Dagblaðið Vísir - DV - 24.04.2009, Blaðsíða 38

föstudagur 24. apríl 200938 Helgarblað
Evrópu muni hafa hagsmuni Íslands
í fyrirrúmi er fáránlegt. En ég tel að
samningurinn um Evrópska efna-
hagssvæðið hafi verið að mörgu leyti
góður, þrátt fyrir að hann hafi verið
brot á stjórnarskránni á þeim tíma.“
Líst vel á Sigmund Davíð
Ungur og óreyndur maður í pólitík,
Sigmundur Davíð Gunnlaugsson,
tók við stjórnartaumunum í Fram-
sóknarflokknum fyrr á árinu. Stein-
grímur kveðst hafa mikið álit á nýja
formanninum.
„Ég tel hann mjög heiðarleg-
an mann og vel menntaðan. Hann
er vel lesinn og vel að sér um margt
og ég tel hann því að öllu leyti hinn
prýðilegasta mann. En það er rétt að
hann kemur náttúrlega inn óreynd-
ur í pólitík og kannski hefur það áhrif
á framkomu hans. Hann er ... ég segi
kannski ekki of kurteis en hann er að
minnsta kosti hógvær og á erfitt með
að standa uppi í hárinu á refum eins
og Steingrími J. Það er ekki illa meint
en hann hefur ekki þá reynslu sem
vanir pólitíkusar hafa í framkomu,
debatt og svo framvegis. En mér
finnst hann mjög vaxandi og hafa
sýnt að honum er treystandi.“
Það var hávær krafa um endur-
nýjun í Framsóknarflokknum eins
og flestum stjórnmálaflokkum hér
á landi eftir hrunið, en hefði samt
ekki verið æskilegra fyrir flokkinn að
fá aðeins reynslumeiri mann í for-
mannsembættið?
„Það hefðu eflaust ýmsir komið til
greina ef það hefði verið lengri tími
til stefnu, ég get ekki neitað því. En
ég held að krafan um endurnýjun
hafi verið það gífurlega yfirgnæfandi
að það varð að koma inn maður sem
hafði ekki óhreinkað sínar hendur á
því sem gerðist. Svo ég held að þetta
hafi verið gott val.“
Guðni borinn rangri sök
Guðni Ágústsson hætti fyrirvaralaust
sem formaður Framsóknarflokksins
í nóvember síðastliðnum. Steingrími
fannst það rétt af Guðna að hætta,
þó deila megi um hvernig hann fór
að því.
„Ég kynntist Guðna fyrst þegar
hann kom inn á þing á sínum tíma
og hann er ákaflega traustur. Hann
er drengskaparmaður. Við unnum
mjög vel saman og ég fann strax
að þar var maður sem var hægt að
treysta á. Hann er mjög heiðarlegur
og hreinskiptinn, hann Guðni, svo
mér fannst hann eiginlega borinn
rangri sök þegar hann fann sig knú-
inn til þess að hætta. En krafan um
endurnýjun var svo gífurleg.
Það má lengi deila um það hvort
hann átti að hætta eins og hann gerði
í miðju kafi eða bíða fram að flokks-
þingi og gefa þá ekki kost á sér. En
ég held að Guðni hafi gert rétt í því
að hætta miðað við þá kröfu sem var
gerð um endurnýjun. Hann sýndi
þar skynsemi og drengskap.“
Íraksstríðið fatalt
Guðmundur, yngsta barn Steingríms,
gekk í Framsóknarflokkinn í janúar
síðastliðnum eftir að hafa verið vara-
þingmaður Samfylkingarinnar frá
kosningunum árið 2007. Hann skip-
ar nú annað sæti á lista Framsókn-
arflokksins í Norðvesturkjördæmi
og er faðir hans afar ánægður með
vistaskiptin.
„Guðmundur hefur alltaf ver-
ið mjög félagslega sinnaður maður,
velferðar- og framfarasinnaður, um-
hverfissinni og svo framvegis, svo ég
er mjög ánægður með hans skoðan-
ir í pólitík. Hann var alltaf framsókn-
armaður þótt hann væri aldrei í raun
flokksbundinn. Guðmundur skildi
við flokkinn út af Íraksmálinu. Það
mál var náttúrlega hroðaleg mistök.
Ég skildi það mætavel.
