Frjáls verslun - 01.01.2010, Qupperneq 32

32 F R J Á L S V E R S L U N • 1 . T B L . 2 0 1 0
Forsíðu grein
Styrmir Gunnars skrifaði athyglisverða grein í Morgunblaðið um nýtt
bankafrumvarp Gylfa Magnússonar efnahags- og viðskiptaráðherra.
Hann undrast litla umræðu um endurreisn bankanna og hvernig
standa ætti að henni í ljósi þess að hrun bankanna var kjarninn í því
efnahagshruni sem varð á Íslandi haustið 2008.
Styrmir segist hafa vakið athygli á því í blaðagrein 12. desember sl.
að ríkisstjórn Samfylkingar og Vinstri grænna hefði nánast þegjandi
og hljóðalaust einkavætt tvo af þremur ríkisbönkum á ný án þess að
setja nýja löggjöf til þess að koma í veg fyrir að leikurinn yrði end-
urtekinn.
Hann segir að frumvarp Gylfa Magnússonar um fjármálafyr-
irtæki sem lagt var fram á Alþingi í endaðan janúar sé gott innlegg
í umræður um endurreisn bankanna. „Styrkleiki þess er sá að þar er
tekið á ýmiss konar innri vandamálum í rekstri bankanna sem hrun
þeirra afhjúpaði. Rík viðleitni er til þess að efla lagaheimildir Fjár-
málaeftirlitsins og er það af hinu góða.“
„Veikleiki frumvarps Gylfa Magnússonar er
hins vegar sá að þar er ekki tekið á grundvall-
aratriði þessa máls. Þar er ekki lagt til að skilja
að starfsemi viðskiptabanka og fjárfesting-
arbanka.“
Þá segir Styrmir: „Um allan hinn vestræna
heim a.m.k. hafa geisað miklar umræður
frá haustinu 2008 um starfsemi banka og
nauðsyn þess að koma upp nýju regluverki
í kringum þá. Lykilatriði í þeim umræðum
hefur verið hvort setja eigi á ný löggjöf um
aðskilnað á þessum tveimur tegundum banka-
starfsemi. Hvers vegna? Vegna þess að mönnum er orðið ljóst að
sú starfsemi að taka við sparifé almennings og ávaxta það með sem
minnstri áhættu fer ekki saman við þá gífurlegu áhættu sem er sam-
fara svonefndri fjárfestingarbankastarfsemi. Engum ætti að vera þetta
betur ljóst en okkur Íslendingum vegna þess að hrun hefðbundinnar
bankastarfsemi á Íslandi byggðist á því að bankarnir voru fyrst og
fremst orðnir fjárfestingarbankar.
Þrátt fyrir það hafa engar umræður orðið um þetta grundvall-
aratriði á Alþingi frá bankahruni sem er umhugsunarvert í ljósi þess
að Alþingi ræddi nánast ekkert stöðu íslenzku bankanna veturinn
2006, haustið 2007 eða árið 2008.“
Styrmir segir að áður en ráðherra í ríkisstjórn leggi fram frumvarp
í hennar nafni er frumvarpið kynnt í þingflokkum stjórnarflokkanna.
„Þar hljóta að hafa farið fram umræður um þetta grundvallaratriði
málsins. Það er sjálfsögð krafa að báðir stjórnarflokkarnir geri grein
fyrir því með hvaða rökum þeir hafa komizt að þessari niðurstöðu.“
„Efnahagsmálaráðherra hefur lagt fram annað frumvarp á Alþingi
um innistæðutryggingar og tryggingarkerfi fyrir fjárfesta. Í athuga-
semdum við það segir: „Rétt er að nefna að ekki er gerð sérstök
tillaga um að lántökur tryggingasjóðs njóti ríkisábyrgðar eða að rík-
issjóði sé skylt að veita sjóðnum lán þótt gera megi ráð fyrir því að
lántaka sjóðsins verði erfiðleikum bundin án
bakábyrgðar ríkissjóðs eða annarar aðkomu
hans að lántöku.“
Hvað eru ríkisstjórnin og stjórnarflokk-
arnir að gefa í skyn? Að hefji Arionbanki og
Íslandsbanki, sem báðir eru í eigu erlendra
banka og vogunarsjóða, nýja útþenslu í krafti
EES-samninganna í öðrum löndum verði til
staðar bakábyrgð íslenzka ríkisins á slíku nýju
ævintýri?!
Þetta frumvarp hlýtur líka að hafa verið
kynnt í þingflokkum stjórnarflokkanna. Þessi
stefnumörkun snýst um grundvallaratriði. Þar hljóta að hafa farið
fram umræður um þetta mál og þingflokkarnir hljóta að hafa lagt
blessun sína yfir þessa stefnumörkun. Er þingmönnum stjórnarflokk-
anna ekki sjálfrátt?“
Styrmir með athyglisverða grein í Morgunblaðinu:
skilja verður að
starfsemi viðskiptabanka
og fjárfestingarbanka
„veikleiki frumvarps gylfa
magnússonar er hins vegar
sá að þar er ekki tekið á
grundvallaratriði þessa máls.
þar er ekki lagt til að skilja
að starfsemi viðskiptabanka
og fjárfestingarbanka.“
Styrmir Gunnarsson, fyrrverandi ritstjóri
Morgunblaðsins.