Frjáls verslun - 01.01.2010, Síða 31

F R J Á L S V E R S L U N • 1 . T B L . 2 0 1 0 31
Siðferðið:
Fyrrum eigendur
– hafa þeir
meiri rétt?
Í umræðunni um málefni Haga hefur ýmsum fundist sem
verið væri að leggja Jóhannes Jónsson í Bónus og fjölskyldu
hans í einelti. Hann hafi stofnað fyrirtækið, byggt það upp og
vissulega tekið áhættu á öðrum sviðum viðskipta en spurning
sé hvort það eigi að vera eitthvert keppikefli að taka Haga af
honum eftir tuttugu ára starf.
Arion banki tók Haga af Bónusfjölskyldunni á haustmán-
uðum. Það var stóri þröskuldurinn. Eftir það þurfti að hafa
ferlið opið og allir höfðu sama rétt á að bjóða í fyrirtækið. En
hafa fyrrum eigendur meiri rétt en aðrir þegar búið er að afskrifa
hjá þeim tugi milljarða?
Spurningin snýst auðvitað ekki bara um Haga þótt það félag
sé birtingarmynd þessarar umræðu um siðferðilegan rétt fyrrum
hluthafa. Hún snýst um það hvort eitthvað óeðlilegt og ósiðlegt
sé við það að bankar vinni alveg fram að yfirtöku fyrst og fremst
með eigendum að lausn skuldavandans. Hvort annað sé ekki
ósiðlegt? En um leið og fyrirtækið hefur verið tekið af eigendum
verði söluferlið að vera gegnsætt og öllum opið – líka fyrri eig-
endum hafi þeir aðgang að fjármagni.
Siðferðisspurningarnar eru margar og Gylfi Magnússon við-
skiptaráðherra segir t.d. að fara verði varlega í að dæma allt og
alla sem glæpamenn og það sé dómskerfisins en ekki bankakerf-
isins að refsa mönnum.
Þess má geta að Jón Ásgeir Jóhannesson hlut dóm í Baugs-
málinu og má ekki sitja í stjórnum fyrirtækja hér á landi í ákveð-
inn tíma. Hann kemur því ekki til álita sem stjórnarmaður í
Högum í sumar þegar félagið verður skráð á markað.
Eiga fyrrum eigendur meiri rétt en aðrir?
Úr pistli Jóns G. Haukssonar á heimur.is
verður settur
kvóti á Walker?
Þessi aðferð bankans gefur fordæmi. Núna krefjast allir eigendur
fyrirtækja sem eru í vandræðum í Arion banka að skuldir þeirra
verði afskrifaðar og þeim gefinn kostur á að kaupa sig inn í fyr-
irtækin aftur með einum eða öðrum hætti og halda fyrirtækjunum.
Að jafnt skuli yfir alla ganga, svo framarlega sem eitthvert vit er í
rekstrinum og hann skilar framlegð.
Bónusfjölskyldan stýrir Högum áfram þótt félagið verði almenn-
ingshlutafélag. Hagar eru stór auglýsandi hjá 365 miðlum og þaðan
berast fréttir um að Jón Ásgeir muni áfram hafa þar tögl og hagldir
og skyndilega segir Ari Edwald, forstjóri 365, að reksturinn gangi
vel og fjárfestar keppist um að fá að kaupa í miðlinum. Öðruvísi
mér áður brá.
Takist að persónugera Jóhannes nægilega mikið í þessu máli
telst það styrkleikamerki; karlinn nýtur vinsælda. Bónus nýtur
vinsælda. Það er mikið að gera í Bónus þrátt fyrir alla umræðuna
og reiðina í kringum Jón Ásgeir í samfélaginu. Þannig er það bara.
Almenningur kýs með buddunni og það eru viðskiptavinir sem gera
fyrirtæki stór.
Í tilkynningu frá Arion banka segir að með skráningu félagsins
fari það í gagnsætt og opið söluferli þar sem dreift eignarhald verður
tryggt og félagið muni lúta lögboðnum kröfum um upplýsingagjöf.
En takið eftir því að yfirleitt nást yfirráð í fyrirtækjum skráðum á
markaði í kringum 30 til 35% eignarhlut þegar annað hlutafé er í
dreifðri eignaraðild.
Það er þetta með dreift eignarhald. Það hljóta allir að bíða
spenntir eftir því hvort einhverjir vina Jóns Ásgeirs í Bretlandi, eins
og Malcolm Walker, kaupi stóra hluti í sumar.
Það kemur bara í ljós. Það sagði ekkert í tilkynningunni frá
Arion banka um það hversu stóra hluti einstaka hluthafar mættu
eiga. Verður settur kvóti á Malcolm Walker og hvað hver megi
kaupa í Högum? Finnur þarf að svara því.
Malcolm
Walker, vinur
Jóns Ásgeirs
og fyrrum for-
stjóri Iceland.