Tímarit Máls og menningar - 01.11.1950, Qupperneq 129
SYNDAFLÓÐ OG ÍSALDIR
28?
frá miklu yngra jarSsögutímabili en steingervingarnir amerísku, sem getið var hér
að framan. Frá enn öðrum tímabilum jarðsögunnar stafa aftur fundimir í Nýja-
Skotlandi og Egyptalandi.
Brown bendir einnig á það, að af jarðborunum megi ráða, að tiltekin svæði
hafi til skiptis haft heimskautaloftslag og hitabeltisloftslag, og að skipt hafi um
margsinnis. I Nýja-Skotlandi hafa fundizt steind tré í hverju laginu niður af öðru,
með berg- eða leirlögum á milli. Gróðurlögin voru ekki færri en ellefu. Sama hef-
ur og komið í ljós í þjóðgarði Bandaríkjamanna, Yellowstone Park, nema þar hafa
fundizt seytján gróðurlög.
Frá sviði fornleifafræðinnar er sömu sögu að segja, fullyrðir Brown. Við upp-
gröft hinnar eldfornu borgar Kaldeanna, Ur í Mesópótamíu, hefur hvert fom-
minjalagið niður af öðru komið í ljós. Þegar komið var niður á 15 metra dýpi, Jeit
svo út sem þarna væri ekki meira að finna. Þá tók við leirlag, sem reyndist 3—4
metrar á þykkt. En er grafið var niður úr því, komu í ljós nýjar dásemdir — forn-
minjar, sem augljóst var að heyrðu til allt öðru tímabili með gerólíkri menningu.
I efri lögunum hafði fundizt fjöldi hluta úr eir. Ekkert slíkt var að finna undir
liinu þykka leirlagi. Það var augljóst, að þarna var komið niður á leifar ævafornr-
ar menningar, sem hafði ekki þekkt notkun málma. Aftur á móti voru þarna
kynstur af leirkerabrotum, og höfðu leirker þessi verið máluð fagurlega. Þetta var
því furðulegra sem engin svipuð leirker höfðu fundizt í hinum efri lögum.
Fornfræðingar ætla, að þykka leirlagið hljóti að stafa frá flóði, sem hafi geng-
ið yfir landið og eytt hinni fornu borg og íbúum hennar. Svo líða aldir og árþús-
undir, þar til ný borg er reist á þessum stað. Og sú borg er reist af allt öðrum
þjóðflokki, sem engin kynni hefur haft af hinni eldri menningu, t. d. ekki kunnað
þá list að hrenna leirker og mála þau.
Leirlög myndast af leðju, sem sekkur til botns í kyrru eða hægstreymu vatni.
Fjögurra metra þykkt leirlag, fergt saman af ógnarþunga um þúsundir ára, hefur
verið lengi að myndast. Samkvæmt útreikningum sérfræðinga hafa liðið að
minnsta kosti sex þúsund ár á milli leirkeramenningarinnar og eirmenningarinn-
ar í Ur.
í þessum staðreyndum meðal annarra leitar Brown kenningu sinni stuðnings.
Eirmenninguna tengir hann við dögun mannlegrar sögu. Leirlagið telur hann hafa
hlaðizt upp á tímabilinu þar á undan, þegar norðurskaut jarðar var í miðri Af-
ríku. Leirkeramenningin er frá enn eldri tíma; þá mun hafa verið temprað lofts-
lag í Mesópótamíu, en norðurskautið sennilega þar, sem nú er Hudsonflói í Kan-
ada, en þar í kring er landslag sérkennilegt með slíkum hætti, að bent gæti til
þess, að þar hefði meginjökull heimskautsins einhvem tíma verið niður kominn.
Ymislegt í fornsögu Egypta styður einnig kenninguna um hinar tímabundnu
veltur jarðarinnar, að áliti Browns. Þegar á stjómartíð hinnar elztu konungsættar,
er sagnir hafa geymzt um, var Egyptaland heimkynni gamallar, háþroskaðrar
menningar, er aldrei síðan hefur hærra risið. Egyptar eru líka einn þeirra sára-
fáu þjóðflokka heims, er eiga engar sagnir um syndaflóð. Bæði þessi atriði eru í
góðu samræmi við þá skoðun Browns, að land Egypta, sem þá mun hafa legið