Morgunblaðið - 17.03.2015, Blaðsíða 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 17. MARS 2015
SVIÐSLJÓS
Anna Lilja Þórisdóttir
annalilja@mbl.is
Ómönnuð, fjarstýrð loftför, gjarnan
nefnd drónar, eru nú auglýst sem
fermingargjafir við hlið hárblásara
og snjallsíma og að sögn er mikil
eftirspurn eftir þeim. Samgöngu-
stofa leggur nú lokahönd á gerð
reglugerðar um dróna og önnur
ómönnuð loftför og er þar m.a. leit-
að fanga hjá öðrum Evrópulöndum.
Ekki er til nein skrá yfir loftför af
þessu tagi hér á landi.
Á forsíðu auglýsingablaðs ELKO,
undir fyrirsögninni „Fermingar-
gjafirnar fást í ELKO“, gefur á að
líta hárblásara, þráðlausan ferðahá-
talara, snjallsíma og dróna. Síðast-
nefnda tækið hefur líklega ekki áð-
ur talist til algengra fermingargjafa
og hefur reyndar ekki verið til sölu
hjá ELKO áður. Óttar Örn Sigur-
bergsson, innkaupastjóri verslunar-
innar, segir mikla eftirspurn valda
því að ákveðið var að bjóða dróna
til sölu og þeir eru í boði bæði með
og án áfastra myndavéla.
„Við stefnum á að bjóða upp á
úrval af þessum tækjum, við finnum
mikla eftirspurn og mikinn áhuga
fyrir þeim. Við erum að bregðast
við því,“ segir Óttar. „Við eigum
von á stærri og dýrari drónum á
næstunni, ekki þó svo stórum að
þeir séu eins og sú gerð sem stund-
um er kölluð iðnaðardrónar. En ég
veit ekki hvort þeir ná inn fyrir
fermingar.“
Talsvert í umræðunni
Óttar segir drónana höfða til
margra, ekki bara fermingarbarna
eða ungmenna. „Þetta er svolítið
svipað og með tölvuleikina; það eru
ekkert bara unglingar sem eru að
spila þá, heldur fólk á öllum aldri.
Kannski verður þetta vinsælasta
fermingargjöfin í ár, hver veit?“
Drónar hafa verið talsvert í um-
ræðunni, aðallega fyrir þær sakir
að við þá er hægt að festa búnað
sem tekur myndir og myndskeið.
Þannig er hægt að taka myndir á
stöðum sem ljósmyndarar hafa ekki
aðgang að. Í því sambandi hafa
vaknað ýmsar spurningar um frið-
helgi einkalífs þeirra einstaklinga
sem gætu komið fyrir í myndefn-
inu.
Um dróna og önnur ómönnuð
fjarstýrð loftför hafa gilt sömu lög
og um rafræna vöktun, þ.e. að hana
má ekki gera á öðru fólki nema fyr-
ir því sé heimild. Sækja hefur þurft
um leyfi fyrir dróna sem eru þyngri
en 5 kíló að heildarþyngd og hefur
Samgöngustofa hingað til gefið út
leyfi fyrir tvo slíka dróna.
Fyrir léttari dróna þarf ekki að
sækja um leyfi. Engin skrá er til yf-
ir ómönnuð loftför hér á landi, en
fjölmargar fyrirspurnir berast
Samgöngustofu um slík tæki.
Undanfarin misseri hefur Sam-
göngustofa unnið að reglugerð um
dróna og skyld tæki og er sú vinna
langt komin, að sögn Þórhildar El-
ínardóttur upplýsingafulltrúa Sam-
göngustofu.
„Þessa dagana er verið að safna
saman óformlegum athugasemdum
sem kallað var eftir víða að og í
framhaldinu verða send drög til
innanríkisráðuneytisins. Þaðan fara
þau í formlegt umsagnarferli,“ seg-
ir Þórhildur.
Ábyrgðarhluti að nota dróna
Þeir sem hafa veitt umsagnir um
reglugerðardrögin eru m.a. þeir að-
ilar sem Samgöngustofu var kunn-
ugt um að starfræktu ómönnuð loft-
för, einnig voru drögin m.a. send
háskólum, Persónuvernd og flug-
félögum til umsagnar.
Þórhildur segir að við gerð reglu-
gerðarinnar hafi m.a. verið leitað
fanga hjá öðrum Evrópuþjóðum.
„Það er víða verið að huga að
reglum á þessu sviði. Drónar geta
komið að miklu gagni í ýmsum að-
stæðum en geta líka valdið skaða.
Það þarf að koma skýrt fram að
það sé mikill ábyrgðarhluti að nota
þessi tæki og að í gildi séu loft-
ferðalög sem öllum ber að fara eft-
ir. Reglugerðin má ekki
vera með þeim hætti að
hún komi í veg fyrir þau
not sem við getum
haft af tækni
sem
þess-
ari,“
segir
Þórhildur.
Drónar auglýstir í fermingargjöf
 Mikil eftirspurn og áhugi, segir innkaupastjóri hjá ELKO  Von á stærri og dýrari drónum
 Samgöngustofa leggur lokahönd á drög að reglugerð um dróna  Rætt um lagasetningu í Evrópu
Morgunblaðið/Golli
Á flugi Dróni undir styrkri stjórn Normans Jóns Karlssonar, sölumanns hjá ELKO. Verslunin hóf nýverið að selja
dróna og auglýsir þá sem fermingargjöf við hlið hárblásara og snjallsíma. Nú er unnið að reglugerð um dróna.
