Frjáls verslun - 01.01.2010, Page 25

F R J Á L S V E R S L U N • 1 . T B L . 2 0 1 0 25
eignaumsýslufélög
bankanna
Hvað munu bankarnir eiga fyrirtæki lengi?
Þannig er spurt. Sumir óttast að þeir séu
að festa sig í sessi sem fyrirtækjaeigendur.
Bankarnir hafa allir stofnað sérstök umsýslu-
félög. Landsbankinn er með Vestia og regin.
Íslandsbanki er með Miðengi. Arion banki er
með fjögur umsýslufélög. Þessi umsýslufélög
halda utan um fyrirtæki og fasteignir sem bank-
arnir hafa tekið yfir. Hvernig og hvenær selja
þeir þessar eignir? Auglýsa þeir og fá sem
flesta til að bjóða í? Með umsýslufélögunum
finnst mörgum sem bankarnir séu frekar að
festa tökin á yfirteknum fyrirtækjum en selja
þau.
ríki og sveitarfélög
Alþingi afgreiddi sl. sumar frumvarp fjármála-
ráðherra um eignaumsýslufélag ríkisins.
Í frumvarpinu sagði að það ætti að halda utan
um þjóðhagslega mikilvæg fyrirtæki, auk þess
sem því var heimilt að semja um kaup á eign-
arhlutum eða veðkröfum í mikilvægum atvinnu-
fyrirtækjum í eigu ríkisbanka. Þetta umsýslu-
félag hefur enn ekki verið stofnað. Þess í
stað hefur ríkið lagt áherslu á Bankasýslu
ríkisins sem velur fulltrúa ríkisins í stjórn bank-
anna. ríki og sveitarfélög voru á árum áður
beinir eigendur að fyrirtækjum. Má þar nefna
Síldarverksmiðjur ríkisins og Bæjarútgerð
reykjavíkur. Vonandi horfa fleiri til einkafram-
taksins en hins opinbera þegar kemur að því úr
safni bankanna?
erlendir eigendur
bankanna
Endurreisn bankanna er lokið. Sumir óttast að
erlendir hrægammar geti reynst á meðal erlendu
kröfuhafanna. ríkið á hlut í þremur bönkum, mest
í Landsbankanum, 81%. Það á 13% í Arion banka
og 5% í Íslandsbanka. Þessir eignarhlutir gefa rík-
inu fjögur sæti í stjórn Landsbankans og eitt sæti
í hvorum hinna tveggja. Bankasýsla ríkisins mun
fara með eignarhlut ríkisins í fjármálafyrirtækjum
og annast hún öll samskipti við fjármálafyrirtæki í
eigu ríkisins fyrir þess hönd. Skilanefndir Glitnis og
Kaupþings eru með stærstu hlutina í Arion banka og
Íslandsbanka og flokkast þessir bankar sem einka-
bankar.
Nokkur ótti er um það hvort erlendir hrægammar
og vogurnarsjóðir séu á meðal stærstu kröfuhafa í
bönkunum. Margeir Pétursson, stjórnarformaður MP
banka, skrifaði grein fyrir áramót í Fréttablaðið þar
sem hann sagði að eignarhaldið á Arion banka og
Íslandsbanka samræmdist ekki lög um fjármálafyr-
irtæki þar sem eigendur þeirra væru þrotabú.
Hann sagði: „Mér er ekki kunnugt um nokkurt
land þar sem þrotabúum er heimilt að fara með
virkan eignarhlut í fjármálafyrirtæki.“ umræðan um
eigendur Arion banka og Íslandsbanka snýst um það
hvort t.d. vogunarsjóðirnir hafi eingöngu áhuga á að
komast yfir fyrirtæki bankanna og gera sér mat úr
þeim.
ríkisstjórnin virðist hafa mjög lítil afskipti af
bönkunum og pirrar það almenning sem segir sem
svo að það gangi ekki að ríkið tryggi innstæður og
haldi bönkunum gangandi en hafi ekkert með stjórn
þeirra að gera vegna þess að þeir eru flokkaðir sem
einkabankar. Munu þessir bankar hefja útrás aftur
með ríkið sem bakhjarl innstæðna? Eru ekki vítin til
að varast þau?