Dagblaðið Vísir - DV - 09.11.2012, Blaðsíða 40
40 Lífstíll 9.–11. nóvember 2012 Helgarblað
Aspirín kemur í veg fyrir krabbamein
n Regluleg neysla aspiríns í litlu magni virðist hafa jákvæð áhrif
N
iðurstöður nýlegrar rann-
sóknar vísindamanna við
Harvard-háskóla sýna fram
á að verkjalyfið aspirín
getur dregið úr líkum á ákveðnum
tegundum krabbameins. Sé
aspirín tekið inn annan hvern dag
í litlu magni virðist það sérstaklega
draga úr líkum á magakrabbameini
og krabbameini í þörmum. Sem
dæmi má nefna að þá virtust kon-
ur sem tóku þátt í rannsókninni, og
innbyrtu 100 milligramma töflu af
aspiríni annan hvern dag, 43 pró-
sentum ólíklegri til að fá krabba-
mein í þarma eftir 20 ár en aðrar
konur. Þá voru þær í 36 prósenta
minni hættu á því að fá maga-
krabbamein.
Nokkrar eldri rannsóknir hafa
sýnt fram á að regluleg neysla á
aspiríni í litlu magni geti dregið
úr vexti krabbameins og dregið úr
útbreiðslu þess eftir greiningu, en
fyrr en nú hafði ekki tekist að sýna
fram á fyrirbyggjandi áhrif verkja-
lyfsins.
Sérfræðingar eru þó ekki alveg
með það á hreinu hvernig aspirínið
dregur úr líkum á krabbameini en
þeir telja að það dragi úr eitrunar-
áhrifum ýmissa efna á líkamann.
Þrátt fyrir að aspirín sé hálf-
gert undralyf, en það einnig talið
draga úr líkum á hjartaáföllum
og heilablóðföllum, þá hentar
það ekki öllum. Það getur valdið
magasári og húðblæðingum
hjá sumum. Stundum er þó nóg
fyrir þá einstaklinga að minnka
skammtinn til að koma í veg fyrir
aukaverkanirnar. n
Reynir
Traustason
Baráttan
við holdið
Þ
egar ég kom upp undir
brún fjallsins varð allt í
einu fjandinn laus. Ég hafði
tekið ljóshærða hundinn
með mér. Að venju var tíkin
spölkorn á undan
mér. Skyndilega sá
ég að hún tókst á
loft. Í skelfingu sá
ég að hún feyktist
allt að 300 metra
undan æðisgengn-
um vindinum. Hún var eins og
einkaflugvél í snertilendingu.
Svo náði hún að stöðva sig,
mér til léttis. Í sömu andrá náði
vindurinn heljartökum á mér og
ég fór í loftköstum á eftir hund-
inum.
Þetta var á óveðursdaginn
mikla þegar fólkið fauk unnvörp-
um um allt land. Sérstaklega átti
þetta við í grennd við turninn við
Höfðatún þar sem fólk bókstaf-
lega veltist um í ofsaveðrinu. Ég
hafði fylgst með þessu eins og
þjóðin öll. Þetta var eitt versta
veður sem gengið hafði yfir land
og þjóð. Mestur var atgangurinn
á tímabilinu frá klukkan ellefu til
klukkan eitt. Svo róaðist þetta allt
saman, að því er mér virtist.
Ég hef verið iðinn við að
ganga á fjöll undanfarin tvö ár.
Það hefur verið skýr stefna mín
að láta ekkert aftra því að halda
áætlun. Þannig hef ég brotist upp
á Úlfarsfell, sem sumir vilja kalla
Reynisfell, í öllum mögulegum
veðrum. Þesi árátta að láta aldrei
undan síga á sér rót í því að ég
óttast að hætta heilsubótinni ef
takturinn helst ekki.
Á föstudeginum hvassa kom
ég heim um miðjan dag. Það
hvein og söng í húsinu en ég brá
mér samt í göngugallann. Eigin-
konan horfði á mig með spurnar-
svip. „Ætlarðu virkilega á fjallið?“
spurði hún alvarleg. Ég sagðist
halda áætlun. Hún hristi höf-
uðið.
Uppgangan var óvenju létt.
Eftir á að hyggja var það vegna
þess að vindurinn var í bakið.
Þetta var næstum því eins og að
svífa upp brekkur og hjalla. En
svo breyttist allt.
