Dagblaðið Vísir - DV - 02.07.2010, Blaðsíða 2
SkólaStjóri Hraðbrautar græðir
n Ólafur H. Johnson, viðskiptafræðingur, skólastjóri og annar eigandi Mennta-
skólans Hraðbrautar, lét eignarhaldsfé-
lagið sem á og rekur skólann lána fjár-
festingarfélagi í hans eigu og annarra
hluthafa 100 milljónir króna á árun-
um 2007 og 2008. Ólafur á Hraðbraut
ehf. ásamt eiginkonu sinni, Borghildi
Pétursdóttur, sem jafnframt er framkvæmda-
stjóri félagsins. Fjárfestingarfélag Ólafs skuldar
rekstrarfélagi skólans 50 milljónir króna sem
eru á gjalddaga árið 2012.
Þetta kemur fram í ársreikningum eignar-
halds- og rekstrarfélags skólans, Hraðbrautar
ehf., og fjárfestingarfélags Ólafs, Gagns ehf.,
sem var helmingshluthafi í skólanum. Ólafur
og Borghildur áttu helming í skólanum á móti
fasteignafélaginu Nýsi þar til í byrjun síðasta árs en þá eignuðust þau helmings-
hlut félagsins í skólanum. Þau eiga því Hraðbraut ehf. að fullu í dag. Þau eru einu
stjórnarmenn félagsins.
Hættur við að gera
launakröfu
n Yngvi Örn Kristinsson, fyrrverandi forstöðumaður hagfræðisviðs Landsbank-
ans, hefur ákveðið að fara ekki með launakröfu sína í þrotabú Landsbankans
fyrir dómstóla. Yngvi hafði
gert 229 milljóna króna
kröfu í búið. Slitastjórn
bankans hafnaði því að
gera hana að forgangs-
kröfu og segist Yngvi
hafa ákveðið fyrir um
tveimur mánuðum að ganga ekki
lengra með málið. Í nóvember
sagðist Yngvi Örn ætla að gefa féð
til góðgerðamála fengi hann kröf-
una samþykkta. Hann vildi frek-
ar að féð rynni þangað en í vasa
erlendra kröfuhafa. Í yfirlýsingu sem Yngvi Örn sendi frá sér þá sagði hann að
féllu starfsmenn Landsbankans frá kröfunum myndi helmingur eigna þrotabús
Landsbankans fara til Breta og Hollendinga.
2
1
n „þetta er búið að ganga ákaflega vel“
n kennarar telJa Sig UnDirbOrgaða
n greiDDi 27 MillJÓnir Í arð á tapári
n ÓlafUr JOhnSOn kvÍðir ekki rannSÓkn
ÓSÝNILEGA
VALDA-
STÉTTIN
Á ÍSLANDI
fréttir
JÓHANNA
GIFTIST
JÓNÍNU
fréttir
beStU tJalDStÆðin
MánUDagUr og þriðJUDagUr 28. – 29. JÚNÍ 2010 dagblaðið vísir 73. tbl.
100. árg. – verð kr. 395
neytenDUr
ScOOter
Í lanDi karlS
n þJÓðverJinn
Spilar Í galtalÆk
fÓlk
n hélDU Upp á Daginn Í Sveitinni
ÞorGErðUr ENDUr-
NÝJAðI SAmNINGINN
KATrÍN SENDIr mÁLIð TIL
rÍKISENDUrSKoðUNAr
BJörN SAmDI VIð ÓLAF
TÓK TUGI
mILLLJÓNA
Í Arð FrÁ
SKÓLANUm
eigandi og SKÓLaSTJÓRi MennTaSKÓLanS HRaÐBRaUTaR:
milljarð
ur
í ríkissty
rk
2 fréttir 30. júní 2010 miðv
ikudagur
Yngvi Örn Kristinsson, fyrrverandi
forstöðumaður hagfræðisviðs Lands-
bankans, hefur ákveðið að fara ekki
með launakröfu sína í þrotabú Lands-
bankans fyrir dómstóla. Yngvi hafði
gert 229 milljóna króna kröfu í búið.
