Tímarit Máls og menningar - 01.12.1996, Blaðsíða 82
beðið um að vera sköpuð; rifbeinið hafði verið rifið úr honum að
henni óspurðri.
Þannig hvelfdust yfir hana í sífellu dagar og nætur, hinn eilífi foss
tímans. Þannig lifði hún í útlegð með manninum í — áratugi? Ár-
hundruð? Árþúsund? Oftsinnis sat hún í þungum þönkum og neri
annars hugar gróft hárið á feldinum, sem hún klæddist. Að hluta til
var hún dýr, að hluta til mannleg vera, en í henni bjó einnig brot af
guðlegum mætti, því hún greindi á milli góðs og ills. Vonin flögraði
stöðugt í brjósti hennar, en þvarr með hverjum nýjum degi, uns hún
varð að ógreinilegri minningu, óljósu endurvarpi frá sjálfri sköpun
hennar. Eftir að synirnir urðu til að bæta á harm hennar, annar myrtur
og hinn morðingi, óskaði hún þess eins að hún hefði aldrei verið
sköpuð, að hún gæti aftur horfið til uppruna síns. Einhvers staðar í
framtíðinni, ef til vill á hinum enda eilífðarinnar, við hinsta sólarlag,
yrði hún hugsanlega sett aftur á sinn stað meðal rifbeina mannsins,
þaðan sem hún kom, þangað sem hún þráði.
Varnarrœða hinnar hinstu konu
Stuttu eftir að allir guðirnir voru látnir birtist hún í bjarma, ruddist
fram á sjónarsviðið og síaðist inn í hugi fólksins, einörð í þeirri
fyrirætlun að fylla skarð hinna föllnu guða. Vígahrjáður heimurinn,
vonsvikinn heimurinn þurfti eitthvað — stein, stöpul, styttu, stjörnu
— að trúa á. Munaðarleysinginn sem var móðir allra, í senn Gaia,
Ishtar, Astarte; slík skyldu sköp hennar. Reglubundin verksmiðjuvinn-
an fullnægði hvorki draumum hennar né tilkalli til tignunar. Hún vildi
vera þráð. Eitt augnablik ævinnar flaug henni í hug að ólgan í æðunum
kynni að sefast, ef hún fjötraði sig við förunaut til lífstíðar, en hlekkir
hjónabandsins reyndust henni of þungir að bera.
Er hún sté fýrst fæti í kvikmyndaverið steyptist yfir hana guðlegur
móður. í ljóskösturunum sá hún hina skerandi birtu eilífðarinnar. En
til að komast í sviðsljósið varð hún að gangast undir hamskipti; ljóti
andarunginn varð hinn fegursti svanur. Eftir ótal skurðaðgerðir og
lýtabætur varð hún að hinni einu sönnu konu, mestu konu allra tíma,
konu sem ekki virtist af þessum heimi. Jafnframt var hún hin fyrsta
80
TMM 1996:4