Ef ég hefði ekki verið svona rót-
gróinn framsóknarmaður hefði ég
líka gengið úr flokknum. Eina skiptið
sem ég hef neitað að vera í heiðurs-
sæti í kosningum var árið 2003 [ráð-
ist var inn í Írak í mars það ár]. Hugs-
aðu þér ef Framsóknarflokkurinn
hefði slitið stjórnarsamstarfinu frek-
ar en að styðja Davíð í Íraksmálinu á
sínum tíma. Flokkurinn hefði vænt-
anlega komið sterkur út úr kosning-
unum sem fylgdu rétt á eftir.
Íraksmálið var eitraðra en frjáls-
hyggjuvitleysan að mínu mati. Til
afsökunar fyrir frjálshyggjuna má
segja að hún fór eins og eldur í sinu
um hinn vestræna heim. Það er alls
staðar frjálshyggja, í Bandaríkjunum,
Vestur-Evrópu og svo framvegis, og
því er kannski hægt að segja henni til
afsökunar að hún hafi endurspeglað
það sem gerðist erlendis. En Íraks-
stríðið var algjörlega fatalt.“
Í fótspor föðurins?
Í viðtali í DV fyrr á árinu var á Guð-
mundi að heyra að hann hefði tölu-
verðan áhuga á að verða formaður
Framsóknarflokksins einhvern tím-
ann í framtíðinni. Finnst þér rétt af
honum að stefna að því?
„Já, það finnst mér rétt af honum.
Ef maður er í pólitík af heilindum
þá vill maður leiða. Ef hann finnur
stuðning fyrir því þá finnst mér það
rétt hjá honum. Og þó ég segi sjálf-
ur frá þá held ég að hann gæti orð-
ið góður sem formaður. Mér finnst
hann vera mjög hugsandi ungur
maður, hann er ekki hræddur við að
fara ótroðnar slóðir og hann er hrein-
skiptinn og einlægur í því sem hann
trúir á. Og hann á mjög gott með
að starfa með fólki og hefur mikla
reynslu af félagsmálum,“ segir Stein-
grímur og bendir í því sambandi á
að Guðmundur hafi verið formaður
Framtíðarinnar, annars nemendafé-
lagsins í MR, og Röskvu, samtaka fé-
lagshyggjufólks við Háskóla Íslands.
Sérðu hann fyrir þér jafnvel sem
forsætisráðherra?
Bros færist yfir andlit Steingríms.
„Nú ætla ég ekki að spá meiru,“ segir
hann og gerir hlé á máli sínu. „Hann
myndi vel geta axlað þá byrði ef hann
yrði beðinn um það. En ég ætla ekki
að spá neinu um það.“
Steingrímur á sex börn, þar af búa
þrjú í Bandaríkjunum en hann var
áður kvæntur bandarískri konu, Sara
Jane Donovan að nafni.
„Ég er svo heppinn að eiga mjög
indæl börn sem eru öll vel gefin og
öll góð á sínu sviði.“ Barnabörnin eru
orðin ellefu, fimm þeirra búa vestan-
hafs. Steingrímur segist mikið hafa
farið vestur að hitta afkomendur sína
áður fyrr en núna komi þau frekar til
Íslands.
Glímdi við krabbamein
Veturinn sem nú er að baki er einn
sá erfiðasti í sögu þjóðarinnar. Hann
var einnig óvenju erfiður fyrir Stein-
grím í einkalífinu vegna veikinda
sem hann glímdi við.
„Það var tekinn úr mér blöðru-
hálskirtillinn fyrir níu árum og það
gekk allt vel. En síðastliðið haust
blossaði svo upp þetta PSA sem
kallað er sem bendir til að það sé
krabbamein á ferðinni. Þetta bloss-
aði upp mjög fljótt og fór upp í mestu
hæðir. Það gekk illa að meðhöndla
þetta með því meðali sem ég tók í
upphafi. Ég var á sjúkrahúsi samtals
í einar þrjár vikur, svona af eða á, og
þetta leit illa út í stuttan tíma um ára-
mótin. En svo var prófað að gefa mér
gamalt meðal sem er lítið notað og
það hefur reynst mér vel.“
Þeir eru því nokkrir, stjórnmála-
mennirnir – starfandi og fyrrver-
andi – sem áttu í veikindum í vet-
ur. Eins og kunnugt er stigu bæði
Geir Haarde, fyrrverandi forsætis-
ráðherra, og Ingibjörg Sólrún Gísla-
dóttir, fyrrverandi utanríkisráðherra,
af pólitíska sviðinu fyrr á árinu af
heilsufarsástæðum.
Steingrímur, sem varð áttræður
á síðasta ári, vill lítið gera úr sínum
veikindum og segir þetta bara eins og
gengur fyrir menn á hans aldri. „En
þetta hefur verið lærdómsríkt, sér-
staklega vegna þess að ég hef feng-
ið staðfestingu á því hversu ágætis
lækna og hjúkrunarfólk við eigum.