Slitastjórn bankans hafnaði því að
gera hana að forgangskröfu og segist
Yngvi hafa ákveðið fyrir um tveimur
mánuðum síðan að fara ekki lengra
með málið.
Í nóvember sagðist Yngvi Örn ætla
að gefa féð til góðgerðamála fengi
hann kröfuna samþykkta. Hann vildi
frekar að féð rynni þangað heldur en
í vasa erlendra kröfuhafa. Í yfirlýsingu
sem Yngvi Örn sendi frá sér þá sagði
hann að féllu starfsmenn Landsbank-
ans frá kröfunum myndi helmingur af
eignum þrotabús Landsbankans fara
til Breta og Hollendinga. „Ég hef ekki
áhuga á að styrkja þær þjóðir frekar
en orðið er. Þá er ljóst að um helming-
ur af kröfum starfsmanna, verði þær
samþykktar, munu renna til ríkissjóðs
vegna tekjuskatta og enn meira ef tek-
ið er tillit til óbeinna skatta. Ísland og
íslenska ríkið munu því ekki skaðast
af kröfum mínum í þrotabúið,“ sagði
Yngvi.
Yngvi segir í samtali við DV að það
hafi verið mistök að leggja fram kröf-
una. „Það er eðlilegt að maður reyni
að fá greiddan uppsagnarfrest sam-
kvæmt ráðningarsamningi, en ég
skynjaði í andrúmsloftinu að það væri
ekki réttlætanlegt.“
Yngvi hefur ekki setið aðgerðalaus
frá því hann hætti í Landsbankanum.
Hann sótti um stöðu seðlabanka-
stjóra þegar hún var auglýst laus til
umsóknar í fyrra. Þá hefur hann sótt
um stöðu framkvæmdastjóra Íbúða-
lánasjóðs.
Auk Yngva Arnar er vitað til þess
að Ari Wendel, sem nú er einn af for-
stöðumönnum fyrirtækjasviðs bank-
ans, og Baldvin Valtýsson, fyrrverandi
útibússtjóri í Lundúnum, hafi fall-
ið frá kröfum sínum í búið. Ari hafði
gert kröfu um sjötíu og fimm milljónir
króna en Baldvin um níutíu milljónir
króna.
Baldvin segir í samtali við DV að
hann hafi ákveðið að leita ekki rétt-
ar síns fyrir dómstólum vegna þess
hvernig hlutirnir hafi farið og vegna
umræðunnar sem sé uppi í þjóðfé-
laginu. Hann hafi ekki viljað fara í
mál við Landsbankann. Aðspurður
hvort kröfurnar séu réttlætanlegar í
ljósi þess sem á undan hefur geng-
ið, telur Baldvin svo vera. „Þetta eru
launakröfur sem hefði átt að greiða,
sérstaklega með það í huga að skatt-
urinn hefur alltaf túlkað þetta sem
launagreiðslur. Það er dómstóla að
skera úr um réttmæti þeirra. Ástæðan
fyrir því að ég féll frá kröfunum er að
þetta voru kaupréttargreiðslur og ég
vildi ekki fara í mál við Landsbankann
vegna þeirra,“ segir Baldvin.
Vill 490 milljónir króna
Enn standa þó nokkrar kröfur fyrrver-
andi starfsmanna bankans eftir í búið.
Þær byggjast að langstærstum hluta á
gerðum kaupréttarsamningum. Fyr-
irtaka í þeim málum fór fram í Hér-
aðsdómi Reykjavíkur á mánudag. Þær
verða síðan teknar fyrir á ný í lok sept-
ember. Kröfurnar nema mörg hundr-
uð milljónum króna. Hæstu kröfuna
á Steinþór Gunnarsson, fyrrverandi
forstöðumaður verðbréfamiðlunar
bankans, eða 490 milljónir króna.
Sigurður G. Guðjónsson, lögmað-
ur, hefur fjórtán umbjóðendur á sín-
um snærum sem eiga launakröfur í
búið. Hann segir lægstu kröfuna vera
um tíu milljónir. Hann segir launa-
kröfurnar hafa verið á gjalddaga 1.
desember árið 2007. „Ágreiningurinn
snýr að því hvort þetta séu launakröf-
ur eða ekki í skilningi gjaldþrotalaga.
