Ægir - 01.08.2007, Side 33
33
Hafa ber í huga að ekki er
útilokað að skil á merkjum úr
ufsum sem veiðast á öðrum
hafsvæðum séu verri en úr
heimtum hér heima og hærra
hlutfall ufsa hafi gengið yfir á
önnur hafsvæði.
Umræður
Niðurstöðurnar benda til þess
að smáufsi haldi sig að mestu
á merkingarsvæðunum fyrstu
árin eftir merkingu. Hins veg-
ar ferðaðist ufsinn mikið inn-
an hvers merkingarsvæðis og
virtist hann leita mikið út í
kantana á u.þ.b. 200 m dýpi.
Það að ufsinn kjósi mis-
munandi farleiðir, réttsælis og
rangsælis frá merkingarsvæð-
unum, skýrist líklega af því
að ufsinn kjósi þær fæðuslóð-
ir sem eru næstar merking-
arsvæðum. Sumir merking-
arstaðir voru staðsettir mitt á
milli fæðusvæða og því var
tilviljanakennt á hvort svæðið
ufsinn leitaði.
Niðurstöður okkar benda
ekki til að ufsi gangi í stórum
stíl frá íslensku hafsvæði og
kemur það heim og saman
við niðurstöður fyrri merk-
inga við Ísland (Jones og Jón
Jónsson, 1971). Ástæður þess
að ufsi ferðaðist mikið frá
Noregi til Íslands á sjötta tug
síðustu aldar má líklega
tengja við göngur norsk-ís-
lensku síldarinnar hingað á
þessum árum. Við Noreg er
síld mikilvæg bráð fyrir ufs-
ann og er líklegt að ufsinn
hafi elt síldina yfir hafið þeg-
ar hún gekk á fæðuslóðir sín-
ar við Ísland. Einnig gætu
göngur ufsa frá Færeyjum til
Íslands tengst göngum kol-
munna á þessum slóðum. Því
miður hafa litlar sem engar
merkingar átt sér stað við
Noreg og Færeyjar að und-
anförnu og því ekkert hægt
að segja til um þessar göngur
á undanförnum árum.
Að lokum má geta þess að
hér er ekki um lokanið-
urstöðu að ræða þar sem að-
eins eru teknar fyrir end-
urheimtur til loka ársins 2005
en síðan hefur nokkur fjöldi
ufsa endurheimst. Enn er
mikið af merkjum í sjó og
munu endurheimtur þeirra
vonandi varpa enn betra ljósi
á hegðun ufsans við Ísland. Í
þessari grein er stiklað á stóru
í niðurstöðum okkar úr þess-
ari merkingartilraun. Ef menn
hafa áhuga á að kynna sér
niðurstöðurnar betur bendum
við á grein Hlyns Ármanns-
sonar o.fl. (2007) þar sem far-
ið er nákvæmar í aðferða-
fræði og niðurstöður verkefn-
isins (sjá tilvitnanaskrá).
Merkingartilraunir sem
þessar væru ómögulegar ef
ekki kæmi til gott samstarf
við sjómenn og aðra þá sem
finna merki og senda upplýs-
ingar um þau til Hafrann-
sóknastofnunarinnar. Þeim er
hér með þökkuð samvinnan í
gegnum tíðina með von um
áframhaldandi gott samstarf.
Tivitnanir
Hlynur Ármannsson, Sigurður Þór
Jónsson, John D. Neilson og Guð-
rún Marteinsdóttir. 2007. Distribu-
tion and migration of saithe (Pol-
lachius virens) around Iceland in-
ferred from mark-recapture stu-
dies. ICES Journal of Marine Sci-
ence, 64: 1006-1016.
Jakobsen, T., og Olsen, S. 1987. Var-
iation in rates of migration of sa-
ithe from Norwegian waters to
Iceland and Faroe Islands. Fisher-
ies Research, 5: 217–222.
Jones, B. W., og Jón Jónson. 1971.
Coalfish tagging experiments at
Iceland. Rit Fiskideildar, 5: 1–27.
Nedreaas, K. 1987. Food and feeding
habits of young saithe, Pollachius
virens (L.), on the coast of western
Norway. Fiskeridirektoratets Skrif-
ter, serie Havundersökelser, 8:
263–301.
Gunnar Stefánsson og Ólafur Karvel
Pálsson. 1997. BORMICON. A bo-
real migration and consumption
model. Hafrannsóknastofnunin
Fjölrit, 58. 223 bls.
R A N N S Ó K N I R
Mynd 7. Uppruni ufsa sem endurheimtust á fæðuslóðum norðvestur og suðaustur af Íslandi og á Reykjaneshrygg. Fjöldi end-
urheimtra var skalaður til að samsvara 2000 merktum einstaklingum frá hverju svæði. Staðsetning fæðuslóða er sýnd á
mynd 1.