Frjáls verslun - 01.08.2006, Síða 215

F R J Á L S V E R S L U N • 8 . T B L . 2 0 0 6 215
sér fáa karlkyns keppinauta. Hugsum okkur samtal þar sem kona í
áhrifastöðu í viðskiptalífinu væri spurð um heimilishagi:
- „Ja, ég og maðurinn minn leysum þetta með því að hann er
heima.“
„Jæja, hvað gerir hann? Er hann listamaður eða kannski tölvufræð-
ingur sem vinnur heima?“
-„Nei, hann sér um að reka heimilið og taka á móti krökkunum
þegar þau koma úr skólanum og leikskólanum þó við séum auðvitað
með barnapíu og allt það.“
Hver skyldi vera næsta spurning eða viðbrögð við þessari yfir-
lýsingu? Kannski vandræðaleg þögn þegar viðmælandanum dytti
ekkert viðeigandi í hug að segja meðan hann hugleiddi hvað væri
eiginlega að manninum eða skemmti sér ósmekklega við að spá í hvað
barnapían og eiginmaðurinn gerðu sér til dægrastyttingar.
Það er óneitanlega athyglisvert að mæður margra þessara nýju
heimakvenna eru eða hafa verið útivinnandi: Ungu konurnar hafa
því alist upp við að slíkt væri sjálfsagt og eru margar hverjar ekk-
ert síður menntaðar en eiginmennirnir. Hið nýja er að þær velja
að nýta ekki menntunina. Það eru þó ekki endilega margar konur
sem geta valið að vinna eða vinna ekki: Forsendan er að eiginmað-
urinn sé nógu vel aflandi til að geta séð fyrir sér og sínum upp á
eigin spýtur.
Vinkona mín, sem er nýfarin að vinna í
gjafavörubúð í Reykjavík, sagði mér nýlega
að það hefði komið sér á óvart að það væru í
raun til margar konur í Reykjavík sem hefðu
greinilega ekkert annað að gera en að vera á
geggjuðu innkaupaspani milli búða.
Þessi nýja stétt heimakvenna er auðvitað
ekki séríslenskt fyrirbæri – hér í London má
sjá fullt af svona konum með sömu geggj-
uðu innkaupahæfnina á ákveðnum tímum
dagsins í ákveðnum hverfum. Margar þeirra
eru útlendar, en hér hefur atvinnuþátttaka
kvenna heldur aldrei náð sömu hæðum og
á Norðurlöndum. Svo það er tæplega um breytingu að ræða þó
spurning sé hver þróunin verði því það eru að verða jafnmargar
konur og karlar í ýmsum háskólagreinum eins og lögfræði og
læknisfræði.
Um daginn ræddi ég þessa nýju stétt heimakvenna við íslenska
konu á miðjum aldri sem hefur tekið þátt í jafnréttisbaráttunni á
Íslandi. Hún nefndi að hugsanlega væri þetta ekki með öllu heppi-
legt fyrir jafnréttisbaráttuna á vinnumarkaðnum – þar sem konur
eiga enn undir högg að sækja með að ná sömu launum fyrir sömu
vinnu. Ekki síst í hærri stöðum þar sem engir beinharðir taxtar eru
að til að styðjast við en árangurstengdar greiðslur að sækjast í.
En er afturkippur í afstöðu til vinnandi kvenna? Í viðtali við
bandarísku leikkonuna Meryl Streep í tilefni af hlutverki hennar í
mynd um hörkukvendi í tískugeiranum, „The
Devil wears Prada“, segir hún að í Bandaríkj-
unum megi skýrlega greina andúð í garð kvenna
sem vekja athygli. Þegar konur komi fram af
ákveðni sé það merki um hörku, en þyki bara
eðlileg hegðun ef karlmenn eigi í hlut.
Nútíma líf er sannarlega flókið og ekkert
síður tímafrekt. Kvöldverður, sem er eldaður
heima úr hráefnum (ekki bara eitthvað sem er
keypt tilbúið og hitað upp) og öll fjölskyldan
snæðir saman í kringum borð, virðist verða æ
sjaldgæfari með hverju árinu.
Ein vinkona mín sagði mér nýlega að hún
hefði meira segja tekið eftir unglingum sem
kynnu ekki lengur að sitja til borðs, taka sér mat á diskinn, klára og
fá sér kannski meira, heldur héngju yfir tómum disknum og kræktu
sér í bita af fatinu.
Að vissu leyti er viðskiptalífið enn að streðast við að mæta þörfum
tíma þegar heimilisstörfin voru fullt starf – en nú er tíminn bara
notaður í annað. Hvenær skyldi „útboð heimilishaldsins“ komast á
það stig að þegar annar makinn vill fá koss hjá hinum verði svarið „æ
elskan, ég þarf að skipuleggja næsta helgarfríið okkar – farðu bara út
og kauptu þér koss!“?
HINAR „NÝJU HÚS MÆÐUR“
L U N D Ú N A P I S T I L L S I G R Ú N A R
Sigrún Davíðsdóttir fjallar hér um hina nýju stétt; heimakonur.
En þær eru ekki heimavinnandi húsmæður af gamla skólanum.
Þessi nýja stétt heima-
kvenna er auðvitað ekki
séríslenskt fyrirbæri
– hér í London má sjá
fullt af svona konum
með sömu geggjuðu
innkaupahæfnina á
ákveðnum tímum dagsins
í ákveðnum hverfum.