Í byrjun mánaðarins var haldin
ráðstefna um dróna og fjarstýrð
loftför í eigu almennings og ann-
arra einkaaðila á vegum Evr-
ópuráðsins í Riga í Lettlandi. Þar
komu saman ýmsir hagsmuna-
aðilar, þeirra á meðal fulltrúar
fyrirtækja sem hanna og smíða
dróna og ráðherrar samgöngu-
mála víða að úr Evrópu.
Á ráðstefnunni var samþykkt
ályktun sem m.a. felur í sér að
drónar verði skilgreindir sem ný
tegund loftfara. Brýn þörf sé á
að ríki ESB setji reglur um notk-
un dróna. Í ályktuninni segir að
drónar bjóði upp á margvíslega
möguleika á ýmsum sviðum
samfélagsins og með þeim sé
hægt að vinna ýmis verk á ódýr-
ari og fljótlegri hátt en ella.
Þar er lögð rík áhersla á rétt
fólks til að búa við öryggi og per-
sónuvernd, í lögum og reglum
verði að taka mið af áhyggjum
almennings af því að tæki á borð
við dróna verði notuð í vafasöm-
um tilgangi.
Á næsta ári er stefnt að inn-
leiðingu staðla um
notkun dróna í
löndum Evrópusam-
bandsins. Markmið staðl-
anna er að gera evrópsk-
um tæknifyrirtækjum og
þjónustuaðilum dróna að sækja
fram á þessu sviði, en á sama
tíma gæta að öryggissjón-
armiðum og vernd einkalífs
fólks.
Brýn þörf
á reglum
HÉLDU DRÓNARÁÐSTEFNU
Total Result á
20% afslætti
– á öllum Matrix
sölustöðum landsins.
Finndu okkur á
„Matrix á íslandi“
Helstu keppendur Íslands á fyrstu
30 borðunum á Reykjavíkur-
skákmótinu riðu ekki feitum hesti
frá viðureignum sínum í 8. umferð
í gær. Lenka Ptacnikova, sem tefl-
ir fyrir Ísland, hafði þó sigur í
sinni skák og lagði Þröst Þórhalls-
son að velli. Hannes Hlífar Stef-
ánsson náði jafntefli gegn Banda-
ríkjamanninum Marc Esserman,
sem er alþjóðlegur skákmeistari,
og Dagur Arngrímsson og Hjörvar
Steinn Grétarsson sömdu um jafn-
tefli í sinni viðureign. Þá gerði
Stefán Krist-
jánsson jafntefli
við Danann
Daniel L. Bisby.
Héðinn Stein-
grímsson, Hen-
rik Danielsen og
Jón Viktor
Gunnarsson töp-
uðu allir sínum
viðureignum.
Efstur í mótinu er Hollending-
urinn Erwin L’Ami með sjö og
hálfan vinning.
Lenka lagði Þröst Þórhallsson að velli
Lenka Ptacnikova Trúlega og ótrúlegar sögur berast af
hremmingum fólks í óveðrinu á
laugardaginn. Snemma morguns
meðan veðrið var í algleymingi átti
ónefndur trésmiður leið niður
Grensásveginn, sem væri vart í frá-
sögur færandi þar sem maðurinn
hefur tengst Smáíbúðahverfinu í 60
ár. Hressilega tók í bíl hans og sem
betur fer voru fáir á ferli. Skyndi-
lega sá hann eitthvert ferlíki steyp-
ast á götuna um tíu metrum framan
við bílinn.
„Þarna var þá kominn þriggja
sæti sófi, sem skall harkalega í mal-
bikinu og tók sig síðan upp aftur og
endaði ferð sína í næsta húsagarði,“
segir maðurinn. „Sófinn kom bók-
staflega í loftköstum yfir bílinn áður
en hann brotlenti. Trúlega hefur sóf-
inn fokið úr garði eða af svölum áður
en hann fór fram úr mér, en til allrar
hamingju var enginn um borð.“
Hann segist hafa stöðvað bílinn og
það hafi tekið nokkrar mínútur áður
en hjartsláttur hans varð eðlilegur á
ný. aij@mbl.is
„Sófinn kom bókstaflega
í loftköstum yfir bílinn“
 Íbúa í Smáíbúðahverfinu var brugðið í óveðrinu
Morgunblaðið/Golli
Fok Binda þurfti niður strætóskýli og sófasett fuku í óveðrinu.
Starfsmaður í verktöku fyrir Orku
náttúrunnar (ON), dótturfélag
Orkuveitu Reykjavíkur, skarst illa í
andliti í gær þegar hann fékk fjúk-
andi veggplötu í höfuðið við Hellis-
heiðarvirkjun. Verið var að safna
saman og fergja plötur sem höfðu
farið af stað í óveðrinu sl. laugardag
utan af kæliturni við virkjunina.
Maðurinn var fluttur í skyndi á
slysadeild Landspítalans, þar sem
gert var að sárum hans. Lögreglu og
Vinnueftirlitinu var gert viðvart um
slysið en maðurinn vankaðist við
höggið þegar platan fór í andlit hans.
Í tilkynningu frá Orkuveitunni segir
að farið verði ítarlega yfir tildrög
slyssins í því augnamiði að koma í
veg fyrir frekari óhöpp.
Nokkurt tjón varð á Hellisheiðar-
virkjun í óveðrinu um helgina, án
þess þó að rekstur hennar stöðvað-
ist. Helst var það á kæliturnum, þar
sem veggplötur losnuðu.
Fékk plötu í höfuðið og skarst
 Verktaki fyrir ON slasaðist við Hellisheiðarvirkjun í gær