Tímarit Máls og menningar - 01.09.1986, Qupperneq 51
Dansað á línu
Á sjálfan sumardaginn fyrsta, 24. apríl, mæltum við okkur mót við Guð-
rúnu á heimili hennar við Túngötuna. Við börðumst þetta undir einni
regnhlíf, því auðvitað rigndi þennan dag. Guðrún tók vel á móti okkur,
skemmtilega lítil að okkur fannst, hress og heimilisleg, og bauð okkur til
stofu. Ekki var laust við vandræðagang til að byrja með, en þegar Guðrún
hafði fært okkur kaffi með dyggri hjálp tveggja dætra sinna og við komið
okkur vel fyrir fór þetta að ganga.
Hventsr byrjaðirðu að skrifa?
Fyrsta bókin kom út 1974, en hún var búin að vera til í munnlegri geymd
á heimilinu í tvö eða þrjú ár. Það er reyndar Silju Aðalsteinsdóttur að kenna
eða þakka að bókin varð að bók. Ég hafði verið að segja krökkunum mínum
sögur af þeim bræðrum Jóni Oddi og Jóni Bjarna og þau voru farin að
leiðrétta mig ef ég breytti einhverju frá síðustu frásögn. Svo að einhvern
tíma tók ég mig til og vélritaði nokkrar sögur, líka til að aðrir gætu lesið
fyrir þau. Svo var haldið upp á barnaafmæli heima hjá mér og þar var dóttir
Silju meðal gesta og við fórum að lesa þetta fyrir krakkana. Silja sá um þetta
leyti um morgunstund barnanna í útvarpinu og hringdi daginn eftir og
spurði hvað ég hefði verið að lesa fyrir börnin. Þá hafði dóttirin sagt henni
frá því. Þetta endaði með því að ég pússaði eitthvað til og það var lesið í
morgunstundinni. Þá hringdi Valdimar í Iðunni og vildi fá að gefa þetta út.
Varstu komin með efni í heila bók ?
Já, já, en þegar farið var að tala um útgáfu vann ég hana að nýju. Sú bók
ber þess náttúrlega merki hvernig hún varð til, þ. e. í einstökum sögum af
atvikum. Þegar ég skrifaði næstu bók vann ég hana allt öðruvísi.
Eru þessir bræður þá alger tilbúningur?
Já, en í öllu sem maður skrifar er alltaf eitthvað af manns eigin reynslu.
En bækurnar í afahúsi og Sitji guðs englar, eru þær byggðar ápersónulegri
reynslu?
Jú, ég hugsa að seinustu bækurnar mínar séu nær minni eigin reynslu sem
barns. Fyrsta bókin var eiginlega einungis hugsuð til heimilisbrúks. Svo
fékk ég verðlaun Fræðsluráðs fyrir hana, og allt í einu stóð ég frammi fyrir
því að fólk tók þetta alvarlega. Mér fannst það leggja á mig ákveðnar
skyldur og fór auðvitað að vanda mig meira og skrifa af meiri alvöru. Smám
saman nálgast maður sjálfan sig meira og Sitji guðs englar er kannski sú bók
sem gengur næst mér. Auðvitað er hún skáldskapur líka en þó úr umhverfi
sem ég ólst upp í. Fjarlægð frá reynslunni er nauðsynleg til að úr verði
bókmenntir. Ef þið hafið lesið báðar bækurnar hafið þið kannski tekið eftir
að í afahúsi var svona tilhlaup að Sitji guðs englar. Ég held að þegar ég
skrifaði í afahúsi hafi ég alls ekki getað skrifað bók eins og Sitji guðs englar,
ég var ekki tilbúin til þess þá.
TMM IV
313