Tímarit Máls og menningar - 01.09.1986, Side 75
Guðjón Sveinsson
— Nei, fari það í kolmórautt. Það er engin furða þótt Reykvíkingar tali
ekki um nema hús og bíla. Þeir sjá ekkert annað, segir pabbi.
— Talar þú ekki dálítið um rollur, segir mamma.
— Það er nú eitthvað annað. Þær hafa sál, en ekki þetta horngrýtis
járnarusl, segir pabbi. (Glaumbæingar . . . bls. 77)
Sævar er hugsandi strákur og veltir hlutunum fyrir sér. Hann segir frá
hugrenningum sínum og tilfinningum. Við það fær sagan meiri dýpt.
Um kvöldið segir pabbi við mömmu.
— Ert þú að vinna eftir hádegi á morgun?
Þegar svona er talað merkir vinna eitthvað sem fólk fær peninga fyrir. T. d.
að afgreiða í búð, flaka fisk eða smíða hús kallast vinna. Aftur á móti að elda
mat, þvo upp leirtau eða þvott, held ég kallist ekki vinna. (Glatt er . . . bls. 34)
Þó að Sævar greini frá atburðunum út frá sjálfum sér, má segja að pabbi hans
sé aðalpersóna bókanna. Hann er mikil persóna í augum drengsins og
áberandi í frásögninni. Persónuleiki hans gerir það að verkum að nánast allt
snýst í kringum hann. Hann krefst bæði athygli og umhyggju.
Sævar er ekki blindur á galla pabba síns, sem álítur að hann hafi yfirleitt á
réttu að standa og á erfitt með að viðurkenna eigin mistök. Honum mistekst
yfirleitt að leika hinn sígilda föður, en drengurinn tekur ekkert til þess.
Hann skilur að pabbi hans er ósköp venjuleg persóna með kosti og galla, —
getur verið ýmist skemmtilegur, klaufskur eða leiðinlegur. Kuldi og harka
fyrirfinnast ekki hjá honum. Náið trúnaðarsambandið á milli þeirra feðga
verður því eðlilegt.
Oryggið er þó að finna hjá mömmu.
. . . best af öllu er þó að koma þreyttur heim og láta mömmu hjálpa sér í
mjúkt bólið. (Glaumbæingar . . . bls. 190)
Hún er alltaf á sínum stað ef eitthvað bjátar á. Tilveran hlyti að vera tómleg
án hennar.
Allt í einu hellist yfir mig sú hugsun, að ég væri í sporum pabba. Hvernig liði
mér, ef mamma mín hvíldi í þessari hvítu kistu? Mamma mín þessi góða og
skilningsríka mamma, sem alltaf hlúir að mér og ég get flúið til með öll
vandamál. Eg þori ekki að hugsa það til enda. (Enn er annríkt. . . bls. 136)
Móðirin er hæglætismanneskja, en stendur samt á sínu og lætur sem fæst
koma sér úr jafnvægi. Það má kannski segja að hún sé ankeri fjölskyldunnar.
Hún gengur til verka með bónda sínum, ekki af því að hana langi svo mikið
337