Læknablaðið : fylgirit - 01.06.2000, Blaðsíða 34

ÁGRIP ERINDA / XIV. ÞING FÉLAGS ÍSLENSKRA LYFLÆKNA
E 44 Lifrarbólga C meðal sprautufíkla á íslandi
Þórarinn Tyrfingsson1, Arthúr Löve2, Bjarni Þjóðleifsson3,
Sigurður Ólafsson4
Frá 'Sjúkrahúsinu Vogi, 2rannsóknastofu HÍ í veirufræði, Myflækningadeild Land-
spítala Hringbraut, 4smitsjúkdómadeild Landspítala Fossvogi
Netfang: sigurdol@shr.is
Inngangur: Lifrarbólga C (LC) er ein algengasta orsök langvinnrar
lifrarbólgu og skorpulifrar á Vesturlöndum. Sjúkdómurinn er al-
gengur meðal sprautufíkla og tilheyra flestir greindra hér á landi
þessum áhættuhópi. Tilgangur rannsóknarinnar var að athuga al-
gengi lifrarbólgu C meðal sprautufíkla á Islandi.
Efniviður og aðferðir: Rannsóknin tók til allra sprautufíkla á Vogi
1991-1997. Sjúklingar voru flokkaðir eftir neyslumynstri. Á öllum
voru gerð lifrarbólgu C veiru mótefnapróf (ELISA/RIBA). Ef mót-
efni voru staðfest var gert kjarnamögnunarpróf (PCR) til athugun-
ar á veirudreyra (viremia).
Niðurstöður: Af 753 sprautufíklum voru 299 (40%) með mótefni,
þar af77 af 196 (39%) konum og 222 af557 (40%) körlum. Mótefni
voru algengari meðal reglulegra neytenda sem höfðu verið í neyslu
lengur en eitl ár (198 af 304 (65%) á móti 12 af 51(24%)
(p<0,0001)). Tilhneiging var til hærri tíðni mótefna meðal nýrra
neytenda sem sprautuðu sig oft (12 af 51; 24%) en þeirra sem
sprautuðu sig sjaldan (12 af 102; 12%) en munurinn var ekki mark-
tækur (p=0,l). Á árunum 1996 og 1997 var kjarnamögnunarpróf
gert hjá 95% þeirra sem höfðu lifrarbólgu C mótefni og var það
jákvætt hjá 168 af 179 (77% alls; 79% karla, 70% kvenna).
Algengi mótefna eftir aldri 1997.
Aldur Fjöldi fíkla JákvaBÖ mótefni Jákvæó mótefni (%)
<20 32 0 (0)
20-29 117 43 (37)
30-39 100 59 (59)
40+ 38 22 (58)
Alls 287 124 (43)
Ályktanir: 1) Lifrarbólga C er algeng meðal sprautufíkla á íslandi
en tíðnin er lægri en víða annars staðar á Vesturlöndum. 2) Flestir
sjúklinganna eru með veirudreyra. 3) Tíðnin hækkar með aldri og
hættan á smiti eykst með lengd sprautunotkunar.
E 45 Interferonmeðferð við lifrarbólgu C
Halldór Skúlason', Sigurður Ólafsson2, Már Kristjánsson2,
Gunnar Gunnarsson3, Hugrún Ríkarðsdóttir2
Frá ‘lyflækningadeild og 2smitsjúkdómadeild Landspítala Fossvogi,
’smitsjúkdómadeild Landspítala Hringbraut
Netfang: halldor@vortex.is
Inngangur: Lifrarbólga C er ein algengasta orsök langvinnrar lifrar-
bólgu og skorpulifrar á Vesturlöndum. Hún er vaxandi vandamál á
íslandi, einkum meðal sprautufíkla.
Lyf í flokki interferona hafa til skamms tíma verið einu lyfin í al-
mennri notkun við sjúkdómnum. Aukaverkanir eru tíðar og með-
ferðin ber árangur hjá aðeins 10-30% sjúklinga. Tilgangur rann-
sóknarinnar var að athuga árangur interferonmeðferðar á íslandi.
Efniviður og aðferðir: Afturskyggn rannsókn sem náði til þeirra
sem fengið hafa meðferð með interferoni við lifrarbólgu C. Upplýs-
inga um meðferðarlengd, meðferðarheldni og niðurstöður lifrar-
sýna og blóðprófa var aflað úr sjúkraskrám. Árangur meðferðar var
metinn eftir því hvort veiran fannst við kjarnefnismögnun (PCR) í
lok meðferðar (svörun við meðferðarlok) og sex mánuðum eða
lengur eftir meðferðarlok (varanleg svörun).
