Fréttatíminn - 09.01.2015, Blaðsíða 24
Opið hús á TöfrasTöðum
V
ið erum enn með
samfélagið í mótun
en stefnan er að
þetta verði endur-
vinnslubær þar
sem reynt er að nýta þá hluti
sem samfélagið sóar til góðra og
nytsamlegra verka því í takt við
hugmyndafræði vistræktunar þá
viljum við valda sem minnstum
skaða á umhverfi okkar,“ segir
Mörður Gunnarsson Ottesen sem
ásamt vini sínum, Hauki Gunn-
ari Guðnasyni, vinnur að því að
byggja upp vistræktunarsam-
félagið Töfrastaði á Torfastöðum í
Grímsnes- og Grafningshreppi.
Ákvað að breyta lífi sínu
„Á þeim tíma sem við Haukur
kynntumst var ég inni og út af
spítölum á þar sem ég var að
glíma við óþekktan sjúkdóm sem
hefur reyndar ekki enn verið
greindur. Sjúkdómurinn lýsir
sér þannig að ég fæ einskonar
krampa og missi stundum stjórn á
líkamanum svo ég get illa stundað
venjulega vinnu. Ég var settur í
endurhæfingu á Reykjalundi árið
2005 og þar hittumst við Haukur
fyrst,“ segir Mörður sem fékk
svo þær fréttir í miðju hruni árið
2008 að það eina sem hann gæti
gert væri að læra að lifa með
sjúkdómnum. „Taugalæknirinn
sagði mér að nú væri ekki hægt
að gera á mér fleiri rannsóknir
og það var dálítið erfitt að kyngja
því. Ég varð alveg óskaplega
Nýtt vistræktunarsamfélag vill
minni sóun og meiri samkennd
Að sóa minna og að sýna meiri samkennd er það sem nýtt vistræktunarsamfélag stefnir að. Á Töfrastöðum vinna tæplega þrjátíu
manns að því að gera heiminn að örlítið betri stað en það eru Mörður Gunnarsson Ottesen og Haukur Gunnar Guðnason sem reka
bæinn og halda utan um uppbyggingu samfélagsins.
Töfrastaðir stefna að því að vera
með ýmis námskeið í sumar
og þegar hafa nokkrir erlendir
gestakennarar boðað komu sína
á þau. Auk þess geta áhugasam-
ir um starfsemina haft samband
við félagið og fengið að gista á
Töfrastöðum til að kynnast starf-
seminni.
„Við höfum það fyrir reglu
að fólk geti komið og verið hjá
okkur í allt að þrjá daga, greiði
fyrir það með góðum samræð-
um og þáttöku í því sem hér er
að gerast. Þetta gerum við til að
kynna fyrir fólki hvað við erum
að gera og leyfa fleirum að njóta
þess samfélags sem við erum
að byggja upp. Töfrarnir koma
þegar fólk með mismunandi bak-
grunn og kunnáttu hittast og
vinna saman að einhverju sem
hvorugum gæti dottið í hug upp
á sitt einsdæmi.“
Fyrir áhugasama þá er Vist-
ræktunarfélag Íslands og Töfra-
staðir á Facebook og svo eru
þetta gagnlegar síður um efnið:
permaculturemagazine.com og
Permaculture.org.uk
þunglyndur í kjölfarið og rosalega
duglegur við það að tuða og röfla
yfir ástandinu þangað til ég upp-
götvaði að það gagnaðist engum,
betra væri að þegja og reyna að
laga vandann. Þetta var frekar
erfitt tímabil en varð samt til þess
að ég breytti lífi mínu.“
Fann hippann í sér í Noregi
Hluti af breyttum lífsstíl Marðar
var að fara í Garðyrkjuskólann í
Hveragerði. „Þar fór ég að læra
ilrækt og sameldi og kynntist
vistræktun í fyrsta sinn. Og þá var
ekki aftur snúið,“ segir Mörður en
vistræktun gengur út á að láta alla
þætti vistkerfis vinna saman á sem
sjálfbærastan hátt. Öll heildin,
bygging, plöntur, menn og dýr,
verða að virka saman en ekki bara
sem einstakir hlutir. Síðan Mörður
kynntist þessari nálgun á náttúr-
una og hugmyndafræðinni á bak
við hana hefur hann ekki hætt að
viða að sér þekkingu. Á vistrækt-
unarhátíð í Noregi fyrir tveimur
árum opnuðust augu hans svo enn
frekar fyrir nýjum lífsstíl. „Mér
fannst þetta voða sniðugt svona
akademískt séð en þarna sé ég
hippavinkilinn á þessu. Allir voru
svo dansandi glaðir eitthvað þarna
en ég var bara í mínum svörtu
fötum og alls ekkert svo glaður og
mér fannst ég bara vera að missa
af einhverju í lífinu. Svo keypti
mér bara stuttbuxur og var svona
aðeins byrjaður að dilla mér þegar
ég svo fór heim aftur.“
Almenn uppbygging,
hænur og svett
Stuttu eftir heimkomuna hittust
þeir Mörður og Haukur aftur á
námskeiði í vistræktun. „Þá var
Haukur nýbúinn að leigja þennan
sveitabæ hér á Torfastöðum og ég
bauð mér að sjálfsögðu í heim-
sókn. Fjórum dögum síðar var
ég fluttur inn hér inn og síðan þá
höfum við verið að byggja saman
þetta samfélag upp,“ segir Mörður
en auk hans og Hauks búa fjórir
aðrir á bænum. „Svo eru um tutt-
ugu manns hér sem við köllum
heimaalninga en það er fólk sem
getur komið hér og gist um helgar
og tekið þátt í því sem við erum
að gera. Hingað kemur fólk til að
hjálpa við uppbygginguna, laga að-
búnaðinn hjá hænunum, smíða úr
vörubrettum, dytta að húsinu og
aðstoða við svettið,“ segir Mörður
en svett eru einskonar athöfn þar
sem hópur fólks kemur saman í
þartilgerðu tjaldi og svitnar við
hitann frá glóandi heitum steinum.