Mér sýnist á öllu að það verði að skera
úr um réttmæti krafnanna. Það hefur
ekki náðst samkomulag við slitastjórn
hingað til og ég á ekki von á því að það
gerist,“ segir Sigurður.
Sigurður vill að launakröfurnar
séu túlkaðar sem slíkar í ljósi þess að
af þeim skuli vera greiddur tekjuskatt-
ur. Hann bendir á að ríkið myndi hafa
talsverðar skatttekjur af kröfunum.
Kristinn Bjarnason, lögmað-
ur slitastjórnar Landsbankans, seg-
ir slitastjórn bankans ekki hafa talið
kröfurnar falla undir forgangskröfur
samkvæmt lögum um gjaldþrota-
skipti. Hann segir ekki hafa kom-
ið til umræðu að málsaðilar semji
um hvort hluti krafnanna skuli vera
greiddur út. Slitastjórnin hafi ekki
umboð til þess.
Vill 150 milljónir króna
Héraðsdómur Reykjavíkur tók fjölda
þessara mála fyrir á mánudag. Með-
YNGVI OG BALDVIN
FALLA FRÁ KRÖFUM
Yngvi Örn Kristinsson, fyrrverandi forstöðumaður hagfræðisviðs
Landsbankans, hefur ákveðið að fara ekki með launakröfu sína
í þrotabú Landsbankans fyrir dómstóla. Baldvin Valtýsson, fyrr-
verandi útibússtjóri Landsbankans í Lundúnum, gerir það einnig.
Eftir standa þó kröfur í búið upp á mörg hundruð milljónir króna
sem byggjast að mestu á kaupréttarsamningum starfsmanna.
Launakröfur nokkurra fyrrverandi
stjórnenda Landsbankans samkvæmt
kröfulista bankans frá nóvember 2009.
490 milljónir
Steinþór Gunnarsson,
forstöðumaður verðbréfamiðlunar.
377 milljónir
Bjarni Þ. Bjarnason, forstöðumaður
fyrirtækjaráðgjafar.
316 milljónir
Guðmundur P. Davíðsson,
forstöðumaður fyrirtækjasviðs.
215 milljónir
Ingólfur Guðmundsson,
framkvæmdastjóri einstaklings-
og markaðssviðs.
150 milljónir
Haukur Þór Haraldsson,
framkvæmdastjóri rekstrarsviðs.
102 milljónir
Kristján Gunnar Valdimarsson,
forstöðumaður skattasviðs.
75,5 milljónir
Guðmundur Guðmundsson, fram-
kvæmdastjóri upplýsingatæknisviðs
73 milljónir
Ívar Guðjónsson, forstöðumaður
eigin fjárfestinga.
49 milljónir
Guðmundur Ingi Hauksson,
útibússtjóri í Austurstræti.
LAUNAKRÖFUR
RóBeRt HlYnuR BalDuRSSon
blaðamaður skrifar: rhb@dv.is
erfitt að réttlæta upphæðirnar
Stefán Einar Stefánsson viðskiptasið-
fræðingur telur kröfur um hundruð
milljóna fara út fyrir öll velsæmismörk.
Með fjórtán umbjóðendur Sigurður
G. Guðjónsson er lögmaður fjórtán
starfsmanna Landsbankans sem gera
kröfu í þrotabúið.
al þessara starfsmanna er Haukur
Þór Haraldsson, fyrrverandi forstöðu-
maður rekstrarsviðs bankans. Hauk-
ur var í apríl sýknaður af ákæru um
fjárdrátt á meðan hann starfaði hjá
bankanum. Haukur hafði verið sak-
aður um að draga að sér 120 milljónir
króna. Hann hafði fært peningana af
innlendum gjaldeyrisreikningi bank-
ans yfir á eigin reikning. Dómurinn
taldi ekki sannað að Haukur hefði
ætlað að nota peningana í eigin þágu.
