Læknablaðið - 01.05.2014, Side 34
294 LÆKNAblaðið 2014/100
u M F J ö l l u n O G G R E i n a R
Hvers vegna ráðleggja læknar sjúklingum
sínum eitt en gera svo allt annað þegar
þeir eiga sjálfir í hlut? Af hverju leita
læknar ekki til annarra lækna þegar
þeir veikjast? Þessar spurningar og fleiri
ámóta lágu í loftinu á málþingi sem
haldið var í húsakynnum Læknafélags
Íslands í tengslum við árlegan formanna-
fund skömmu fyrir páska. Yfirskriftin var
Heilsa lækna og heilsuvernd og um það
fjölluðu fjórir framsögumenn en Þorbjörn
Jónsson formaður LÍ stjórnaði umræðum.
Það er engin tilviljun að þetta um-
ræðuefni hafi orðið fyrir valinu að þessu
sinni. Þetta er í fjórða sinn á þessu ári
sem læknar hafa komið saman til að ræða
heilsufar sitt og hvernig megi bæta það.
Og eins og margt annað kemur þessi
umræða utan frá því heilsufar lækna
hefur í vaxandi mæli verið viðfangsefni
lækna og samtaka þeirra um allan heim á
undanförnum árum. Enda engin vanþörf
á, ef marka má þær upplýsingar sem fram
komu á fundinum.
Margs konar álag
Kristinn Tómasson var fyrstur á
mælendaskrá og byrjaði á því að segja
að læknar ættu að vera við góða heilsu,
þeir þyrftu þess með til þess að komast í
gegnum langt og strangt nám. Þeir vinna
einnig mikið og gjarnan á vöktum sem
er bara í meðallagi gott fyrir heilsuna. En
þeir leita ekki til kolleganna ef heilsan
bregst þeim heldur reyna að meðhöndla
sig sjálfa, með lyfjum sem þeir skrifa út
á sjálfa sig. „Þetta er ekki skynsamlegt,“
sagði Kristinn.
Hann vitnaði í nýlega könnun sem gerð
var meðal breskra lækna þar sem fram
kom að yfirgnæfandi meirihluti þeirra
sagðist mæta í vinnuna þó þeir væru
veikir, svo veikir að þeir ældu alla nóttina.
„Það er því engin furða að smitsjúkdómar
séu jafnútbreiddir á breskum sjúkrahúsum
og raun ber vitni um,“ sagði hann og
bætti því við að læknar mættu í vinnuna
í ástandi sem þeir ráðlögðu sjúklingum
sínum eindregið að halda sig heima.
Kristinn sagði að læknar væru undir
margs konar álagi í starfi. Eitt er sýk-
ingahættan sem getur verið mjög áleitin
í húsnæði sem er niðurnítt og stenst ekki
þær lágmarkskröfur að hægt sé að halda
því hreinu og þurru. „Ég er hissa á því að
þessari röksemd hafi ekki verið flaggað
í umræðunni um nýtt sjúkrahús,“ sagði
hann.
En það kemur fleira til. Læknar þurfa
að meðhöndla margs konar efni í starfi
sínu, hreinsiefni til að þrífa tæki og tól
og lyf og önnur efni sem þeir nota við
lækningar. Þá eru vinnustellingar ekki
alltaf eins góðar og þær ættu að vera við
þau tæki sem læknar nota. Loks lenda þeir
iðulega í hryllilegum atvikum og þurfa að
eiga samskipti við alls konar fólk. Þar eiga
þeir ekkert val.
Starfsleiði og svefnvandamál
Kulnun í starfi er þekkt meðal flestra
eða allra stétta og læknar fara ekki var-
hluta af því. Kulnun svipar að mörgu
leyti til þunglyndis en þó benti Kristinn
á að þar væri einn veigamikill munur á.
„Þunglyndir halda heiðarleika sínum þrátt
fyrir veikindin en sá sem þjáist af kulnun
verður ábyrgðar- og sinnulaus um góða
starfshætti.“
Hann vitnaði í kannanir sem gerðar
hafa verið á líðan starfsfólks Landspítalans
í starfi en þar kemur meðal annars fram
að það er mun betra að vera yfirlæknir
en almennur læknir, þeir fyrrnefndu eru
yfirleitt heilsuhraustir meðan almennu
læknarnrir eru hundslappir. Síðasta
könnunin var gerð á árunum 2012-13 en
þá sagðist fjórðungur yfirlækna spítalans
■ ■ ■ Þröstur Haraldsson
Eru læknar ekki í lagi?
Heilsufar og heilsuvernd lækna til umræðu í fjórða sinn á árinu svo eitthvað er að
Kristinn Tómasson flutti eftirminnilega framsögu um heilsu lækna.