Niðurstöður: Upplýsingar fengust um 26 sjúklinga, 13 konur og 13
karla. Tuttugu og einn sjúklingur var sprautufíkill, tveir smituðust
við blóðgjafir og um þrjá skorti upplýsingar um smit. Fjórir luku
ekki meðferð vegna lakrar meðferðarheldni. Af 26 svöruðu átta
(31%) meðferð við meðferðarlok (fimm konur og þrír karlar), þar
af sýndu sex (23%) varanlega svörun (fjórar konur og tveir karlar).
Ekki var munur á aldri, lifrarsýnum eða lifrarprófum milli hópa.
Þeir sem sýndu varanlega svörun höfðu að meðaltali verið sýktir
nokkrum árum skemur en aðrir í hópnum.
Ályktanir: Interferonmeðferð við lifrarbólgu C ber árangur hjá
hluta sjúklinga. Árangur meðferðarinnar á Islandi er sambærilegur
við það sem þekkist annars staðar.
E 46 Faraldsfræði blóð- og miðtaugakerfissýkinga með
pneumókokkum á íslandi. Yfirlit 20 ára
Magnús Gottfreðsson, Helga Erlendsdóttir, Már Kristjánsson,
Sigurður Guðmundsson, Karl G. Kristinsson
Frá Landspftala Hringbraut, landlæknisembættinu, læknadeild HI
Netfang: helgaerl@rsp.is
Inngangur: Pneumókokkar (Streptococcus pneumoniae) eru al-
gengasta orsök lungnabólgu og önnur algengasta orsök heila-
himnubólgu á íslandi. Faraldsfræði þessara sýkinga hérlendis hefur
ekki verið könnuð fyrr á landinu öllu meðal allra aldurshópa.
Efniviður og aðferðir: Farið var yfir skrár á sýklarannsóknadeildum
Landspítala Hringbraut og Fossvogi, frá 1980 til ársloka 1999. Safn-
að var upplýsingum um jákvæðar blóð- og mænuvökvaræktanir
fyrir S. pneumoniae á þessu 20 ára tímabili. Dagsetning sýkingar og
aldur sjúklinga voru skráð. Dánardagur var fundinn samkvæmt
upplýsingum í þjóðskrá. Dauðsföll er áttu sér stað innan sjö daga
frá greiningu voru skráð og notuð við útreikninga á dánartíðni.
Niðurstöður: Á tímabilinu greindist 651 blóð- og miðtaugakerfis-
sýking á landinu (utan FSA). Nýburar voru fimm, önnur böm undir
16 ára voru 184 og fullorðnir 462.
Nýgengi reiknaðist 9,4 á 100.000 á ári fyrri 10 árin, en jókst í 16 á
100.000 á ári seinni 10 árin. Sýkingar greindust tvöfalt oftar um jól
og áramót en á öðrum árstímum.
Dánartíðni nýbura var há, þrír af fimm létust, en önnur böm
höfðu góðar horfur (eitt lést af 192). Meðal fullorðinna undir 65 ára
aldri létust 5,6% innan viku, en meðal þeirra sem voru yfir 65 ára
létust 14,7%. Dánartíðni var hæst fyrsta sólarhringinn frá greiningu.
Ekki var marktækur munur á dánartíðni þeirra sem voru með blóð-
sýkingu eingöngu eða heilahimnubólgu (10,8% á móti 12%). Dán-
artíðni á fyrri hluta tímabilsins (1980-1989) var 11,3% en 10,6% á
því seinna (1990-1999).
Umræða: Nýgengi alvarlegra sýkinga af völdum pneumókokka
virðist fara vaxandi. Ekki er unnt að sjá lækkun á nýgengi innan
hópsins frá því að bólusetning var tekin upp fyrir tæpum áratug. At-
hygli vekur að horfur þessara sjúklinga virðast ekkert hafa batnað
síðastliðna tvo áratugi.
E 47 Tækifærissýkingar í kjölfar hratt lækkandi ANCA títers
meðal sjúklinga með ANCA-jákvæða æðabólgu
Runólfur Pálsson’'2, Hyon K. Choi3, John L. Niles24
Frá 'nýrnadeild Landspítala Hringbraut, 2nýrnadeild, ’gigtardeild, lyflækningadeild
og 4meinafræðideild Massachusetts General Hospital, Boston, Bandankjunum
Netfang: runolfur@rsp.is
34 Læknablaðið 2000/86