics, Iowa City,
USA
Netfang: davidar@rsp.is
Inngangur: Sleglahrina (VT) sést gjarnan við blóðþurrð í hjarta-
vöðva og eftir endurflæði (reperfusion) í kjölfar blóðþurrðar. Til-
gangur þessarar rannsóknar var að kanna hlutverk Purkinje kerfis-
ins í myndun sleglatakttruflana með því að nota sérhannaðan út-
búnað til kortlagningar á uppruna og tegund sleglahrinu.
Efniviður og aðferðir: Framveggsæð hjartans (LAD) var lokað með
lykkju í fullvöxnum hundum eftir að nálum með elektróðum hafði
verið komið fyrir á áhættusvæðinu fyrir blóðþurrð. Alls var 21 nál sett
í hjartavöðvann og skráði hver nál sex tvískauta hjartarit. Þessi 126
hjartarit voru síðan notuð til að kortleggja uppruna og orsök
sleglatakttruflana með aðstoð tölvuforrits. Eftir lokun á framveggsæð
hjartans voru allar sleglahrinur á 30 mínútna tímabili skráðar. í öðr-
um tilraunahópi var framveggsæð hjartans lokuð í 20 mínútur og
síðan opnað fyrir flæði aftur og allar takttruflanir skráðar. Sleglahrina
af Purkinje uppruna var skilgreindur sem sleglahrina með stað-
bundnum endocardial uppruna þar sem Purkinje merki sást fyrir
framan vöðva á því hjartariti sem sýndi fyrstu virkni í sleglahrinu.
Niðurstöður: Af 48 hundum þar sem sleglahrina við blóðþurrð var
könnuð sáust 25 sleglahrinur í 18 dýrum (37,5%). RR bil var 265±17
ms. Hjá 15 (60%) var fyrsta rafvirkni upphafskomplexsins í Purk-
inje kerfinu. Aðeins þrjár sleglahrinur fóru yfir í sleglaflökt (VF).
Áttatíu og átta af hundraði höfðu staðbundinn uppruna. Við endur-
flæði höfðu 19 af 23 dýrum (82,6%) sleglahrinu með RR bil 214±2
ms. Ellefu af 19 urðu að sleglaflökti. Allt sleglaflökt sem sást hafði
staðbundinn uppruna þó svo að hringsól sæist í nokkrum viðhalds-
komplexum takttruflananna.
Ályktanir: Þessar niðurstöður benda til þess að Purkinje kerfið
gegni mikilvægu hlutverki við tilurð sleglatakttruflana sem sjást
bæði við blóðþurrð og endurflæði eftir að lokuð kransæð hefur opn-
ast og að staðbundinn uppruni þessara takttruflana sé algengur.
E 06 Þegar frábending verður ábending. Áhrif metaprólóls á
dánartíðni hjartabilunarsjúklinga
Guðmundur Þorgeirsson1'2, Axel Sigurðsson' 2, Ásgeir Jónsson', Gestur
Þorgeirsson', fyrir hönd MERIT-HF rannsóknarhópsins
Frá 'lyflækningadeild Landspítalans, 'göngudeikl Landspítalans fyrir blóðþrýsting
og blóðfitumælingar
Netfang: gudmth@rsp.is
Inngangur: Sýnt hefur verið fram á að betablokkarinn metóprólól
bætir klínískt ástand sjúklinga með langvinna hjartabilun. Áhrif á
lífshorfur hafa ekki verið eins rækilega rannsökuð. Markmið þess-
arar rannsóknar var að kanna áhrif metaprólóls á dánartíðni hjarta-
bilunarsjúklinga sem fá hefðbundna hjartabilunarmeðferð.
Efniviður og aðferðir: Skilyrði til þátttöku var klínísk greining
hjartabilunar, NYHA flokkar II-IV og útstreymisbrot 0,40 eða
minna. Alls var 3.991 sjúklingur tekinn inn í rannsóknina og voru
allir í stöðugu ástandi á hefðbundinni hjartabilunarmeðferð. Þeim
var af handahófi skipt í tvo hópa og fékk annar hópurinn (n=1.990)
metóprólól CR/XL í vaxandi skömmtm upp í 200 mg/dag, en hinn
hópurinn (n=2.001) fékk sýndarlyf (placebo).
Niðurstöður: Eftir eins árs meðferð að meðaltali var rannsóknin
stoppuð vegna þess hve ávinningur af meðferðinni var afgerandi.
Þannig var heildardánartíðni í meðferðarhópnum 7,2% en 11% í
sýndarlyfshópnum. Hlutfallsleg áhætta var þannig 66% (95% CI
0,53-0,81; p=0,00009). Tilfellum skyndidauða fækkaði um 41%
(p=0,00002) og dauðsföllum af völdum versnandi hjartabilunar um
49% (p=0,0023).
Ályktanir: Meðferð með metóprólóli til viðbótar við hefðbundna
hjartabilunarmeðferð bætir að marki horfur hjartabilunarsjúklinga
með því að lækka heildardánartíðni, dánartíðni úr hjartasjúkdóm-
um, skyndidauða og versnandi hjartabilun.
E 07 Efnaskiptavilla á íslandi og tengsl við líkamsvísa við
fæðingu
Bryndís E. Birgisdóttir', Ingibjörg Gunnarsdóttir', Helgi Sigvaldason2,
Gunnar Sigurðsson23, Guðmundur Þorgeirsson24, Inga Þórsdóttir',
Vilmundur Guðnason2, Rafn Benediktsson23
Frá 'rannsóknastofu í næringarfræði við Landspítala og matvælafræðiskor HI,
T ljartavcrnd, 'Landspítala Fossvogi, 'Landspítala Hringbraut
Netfang: beb@hi.is
16 Læknablaðið 2000/86