„En svo verður auðvitað meira
að gera við að rækta upp landið í
sumar, og nú þegar er fólk farið að
sækja um að vera hér í einhvern
tíma yfir sumarið.“
Byrja alla daga á knúsi
Vistræktunarsamfélagið hefur
hlotið þó nokkra athygli erlendis
og nú þegar hafa þeim borist um-
sóknir frá fólki sem vill koma og
taka þátt auk þess að hafa fengið
blaðaumfjöllun um samfélagið.
„Við stefnum ekki að því að leysa
öll vandamál en okkur langar að
sýna fram á að það er hægt að
leysa einhver vandamál. Við viljum
ekki bara vera ábyrg gagnvart um-
hverfinu heldur líka manneskjunni
og sýna meiri samkennd. Hópur-
inn sem hér mætist er í raun orðin
eins og stór fjölskylda. Við lentum
í því til að byrja með að hingað fór
að streyma fólk sem var eitthvað
að misskilja okkar forsendur og
eftir það höfum við sett strangt
bann við öllum vímuefnum hér á
Töfrastöðum. Annars eru hér fáar
reglur en það er þó ein og hún er
sú að við byrjum alla daga á því
á knúsa hvert annað því það er
vísindalega sannað að það auki
lífshamingjuna. Okkur líður bara
alveg æðislega hérna.“
Halla Harðardóttir
halla@frettatiminn.is
Mörður Gunnarsson Ottesen og Haukur Gunnar Guðnason vinna að því í samstarfi við hóp fólks að stofna vistræktunarsamfélagið
Töfrastaði á Torfastöðum í Grímsnes- og Grafningshreppi. Ljósmynd/Supriya Sunneva Kolandavelu.
www.fi.is
Mörkinni 6 | 108 Reykjavík | S: 568 2533 | www.fi.is
FERÐAFÉLAG ÍSLANDS
Lýðheilsu- og forvarnar
verkefni
Ferðafélags Íslands
Ferðafélag Íslands heldur úti nokkrum fjallaverkefnum sem
öll eiga það sammerkt að vera lokuð verkefni sem ganga út
á reglulegar fjallgöngur, heilsubót og góðan félagsskap.
Verkefnin byrja í upphafi árs þegar þátttakendur fá í hend-
urnar fyrirfram ákveðna fjalladagskrá fyrir allt árið.
Meginmarkmið allra þessara verkefna er útivera, náttúru-
upplifun, gleði og góður félagsskapur. Eins og í öllum ferðum
Ferðafélags Íslands er mikil áhersla lögð á uppfræðslu
þátttakenda og sögulegan fróðleik ásamt því að stuðla að
öryggi á fjöllum. Árgjald Ferðafélags Íslands er innifalið í
þátttökugjaldi.
Eitt fjall á viku
Umsjón: Páll Ásgeir Ásgeirsson og Rósa Sigrún Jónsdóttir
Eitt fjall á mánuði: Létt
Umsjón: Ævar Aðalsteinsson og Örvar Aðalsteinsson
Eitt fjall á mánuði: Erfiðara
Umsjón: Ævar Aðalsteinsson og Örvar Aðalsteinsson
Tvö fjöll á mánuði
Umsjón: Örvar Aðalsteinsson og Ævar Aðalsteinsson
Alla leið
Umsjón: Hjalti Björnsson
The Biggest Winner
Umsjón: Páll Guðmundsson og Steinunn Leifsdóttir
Bakskóli FÍ
Umsjón: Páll Guðmundsson og Steinunn Leifsdóttir
Sjá nánar á www.fi.is
Skráðu þig inn – drífðu þig út
24 fréttaviðtal Helgin 9.-11. janúar 2015