Í
gegnum sortann sá ég að
hundurinn hafði náð að stöðva
sig. Æðisgenginn vindurinn
hafði feykt mér um koll. Í ör-
væntingu reyndi ég að læsa
höndum og fótum
í svörðinn en
stormurinn gaf
engin grið. Ég
bókstaflega valt
yfir fjallið. Til að
bæta gráu ofan á
svart hafði stormur-
inn flett mig klæðum. Ég var ber-
holda í ofsaroki. Í örvæntingu
reyndi ég að snúa við en það
var vonlaust. Ég hraktist yfir há-
bunguna og áleiðis niður hinum
megin. Ljóshærði hundurinn
fylgdi með.
Eftir því sem ég komst neðar
í hlíðina Reykjavíkur megin dró
úr vindstyrknum. Loks náði ég
að stoppa og hringja. Ég sló inn
númer eiginkonunnar og sagði
henni af háskanum. „Hvað var ég
búinn að segja þér?“ spurði hún
með raddblæ sem gaf til kynna
að hún hefði ekki hugmynd um
það sem gengið hafði á hjá mér
og tíkinni. Ég sagði henni að ég
hefði fokið yfir fjallið og bað hana
að sækja mig. Hún kom. Á heim-
leiðinni nefndi hún það í þrígang
að hún botnaði ekkert í þessu
ferðalagi. Sandblásið bakið og
sært stolt var mér áminning um
að stundum viðraði illa fyrir fjall-
göngur.
Ljóshærði
hundurinn
n Næringarfræðingur segir kaffið meinhollt n Jafnast á við bestu ofurfæðu
S
amkv Næringarfræðingur-
inn og rithöfundurinn
Glenn Matten vill hreinsa
kaffi af ásökunum um að
vera óhollt fyrir heilsuna. Í
grein sem hann ritar á Huffington
Post segir hann það allt of algengt
að öfgafullir næringarfræðingar
hendi fram vandræðalegum stað-
reyndum um neysluvenjur, hvað sé
að best að innbyrða og hvað beri að
forðast. Sjálfur er hann ekki hrifinn
af öfgum og hendir fram fimm stað-
reyndum um gagnsemi kaffis sem
allar eru byggðar á niðurstöðum
vísindalegra rannsókna sem hann
vísar í.
Matten bendir þó á að vissu-
lega henti kaffi ekki öllum, sérstak-
lega ekki barnshafandi konum og
konum með börn á brjósti. Þá geti
áhrif koffíns valdið kvíða og svefn-
leysi hjá einhverjum og jafnvel
hækkað blóðþrýstinginn.
Fyrir þá sem ekki falla í þann
flokk mælir Matten með hóflegri
kaffidrykkju. Og hér eru ástæðurnar:
Vörn gegn sykursýki
Rannsóknir hafa sýnt fram
á að regluleg kaffidrykkja getur
dregið úr líkum á sykursýki um allt
að 60 prósent.
Vötnun
Það er mikill misskilning-
ur að koffíndrykkir, líkt og kaffi,
hafi þvagræsandi áhrif og þurrki
því upp líkamann. Það er bara
enn önnur næringarfræðimýtan.
Þvert á móti stuðlar regluleg kaffi-
drykkja að réttu vatnshlutfalli lík-
amans og hentar því vel sem hluti
af daglegri vökvainntöku.
Verndar heilann
Sífellt fleiri rannsóknir sýna
fram á að kaffidrykkja vinnur á
móti taugahrörnunarsjúkdómum
líkt og Parkinsonsveiki og Alzhei-
mers.
Andoxunarefni og
ofurfæða
Það er mjög algengt að að kaffi
sé einfaldlega talið óhollt og falli
því síður en svo í flokk með ofur-
fæðu. En það gæti ekki verið fjær
sannleikanum. Kaffið er mjög ríkt
af andoxunarefnum og gagnast
okkur á sama hátt og matvæli sem
hafa verið flokkuð sem ofurfæða.
Glenn grípur svo sterkt til orða að
segja: „bláber og grænt te, víkið
frá, við höfum nýja þungavigtar-
fæðu í flokknum.“
Verndar lifrina
Sú undarlega fullyrðing hefur
farið eins og eldur í sinu um heim-
inn að ætlir þú að afeitra líkama
þinn þá verðir þú að sleppa kaffinu.
Þessi fullyrðing er byggð á misskiln-
ingi, því í raun virkar kaffið sem of-
urfæða, mun betur í baráttunni við
ýmsa sjúkdóma en nokkur afeitr-
unarkúr. Kaffið getur til að mynda
dregið úr líkum á skorpulifur og
jafnvel lifrarkrabbameini. n
5 ástæður til
að drekka kaffi
Kaffið er meinhollt
Glenn Matten, næringar-
fræðingur og rithöfundur,
bendir á fimm ástæður til
að drekka kaffi.
1
2
3
4
5
Undralyf Ný rannsókn sýnir fram á aspirín getur dregið úr líkum á krabbameini.