Tímarit Máls og menningar - 01.09.1986, Page 130

Tímarit Máls og menningar
far unglinganna í sögunni kemur heim
og saman við reynsluheim þeirra.
Aðalsmerki Auðar er óvenju magnað-
ur ýkjustíll sem nýtur sín vel hér. Nafn
bókarinnar er líka nýstárlegt og vekur
forvitni. Það lýsir vel átökum þeirra
mæðgina. A kápu er ljósmynd af þremur
unglingum á tali við lögregluþjón. Einn
þeirra hefur sig mest í frammi og gæti
útlit hans og látbragð hæglega átt við
Konráð.
Kostur við bókina er að ekki er fléttað
inn í frásögnina unglingavandamáli af
alvarlegra tagi. Auður sýnir að það er
nægur vandi fyrir ungling að horfast í
augu við umhverfi sitt og umheiminn.
Gjarnan hefði mátt koma inn á ný-
vaknaða kynhvöt Konráðs en hjá allri
slíkri umræðu er sneitt ef frá er talið
þegar Konráð spyr Lillu hvort hún sé á
pillunni. Ekkert annað gefur til kynna
að samband þeirra sé líkamlega náið.
Þegar skoðað er undir yfirborð ýkju-
stíls, hnýfilyrða og fyndni, kemur í ljós
að hér er á ferðinni trúverðug ungl-
ingasaga. Lesandinn fylgir Konráði
gegnum fáeinar vikur á umbrotaskeiði.
Skoða má þau átök sem nokkurs konar
þrautagöngu sem hann verður að fara á
enda áður en hann hlýtur vígslu og er
tekinn með í samfélag fullorðinna.
Agreiningurinn er mikill en skilur
ekki eftir sig djúp ör. Konráð má teljast
fulltrúi þeirra uppreisnargjörnu ungl-
inga sem enda með því að falla inn í
ramma samfélagsins. En áður en það
gerist verður hann að endurskoða ríkj-
andi gildi og mynda sér sínar eigin skoð-
anir.
Sagan skemmtir lesendum af báðum
kynjum, unglingum sem fullorðnum, og
kemur þeim til að sjá eigið „stríð" í
skoplegu ljósi.
Gubríbur Lillý Gubbjömsdóttir
EKKI KJAFTA FRÁ
Höf. Helga Agústsdóttir,
Iðunn 1985.
Ekki kjafta frá eftir Helgu Agústsdóttur
fjallar um unglinga í 9. bekk grunnskóla
og er sagan sögð út frá sjónarhóli aðal-
persónunnar, Eddu, til skiptis í fyrstu
og þriðju persónu. Frásögninni er skipt
niður í 12 kafla, og hefst hver kafli á
frásögn úr daglegu lífi Eddu, foreldra
hennar og vina. Seinni hluti hvers kafla
(nema 12. kafla) er í dagbókarformi, þar
sem Edda lýsir nánar atburðunum sem
gerst hafa á undan, ásamt hugleiðingum
um lífið og tilveruna. Með þessum
skiptum í frásagnaraðferð gerir höfund-
ur tilraun til þess að komast nær aðalper-
sónu og lesanda.
Dagbókin á að undirstrika hræringar
sem eiga sér stað í tilfinningalífi Eddu,
m. a. einsemd og sjálfsóánægju, hugsan-
ir um ástina og dagdrauma þar að lút-
andi ásamt bitrar tilfinningar í garð for-
eldranna sem þegja með henni þegar
tækifæri gefast til samvista. Dagbókin
sýnir hvernig Edda misskilur gjarnan og
mistúlkar atburði líðandi stundar, svo
og óréttmæta dómhörku í garð vina og
foreldra. En Edda veit ekki betur,
a. m. k. ekki til að byrja með, hún lýsir
hlutunum eins og hún sér þá og það er
að sjálfsögðu eðlilegt.
I upphafi bókarinnar verður Edda
fyrir því áfalli að Dísa — ein besta vin-
kona hennar — er staðin að því í partýi
að læsa sig inni í herbergi með Palla,
stráknum sem Edda er skotin í. Edda
verður alveg miður sín og heitir því að
tala aldrei framar við Dísu;
Þessi djöfuls Dísu-hóra. Ég tala
aldrei við hana aftur. Aldrei, aldrei,
aldrei. (bls. 26)
392