Ægir - 01.08.2007, Síða 12
12
Íslenskt fiskeldi stendur nú á
ákveðnum tímamótum. Vænt-
ingar um laxeldi í stórum stíl
hafa brugðist á undanförnum
árum og að margra mati virð-
ist mega afskrifa þann mögu-
leika að eldi á laxi verði blóm-
leg atvinnugrein hérlendis á
komandi árum. Miklar vonir
hafa sömuleiðis verið bundnar
við þorskeldi eða framhald-
seldi á villtum þorski en þróun
í uppbyggingu þorskeldis
hefur gengið hægar en vonir
stóðu til. Eldi á lúðu er enn
sem komið er örsmátt að vöxt-
um og hið sama má segja um
sandhverfueldi sem hér er
stundað í smáum stíl. Af
öðrum eldisgreinum virðist
það aðeins vera bleikjueldi
sem átt geti framtíðina fyrir
sér. Aðstæður til bleikjueldis
eru óvíða betri en á Íslandi en
markaðsaðstæður sníða þess-
ari grein þröngan stakk enn
sem komið er, hvað svo sem
síðar verður. Guðbergur Rún-
arsson er framkvæmdastjóri
Landssambands fiskeld-
isstöðva og í þessu viðtali
fjallar hann um stöðu fiskeld-
ismálanna eins og hún kemur
honum fyrir sjónir.
Innan Landssambands fisk-
eldisstöðva eru nú sautján
fyrirtæki sem hafa með hönd-
um eldi á ýmsum tegundum
eldisfiska. Utan samtakanna
standa nokkur smærri fyr-
irtæki og kræklingaræktendur
hafa með sér eigin félags-
skap. Staðan er skást í
bleikjueldi en hjá sex fyr-
irtækjum innan LF er lagt
stund á slíkt eldi. Þrjú fyr-
irtæki starfa enn við laxeldi
en tvö þeirra eru í þann
mund að leggja laxeldið á
hilluna. Fjögur fyrirtæki innan
vébanda LF stunda þorskeldi
og loks má nefna að nokkur
fyrirtæki leggja stund á eldi á
tegundum eins og lúðu og
sandhverfu og nokkur eru
sérhæfð í seiðaeldi.
Laxeldið
Af þeim þremur laxeldisfyr-
irtækjum, sem aðild eiga að
LF, er það aðeins Rifós í Lóni
í Öxarfirði sem hyggst halda
laxeldinu áfram. Að sögn
Guðbergs hefur þetta fyr-
irtæki, sem starfrækt er á
sama stað og ÍSNO var áður
með eldi, yfirleitt verið með
um 500 tonna ársframleiðslu
en í ár er gert ráð fyrir 300
tonnum af laxi og svipuðu
magni af bleikju. Fyrirtækið
hefur séð innanlandsmarkaði
fyrir hráefni og dugar fram-
leiðslan hvergi nærri til að
metta þann markað. Hin tvö
fyrirtækin í laxeldinu eru Sæ-
silfur í Mjóafirði og Salar Isl-
andica á Djúpavogi. Ákveðið
hefur verið að hætta laxeldi á
báðum stöðum og í ár verður
síðustu löxunum slátrað.
„Það er óhætt að segja að
laxinn sé svo til að hverfa úr
okkar eldisumhverfi. Fram-
leiðendur eru reyndar sam-
mála um að hægt sé að fram-
leiða lax á Íslandi en aðstæð-
ur eru fráleitt eins góðar og í
nágrannalöndunum. Það þarf
ekki að fara lengra en til Fær-
eyja til að finna betri aðstæð-
ur og hærri sjávarhita. Lágur
sjávarhiti og síðast en ekki
síst fjarlægð frá mörkuðum
eru í hnotskurn vandi laxeldis
á Íslandi. Þá má heldur ekki
gleyma því að laxeldið var
takmarkað við mjög fáa staði
eða landssvæði og í Mjóafirði
má eiginlega segja að marg-
lyttuplágan hafi gert út af við
laxeldið á staðnum. Það var
ekki hægt að verja laxeldið
fyrir marglyttunum og fyrir
vikið var starfseminni hætt,“
segir Guðbergur en hann get-
ur þess að til marks um það
hve sjávarhitinn hafi mikil
F I S K E L D I
Íslenskt fiskeldi er örsmá atvinnugrein:
Brostnar vonir og
fá sóknarfæri
- rætt við Guðberg Rúnarsson framkvæmdastjóra Landssambands fiskeldisstöðva