Hann hafði þá sagt að hann hefði flutt
peningana á eigin reikning með hags-
muni bankans í huga, en það gerði
hann þegar bankinn féll. Haukur gerir
nú kröfu í þrotabú bankans um hátt í
150 milljónir króna.
Hvatakerfi og fall bankanna
Í skýrslu Rannsóknarnefndar Alþing-
is er fjallað um kaupréttarsamninga
starfsmanna bankanna. Þar segir að
kaupréttarsamningar hafi átt stóran
þátt í háum launum lykilstjórnenda
bankanna.
Að mati Rannsóknarnefndar Al-
þingis áttu hvatakerfi bankanna
Það er eðlilegt að maður
reyni að fá greiddan
uppsagnarfrest.
Baldvin Valtýsson hefur sagt upp
störfum sem útibússtjóri Lands-
bankans í Lundúnum, sem er rek-
inn af skilanefnd bankans. Lilja B.
Einarsdóttir hefur tekið við starfi
hans. Hún var áður aðstoðarútibús-
stjóri í Lundúnum.
Baldvin segir hafa verið kom-
inn tíma á að hann hætti störfum.
Samkomulag hafi verið milli hans
og skilanefndar Landsbankans um
að hann myndi hætta þegar erfið-
ustu málunum sem sneru að útibúi
Landsbankans í Lundúnum væri
lokið. Starfsemin hafi dregist mikið
saman að umfangi og starfsmönn-
um fækkað úr 193 í 45. Hugur hans
og fjölskyldunnar hafi líka lengi leit-
að heim til Íslands. Til stendur að
fjölskyldan flytji heim með haustinu.
Baldvin hefur eftir sem áður
óbeina aðkomu að Landsbankan-
um sem stjórnarformaður fyrirtæk-
isins Iceland Foods. Þetta er tíma-
bundin ráðstöfun á meðan verið er
að finna nýjan stjórnarformann.
Baldvin segir ekki ljóst hvað
hann muni taka sér fyrir hendur
þegar hann komi aftur til lands-
ins. Hann segist hafa verið orðinn
þreyttur á Lundúnum og að það
hafi verið komið ágætt af dvölinni
þar. Hann segist ætla að njóta þess
að vera í fríi með fjölskyldunni í
sumar.
Talið er að það taki um fimm
til sjö ár að gera upp eignir útibús
Landsbankans í Lundúnum. Áfram
verður starfsemi í útibúinu á meðan
verið er að gera upp eignir þess. Þar
er meðal annars stór lánapakki og
hlutur í fyrirtækjum eins og Iceland
Foods og House of Fraser.
rhb@dv.is
BalDVIn ValtýSSon hættir SEm útibúSStjóri LAndSbAnkAnS:
FLytUR heim í hAUst
Gerði kröfu um níutíu milljónir
baldvin Valtýsson hefur hætt störfum
sem útibússtjóri Landsbankans í
Lundúnum og hyggst flytja heim.
miðvikudagur 30. júní 2010
fréttir 3
Krafðist 229 milljóna
króna Yngvi Örn hefði
gefið féð til góðgerða-
mála hefði hann fengið
kröfuna samþykkta.