Þetta er alveg stórkostlegt fólk,“ segir
Steingrímur og leggur þunga áherslu
á orð sín.
„Ég ber mikla, mikla virðingu fyr-
ir því. Læknarnir eru á heimsmæli-
kvarða, það er ekki nokkur vafi á því,
og hjúkrunarkonurnar og -mennirnir
sem ég kynntist eru öll til fyrirmynd-
ar. Okkur ber að standa vörð um
heilbrigðiskerfi okkar því þetta fólk
leggur sig svo mikið fram. Það dregur
aldrei af sér. Þetta er sú reynsla sem
ég tel dýrmætasta í þessum veikind-
um mínum.“
Tveir mánuðir án sundsins
Steingrímur fær nú lyfjasprautu á
þriggja vikna fresti. En það er ekki
heiglum hent að glíma við krabba-
mein og Steingrímur finnur fyrir
minna þreki en áður.
„Þetta dró úr mér mikinn kraft. Ég
var mikill útivistarmaður, og er það
enn, og svo hef ég stundað smíðarn-
ar og skógræktina á sumrin. Svo spila
ég golf. En þessi meðul eru svo sterk
að þau draga úr mér kraft en ég er
svona að endurheimta hann. Ég gat
ekki farið í sundið í tvo mánuði en ég
er nú kominn aftur í það. Þetta er allt
á réttri leið.“
Steingrímur vísar þarna til sund-
ferðanna sem hann hefur stundað í
áratugi. Hann hefur haldið tryggð við
Laugardalslaugina allan þann tíma,
enda hefur aldrei verið neitt fararsnið
á félagsskapnum í „potti þrjú“ sem
hittist þar í hádeginu alla virka daga.
„Ætlum við séum ekki svona tíu, tólf
að jafnaði, allt frábærir einstakling-
ar. Á veturna erum við fimm, sex og
afklæðumst ávallt í útiskýlinu,“ seg-
ir Steingrímur og bætir við aðspurð-
ur að hann sé sá eini þeirra pottverja
sem hafi verið eitthvað í pólitík.
„En þeir eru pólitískir, þeir hafa
sínar skoðanir. En ég man ekki eftir
neinum allan tímann sem hefur ver-
ið virkur í pólitík. En hópurinn hef-
ur breyst mikið. Þetta er svo langur
tími, menn falla frá en aðrir koma í
staðinn.“ Steingrímur fer ekki ein-
göngu í laugarnar til að ræða menn
og málefni heldur syndir hann alltaf
líka eitthvað. Og hann segir sundið
ómetanlegt í endurhæfingunni eftir
veikindin.
Gífurlega auðugur
En geta svona veikindi kennt manni
á þínum aldri og með þína reynslu
eitthvað?
„Þau kenna manni að meta það
sem maður á og það sem maður hef-
ur átt. Og ég er auðugur. Alveg gífur-
lega auðugur. Á því er enginn vafi.“
Forsætisráðherrann fyrrverandi
er þekktur fyrir áhuga sinn á smíð-
um en hann hefur ekkert smíðað
frá því veikindin tóku sig upp í vet-
ur. „En konan er svo dugleg að mála
og ég ramma inn. Ég er orðinn á eftir
í því svo ég þarf að ná því upp,“ seg-
ir Steingrímur og brosir út í annað.
Hann sýnir blaðamanni svo nokkur
verk eftir Eddu sem hanga á veggj-
unum víða um Mávanesið. Elsti
sonur Steingríms, Jón, er líka hallur
undir myndlistina og á nokkur verk
á veggjunum.
Eftir þessa stuttu yfirlitsferð fylgir
Steingrímur blaðamanni til dyra þar
sem dynjandi regnið tekur á móti
honum. Steingrímur fór sjálfur út í
rigninguna stuttu seinna því hádegið
þennan blauta þriðjudag var hand-
an við hornið. Það þýðir ferð niður
í Laugardalslaug til fundar við félag-
ana í potti þrjú. kristjanh@dv.is
„Þýskalandi er að
takast það sem Hitler
tókst ekki, að leggja
undir sig Evrópu. Að
einhverjum detti í hug
að stórveldi Evrópu
muni hafa hagsmuni
Íslands í fyrirrúmi er
fáránlegt.“
Fyrrverandi formenn steingrímur og kona
hans, Edda guðmundsdóttir, ræða við guðna
Ágústsson, fyrrverandi formann framsóknar-
flokksins, á flokksþingi í janúar.
MYND GuNNar GuNNarSSoN