Tímarit Máls og menningar - 01.09.1992, Page 113

sá hefiir nóg sér nægja lætur“. Fyrsta gagnrýn-
isatriði í ritdómi Ingólfs er varðandi afmörkun
efnis. í aðfaraorðum og af texta bókarinnar er
ljóst, að tekin eru til athugunar öll þau verka-
kvennafélög, sem heimildir fundust um, hvort
sem þau voru innan, eða utan ASI. Einnig öll
þau verkalýðsfélög og iðnfélög sem heimildir
sýndu að konur höfðu verið meðlimir í og þá
rakin nokkuð saga hvers félags þó óvissa væri
um það hvenær konur komu inn í þau. Um þetta
efni fellir IVG þann „Salómónsdóm" að:
„Vandamálið er ekki leyst heldur látið fjara út.“
Hvað sem það nú getur merkt í þessu samhengi.
Þá kemur fullyrðingin: „Bókin skiptist í um
130 kafla og eru langflestir helgaðir einu félagi
þannig að reynt er að uppfylla markmiðssetn-
ingar verksins fyrir hvert félag á hringferð um
landið.“ Þessi staðhæfing er síðar ítrekuð.
Væri ekki ráð fyrir þennan lesanda að líta yfir
efhisyfírlit sér til glöggvunar? Þar má sjá að
Verkakvennafélögum em gerð skil eftir aldurs-
röð, án tillits til aðseturs þeirra. Fyrsti kafli
bókarinnar nefnist Aðfaraorð og er á bls. 5-8.
„Þörfm“ var stofuð á Akureyri árið 1909 og em
bls. 9-13 helgaðar henni. Verkakvennafélagið
„Framsókn" í Reykjavík var stofnað 1914 og er
saga þess félags rakin í nokkmm köflum á bls.
13^12. Verkakvennafélagið ,,Eining“ á Akur-
eyri var stofnað 1915, en því em gerð nokkur
skil á bls. 42-66. Verkakvennafélag ísafjarðar
var stofnað árið 1917 og þó það yrði ekki lang-
líft og væri utan verkalýðssambanda þá er um
það félag ritað á bls. 66-70 og þannig áfram allt
til ársins 1942. Staðhæfmgar IVG em því rang-
ar hvað þetta varðar og er algerlega út í hött að
telja niðurröðun efnis mglingslega, eða tilvilj-
unarkennda og skal það rökstutt nánar.
Helft bókarinnar er helguð verkakvennafé-
lögum eða 205 fyrstu blaðsíðumar af alls 410
bls. Síðan koma nokkrir stuttir kaflar undir sam-
heitinu „Félög faglærðs verkafólks“ bls. 206-
224. Þá kemur kafli um „Verkalýðsfélög og
verkamannafélög". Þar er formálskafli, þar sem
gerð er grein fyrir efnisvali, ásamt niðurröðun
og er hann ritaður lesendum til aðstoðar, en þar
segir: „Þeir kaflar sem hér fara á eftir, fjalla um
sameiginleg félög ófaglærðs verkafólks. Ég
flokka þau eftir landshlutum, en held réttri tíma-
röð innan hvers landshluta um sig“. Sá kafla
bókarinnar, sem hér um ræðir er á bls. 225-353
en þá taka við lokaorð og efnisútdráttur á ensku
ásamt skrám. I lokaorðum greinar sinnar
hnykkir IVG á þessum fullyrðingum sínum,
sem em þó rakalausar, eins og hér hefur verið
sýnt. Rétt er þó að athuga hvað hann hefur fram
að færa varðandi sérgrein sína, Iðju í Reykjavík.
Verður nú litið á nokkur þeirra 23 tölusettu
atriða, sem virðast fyrirferðarmikil gagnrýni.
Þar segir í þeim greinum sem IVG telur fyrst:
„1. Ekki er getið í fundargerðum félagsins að
tvær þær fyrstu hafi verið lesnar upp á fundum
athugasemdalaust eins og Þómnn fullyrðir.“
Engin mótmæli eða athugasemdir em
bókaðar við nefhdar fundargerðir í bókum fé-
lagsins og er þessi athugasemd því markleysa.
„2. Setningin um boðun stofnfundar er mgl-
ingslega orðuð og rangt er að „þau þijú sem
kosin vom í stjórn félagsins" hafi verið á meðal
fundarboðenda."
Einfaldast er að taka hér upp það sem í bók
minni stendur, til þess að lesendur ánetjist ekki
mgli: „Fundarboðendur vom þeir Sigfús Sigur-
hjartarson, Jón Sigurðsson og Bjöm Bjamason
og auk þeirra þau þrjú sem kosin vom í stjóm
félagsins“ (bls. 230). Síðar segir frá því að
Bjöm Bjamason var kosinn fyrsti ritari Iðju og
var síðar lengi formaður félagsins.
„3. Ekki verður séð af fundargerð stofnfundar
hvort lög félagsins vom samþykkt óbreytt eins
og Þómnn segir.“ Fundargerðir Iðju á þessum
ámm vom mjög greinargóðar og læsilegar. Ef
tillögur um breytingar hefðu verið bornar fram
á nefndum fundi hefðu þær verið færðar til
bókar, tillögumanna getið og að öllum lfldndum
hefðu spunnist um þær einhveijar umræður.
Engu slíku er til að dreifa í fundargerð og ekki
er heldur getið um slíkar athugasemdir á næsta
fundi á eftir.
Alíka marklausar em fleiri þessara athuga-
semda svo sem þegar IVG telur rangt að segja
TMM 1992:3
111