þátt í falli þeirra. Þar urðu skamm-
tímahagsmunir bankans ofar lang-
tímahagsmunum. Í skýrslunni segir:
„Bankastjórnandi sem til dæmis hef-
ur einungis einn tíunda hluta launa
sinna í formi grunnlauna eða fastra
launa en 90% sem hlutfall af árangri
fyrirtækisins mun óhjákvæmilega
einhvern tíma lenda í þeirri aðstöðu
að þurfa að velja á milli þess að taka
bókhaldslega ákvörðun sem leiðir til
þess að hann fái greidd hærri samn-
ingsbundin laun eða velja rekstrarleg-
an og/eða bókhaldslegan kost í rekstri
bankans sem ekki tryggir honum jafn
há laun. Eins og áður segir er hættan
sem af þessu leiðir sérstaklega mik-
il í fyrirtækjum sem þegar eru mjög
skuldsett. Í harðri samkeppni nútím-
ans verður tæpast mikil stökkbreyting
á arðsemi fyrirtækis með því að auka
rekstrarlegt hagræði ... Slíkt hvatakerfi
er líklegt til þess að ýta félaginu fram
af brúninni, ef svo má að orði komast,
því líkur eru á því að stjórnendurnir
muni gera það sem þeim er uppálagt
og kerfið hvetur þá til ef þeir eiga að
öðrum kosti á hættu að missa vinn-
una og sæta því tekjutapi sem af því
leiðir.“
Siðferðislegar spurningar
Stefán Einar Stefánsson, viðskiptasið-
fræðingur við Háskólann í Reykjavík,
segir að þegar meta eigi siðferðislega
hlið krafnanna verði fyrst og fremst
að horfa til þess hverjar upphæðirn-
ar séu. „Það er erfitt að leggja hlutlægt
mat á það hvar mörkin liggja, en kröf-
ur um hundruð milljóna króna fara út
fyrir öll velsæmismörk. Þær eru ekki
eðlilegar þar sem fyrirtækið er keyrt í
þrot og í ljósi þess að þessi hvatakerfi
áttu að styrkja fyrirtækið en ekki öf-
ugt. Svo leikur grunur á að markaðs-
misnotkun þar sem að verði bréfa
var haldið uppi megi að hluta rekja
til kaupréttarsamninga. Þarna þarf
að skoða hvar ábyrgðin liggur. Fram-
kvæmdastjórar bankanna hljóta að
hafa verið meðvitaðir um þetta,“ seg-
ir Stefán.
Stefán segir vera siðferðislega
réttlætanlegra að aðrir kröfuhafar fái
peninga úr búinu í ljósi þess að þeir
töpuðu á ákvörðunum stjórnenda
bankanna. Hann segir að skoða verði
hvaða forsendur liggi að baki kröfun-
um ef meta á siðferðislegan grund-
völl þeirra. „Starfsmennirnir geta
fallið frá kröfum á hvaða forsendum
sem þeim sýnist. Ef þeir vilja leggja
sáttinni í samfélaginu lið er það gott
en það er ekki siðferðislega lofsvert ef
þeir gera það vegna þess að þeir telja
sig ekki hafa hagsmuni að verja,“ seg-
ir Stefán.
Aðspurður hvort hægt sé að rétt-
læta þær kröfur sem hafa verið gerðar
undir þeim formerkjum að féð verði
gefið til góðgerðamála, telur Stefán
svo ekki vera. „Ég spyr hvort ekki væri
eðlilegra að aðrir kröfuhafar gæfu til
góðgerðamála þegar þeir hefðu feng-
ið til baka peningana sem þeir töp-
uðu.“
Dæmdur fjársvikamaður frá bæn-
um Steinkjer í Þrændalögum í
Noregi er sakaður um að hafa
eyðilagt líf nokkurra kvenna með
því að svíkja út úr þeim fé eftir að
hafa áunnið sér traust þeirra. Nýj-
asta fórnarlamb hans, að því er
dagblaðið Trønder-Avisa hermir,
er íslensk kona, Stella María Guð-
björnsdóttir, sem hitti hann í Bodø
í Noregi í fyrra. Hún segir í viðtali
við Trønder-Avisa að Norðmaður-
inn hafi komið óvænt til Íslands
skömmu síðar og lofað henni gulli
og grænum skógum ef hún flytti
með honum til Noregs. Hún hafi
selt allar eigur sínar og millifært
peningana sem fyrir þær feng-
ust inn á reikning Norðmannsins.
Þegar út til Noregs var komið hafi
hins vegar komið í ljós að mað-
urinn vildi aðeins féfletta Stellu
Maríu. „Hann sýndi mér myndir
af húsinu sem hann keypti í Noregi
og bað mig um að flytja inn með
sér,“ hefur blaðið eftir konunni.
Hún segist í dag búa í lítilli
íbúð á Íslandi, sárafátæk eftir svik
svindlarans frá Steinkjer. Stella
María segist ekki hafa verið eina
fórnarlambið því að Norðmaður-
inn hafi einnig blekkt íslensk vina-
hjón hennar. Þau hafi einnig flutt
til Noregs eftir að maðurinn hafi
lofað þeim vinnu. En við komuna
til Noregs hafi komið í ljós að enga
vinnu var að fá. Hún segist hafa
kært Norðmanninn til íslensku
lögreglunnar. „Ég er eyðilögð og
vonsvikin, mér finnst ég vera svo
vitlaus,“ segir hún við blaðið.
Búa saman í lítilli íbúð
Stella María segir í viðtali við
norska dagblaðið Trønder-Avisa
að sjá verði til þess að svindlarinn
verði stöðvaður. „Það verður að
stöðva þennan mann. Ég vil segja
mína sögu svo að fleiri lendi ekki
í honum,“ segir Stella María við
blaðið. Hún vildi hins vegar ekki
ræða málið við DV.
Í viðtalinu segist hún vera
blönk og sorgmædd yfir því hvern-
ig fór. Stella María á fjögur börn og
er í námi. Hún segist í samtali við
norska dagblaðið búa í lítilli íbúð
þar sem hún og börnin sofi á dýn-
um. Auk þess búi í íbúðinni vina-
hjónin sem einnig lentu í svikum
Norðmannsins.
Grunaður um stórfelld svik
Trønder-Avisa hefur sagt frá öðr-
um fórnarlömbum mannsins, sem
blaðið kallar „svikarann frá Stein-
kjer“. Í síðustu viku ræddi blaðið
við 28 ára gamla konu sem miss-
ir húseign sína á næstunni vegna
milljónaskulda sem hún er komin
í vegna einkahlutafélags sem hún
stofnaði með manninum. Maður-
inn er grunaður um að hafa keypt
varning í nafni félagsins og selt
hann svo aftur á svartamarkaðin-
um. Konan segir að maðurinn sé á
bak og burt en hún fái enn sendar
kröfur vegna skulda sem hann er
grunaður um að hafa meðal ann-
ars stofnað til á ferðalögum með
öðrum konum. Hún hefur kært
manninn til lögreglu vegna máls-
ins. Á sama tíma er íbúðin henn-
ar á nauðungarsölu og hún segist
eiga von á því að verða úrskurðuð
gjaldþrota og verði á svörtum lista
hjá lánastofnunum í fimm til sjö ár.
Konan segir að hún þurfi nú að
taka út refsingu en á meðan geti
hinn grunaði svindlari um frjálst
höfuð strokið og lifi ljúfu lífi. Það
finnist henni ósanngjarnt.
Réttað yfir manninum
á næstunni
Samkvæmt Trønder-Avisa hef-
ur maðurinn átta auðgunarbrota-
dóma á bakinu. Norsk lögreglu-
yfirvöld hafa hann grunaðan um
tugi auðgunarbrota til viðbótar.
Dagblaðið fullyrðir að hann hafi
játað 16 brot í yfirheyrslum um
síðustu jól en dregið játninguna til
baka. Réttað verði yfir manninum
á næstunni, en lögfræðileg atriði
hafi tafið málareksturinn. Stella
María segist hafa kært manninn til
íslenskra lögregluyfirvalda.
ritstjorn@dv.is
ÍSLENSK MÓÐIR
Í KLÓM SVIKARA
Stella María Guðbjörnsdóttir hitti norskan mann í fyrra.
Hann reyndist vera svikahrappur sem sveik út úr henni stór-
fé. Í viðtali við dagblaðið Trønder-Avisa segir Stella María að
maðurinn hafi féflett hana með lygum.
Ég er eyðilögð og vonsvikin,
mér finnst ég vera svo
vitlaus.
Varar fólk við Stella María segir sögu
sína í viðtali við norska blaðið Trønder-Av-
isa og varar lesendur við manninum, sem
blaðið kallar „svikarann frá Steinkjer“.
MYND: SKJÁSKOT AF VEF TRONDHEIM-AVISEN
Annað fórnarlamb Norsk
kona segist vera komin í gjald-
þrot vegna skulda mannsins
sem hún er ábyrgðarmaður fyrir.
MYND: SKJÁSKOT AF VEF TRONDHEIM-AVISEN
Þessar fréttir bar hæst í vikunni
þetta helst Gísli Arnar Guðmundsson sportkafari rambaði á undurfallegan hyl undir fossi á ferðalagi sínu um Ísland. Hann
dýfði sér á kaf og heillaðist af því sem fyrir augu bar. Sjófiskar
og önnur sjávardýr búa í hylnum, inni í landi. Þar hefur fersk-
vatnið blandast við sjó á áhrifaríkan hátt. Í hylnum búa meðal
annarra dýra rauðsprettur og marglyttur.
hitt málið
2 fréttir 2. júlí 2010 föstudagur
Fæst í apótekum
Sími 569 3100 • Stórhöfða 25 • www.eirberg.is
Rodalon®
-utanhúss
Eyðir bakteríum,
sveppagróðri,
ólykt og mosa
• Fyrir sólpallinn
• Garðhúsgögnin
• Sumarbústaðinn
• Húsbílinn
• Tjaldvagninn
KAFARI FAnn
LEYnIPARADÍS
„Ég var á ferðalagi um landið fyrir
nokkrum vikum og datt í hug að dýfa
mér á kaf í ferskvatnshyl nokkrum
sem er býsna langt frá sjó. Hylurinn
er um þriggja metra djúpur og hef-
ur myndast vegna þess að foss dynur
fyrir ofan. Það sem gerir þennan stað
svo sérstakan er að í honum leynast
sjófiskar af ýmsu tagi sem svamla um
í súrrealískum aðstæðum,“ segir Gísli
Arnar Guðmundsson, sportkafari og
ljósmyndari, sem fann óþekktan köf-
unarstað á dögunum sem hann segir
ægifagran og ótrúlegan. Þar í ósnertri
náttúruparadís búi lífverur sem öllu
jafna búa í hafinu.
Gísli Arnar vill ekki gefa upp hvar
á landinu hyl þennan sé að finna. „Ég
vil ekki gefa upp staðsetningu að svo
stöddu til að hlífa lífríkinu sem þarna
er fyrir ágangi forvitinna.“
Heillaðist af fossinum
Á meðan fjölskyldan beið úti í bíl
klæddi Gísli Arnar sig í kafarabún-
inginn og ákvað að kanna hylinn og
taka ljósmyndir. „Ekki verður sagt að
ég hafi orðið ánægður þegar ég kom
niður því ég var með lágmarksbún-
að meðferðis, með aðeins eina linsu
og engin ljós. Loftið á kútnum þraut
fljótt. Það þýðir að ég verð að fara
þangað aftur fljótlega, en þetta var
ótrúleg upplifun engu að síður.
Þegar kemur að hylnum sér maður
strax að hann er mjög djúpur. Þegar ég
stakk hausnum ofan í vatnið og dýfði
mér á kaf heillaðist ég af því sem fyrir
augu bar. Hylurinn er ákaflega grænn
og tær, alsettur afarstórum steinum
sem stingast út. Ég heillaðist af fossin-
um og kíkti undir hann, en hann fyss-
ast niður í djúpið með loftbólum og
hamagangi. Það var sérkennilegt að
skynja orkuna, dyninn, kraftinn og há-
vaðann og líta svo í kringum sig. Mér
leið líkt og landkönnuði sem kemur að
auðu landi, augu hans eru þau fyrstu
sem skynja það,“ segir Gísli dreyminn.
Sjávardýr í öllum litum
En það sem Gísli uppgötvaði næst
vakti enn meiri hughrif hjá honum. Í
hylnum svömluðu sjávardýr á víð og
dreif í öllum regnbogans litum. „Ég
átti alls ekki von á þessu. Ég hef heyrt
að flundran [flatfiskur af kolaætt] fari
upp í árósa og að nú rannsaki menn
hvort hún valdi skaða í íslenskum
ferskvatnsám, maður getur alltaf átt
von á að sjá hana. En þetta var sann-
arlega óvænt, að sjá svona marga sjó-
fiska á sama stað í fersku vatni. Ég veit
ekki til þess að til séu myndir af þess-
um fisktegundum í þessum aðstæð-
um, fyrr en nú.“
Marglyttur í þúsundatali
Samkvæmt Gísla búa nokkrar fiski-
tegundir í hylnum en þar má nefna
skarkola, rauðsprettu, síld og skráp-
flúru. Þá séu ýmis smádýr á sveimi á
þessum athyglisverða stað. „Á þriggja
metra dýpi myndast skil þar sem salt-
vatn liggur við botninn. Slík skil, þeg-
ar saltvatn og ferskvatn kemur saman,
eru magnað fyrirbæri og afar fallegt
ásýndar. Áferðin er svo sérstök, það
er eins og sé reykur eða eitthvað slíkt
í sjónum á meðan ferskvatnið er tært,“
segir sportkafarinn sem kom auga á
marglyttur í djúpinu.
„Þegar ég elti rauðsprettuna og
færðist nær djúpinu sá ég hvíta slikju
yfir botninum. Mér datt í hug að þetta
væri dauður gróður, svo þegar ég
færðist nær sá ég að stappan var öll
á iði. Þetta voru afar smágerðar mar-
glyttur í þúsundatali, á stærð við fing-
urbjargir. Þær virtust vera að finna
leiðina út, þær voru líkt og fangar,
innilokaðar í prísund sinni. Ég held
að marglyttur drepist í ferskvatni og
haldi sig því þarna í dýpinu þar sem
saltvatnið er. Fyrir ofan, í skilunum,
sveimaði síld ögn forvitin en virtist
hrædd við óboðna gesti,“ segir Gísli.
Svo virðist sem sjór hafi komist í
hylinn sem verður til þess að dýralífið
í kafaraparadísinni er jafn fjölskrúð-
ugt og raun ber vitni. „Líklega hefur
þessum kvikindum skolað þarna inn
í vetur og eru nú innlyksa og það eru
kannski göng á milli sjávar og hyljar-
ins.“
Ljósmyndasýning á Akureyri
Gísli Arnar Guðmundsson er áhuga-
ljósmyndari og hefur tekið neðansjáv-
armyndir víða um land. Þessa dagana
sýnir hann ljósmyndir sínar á Glerár-
torgi á Akureyri, en þar eru til dæmis
myndir frá flakinu El Grillo í Seyðis-
firði, úr gjánni Silfru á Þingvöllum og
frá gjám í Kelduhverfi sem Gísli og
félagar köfuðu í manna fyrstir fyrir
skömmu.
Mér leið líkt og landkönnuði sem
kemur að auðu landi,
augu hans eru þau
fyrstu sem skynja það.
HeLGi HrAfn GuðMundSSon
blaðamaður skrifar: helgihrafn@dv.is
Loftbólur og læti Undir fossinum, sem hér sést neðan
frá, er hylur þar sem Gísli rakst á ótrúlegt lífríki.
MYnd GíSLi ArnAr GuðMundSSon
rauðspretta Hægt er skoða
fleiri ljósmyndir eftir Gísla á
vefslóðinni flickr.com/gassa.
MYnd GíSLi ArnAr GuðMundSSon
Skarkoli Þessi myndarlegi skarkoli á heima á staðnum
sem Gísli fann. MYnd: GíSLi ArnAr GuðMundSSon
Viltu vinna
á dagblaði?
frjálst, óháð dagblað
Starf prófarkalesara er laust til umsóknar hjá DV.
Starfið krefst frábærrar íslenskukunnáttu, hraðra vinnubragða, vand-
virkni og góðrar, almennrar þekkingar. Reynsla af prófarkalestri er
æskileg. Ráðið er tímabundið eða til lengri tíma. Möguleiki er á fullu
starfi eða hlutastarfi, sem unnið er að mestu á kvöldin og um helgar.
Próf verður lagt fyrir umsækjendur. Nauðsynlegt er að
viðkomandi geti hafið störf þegar í stað.
umsóknir berist á julia@dv.is fyrir 5. júlí