Dagblaðið Vísir - DV - 12.08.2011, Qupperneq 12

Þreyttur á þögninni Ragnar Kristján Agnarsson er orðinn
langþreyttur á því að bíða eftir úrskurði innanríkisráðuneytisins.
12 | Fréttir 12.–14. ágúst 2011 Helgarblað
n Tveir menn fundust látnir í Daníelsslipp árið 1985 n Gengið út frá því að um sjálfsvíg hafi verið að ræða
n Ættingjar fullvissir um að þeir hafi verið myrtir n Segja ráðuneytið reyna að þagga málið niður
E
inar Þór Agnarsson og Sturla
Steindór Steinsson fund-
ust látnir í stolinni bifreið við
Daníelsslipp í Reykjavík þann
1. mars árið 1985. Slanga lá
frá útblástursröri bifreiðarinnar og
inn um opinn glugga farþegamegin.
Réttarkrufning fór fram á mönnunum
tveimur og niðurstaða Rannsóknar-
stofnunar í lyfjafræði var sú að báðir
hefðu þeir látist úr kolmónoxíðeitr-
un en að inntaka svefnlyfsins mebú-
mal hefði verið meðvirkandi dán-
arorsök. Lyfið var þó farið að brotna
niður í þeim báðum. Einar var 25 ára
en Sturla árinu eldri. Einar lá í fram-
sæti bifreiðarinnar en Sturla lá í aftur-
sætinu með kreppta fætur og „hafði
runnið frá honum blóð lítillega og
einhver vilsa“, segir í lögregluskýrslu.
Vitni sem fyrst komu að sögðu að Ein-
ar hefði verið grænleitur eða svartur í
framan en að Sturla hefði frekar litið
út fyrir að vera sofandi eða nýlátinn.
Segldúkur lá yfir bílnum.
Áverkar á líki Einars
Svo virðist á öllum gögnum að rann-
sóknarlögregla ríkisins, nú ríkislög-
reglustjóri, hafi gengið út frá því frá
upphafi að um tvöfalt sjálfsvíg hafi
verið að ræða. Var rannsókninni
hagað eftir því þrátt fyrir að margt
hafi bent til þess að eitthvað mis-
jafnt hafi átt sér stað skömmu fyrir
andlát piltanna. Meðal annars voru
áverkar á nára og kynfærasvæði Ein-
ars og föt Sturlu voru blóðug, mol-
dug og rifin. Þegar aðstandendur
fengu föt þeirra afhent frá líkhúsinu
vakti athygli þeirra að megn bens-
ínlykt var af fötum Einars en engin
slík lykt var af fötum Sturlu. Þá voru
föt Sturlu óhrein, líkt og áður sagði,
en föt Einars hrein og snyrtileg.
Þrátt fyrir þetta kemur fram í krufn-
ingarskýrslum að ekkert athugavert
hafi verið við föt þeirra.
Reynt að þagga málið niður
Ragnar Kristján Agnarsson, bróð-
ir Einars, hefur alla tíð verið sann-
færður um að þeir Einar og Sturla
hafi verið myrtir. Hann, ásamt fleiri
aðstandendum þeirra beggja, hefur
barist fyrir endurupptöku málsins í
nokkur ár en virðist eiga við ramm-
an reip að draga. Nokkrir þeirra lög-
reglumanna sem komu að máli Ein-
ars og Sturlu á sínum tíma eru nú
hátt settir innan lögreglunnar og vill
Ragnar meina að þar liggi skýring-
in á því að reynt sé að þagga málið
niður í dag. „Það kemur sér illa fyr-
ir Gísla Pálsson sem er núna einn
toppurinn hjá ríkislögreglustjóra.
Hann fékk málinu úthlutað og hann
klúðraði því hundrað prósent,“ seg-
ir Ragnar. Gísli er nú aðstoðaryfir-
lögregluþjónn hjá embætti ríkislög-
reglustjóra. Ragnar sakar Gísla um
að hafa ítrekað sagt ósatt í samskipt-
um þeirra og að framkoma hans við
aðstandendur hafi oft verið á „lágu
plani“. Ragnar er sannfærður um að
endurupptaka málsins gæti orðið
óþægileg fyrir lögregluna og kæmi
til með að varpa ljósi á misbresti sem
áttu sér stað við rannsókn þess. Það
hvarflar að Ragnari að lögreglan hafi
vitað hvað gerðist en viljað hylma yfir
það af einhverjum ástæðum.
Sagt ósatt um tilvist gagna
Töluvert var fjallað um þrautargöngu
aðstandenda hinna látnu manna við
að fá gögn í andlátsmáli þeirra af-
hent. Það var snemma árs 2007 sem
aðstandendur Einars og Sturlu fóru
fram á að fá aðgang að öllum máls-
gögnum. Beiðninni var synjað og
í kjölfarið sendi Ragnar kvörtun til
umboðsmanns Alþingis. Það var álit
embættisins að ekki væri lagagrund-
völlur fyrir því að beiðni aðstand-
endanna væri synjað og þrýst var á
gögnin yrðu afhent. En björninn var
ekki unninn með því. Ríkislögreglu-
stjóri bar við að gögnin fyndust ekki
og því væri ekki hægt að veita að-
gang að þeim.
Þegar fréttaskýringaþátturinn
Kompás fjallaði um málið árið 2008
var send fyrirspurn til Þjóðskjala-
safns þar sem málsgögn hefðu átt
að vera staðsett í skjalageymslu
lögreglu. Þá kom í ljós að ríkislög-
Þreyttur á þögninni
Í málsgögnum er ekki að finna neinar upp-
lýsingar um að gerð hafi verið fingrafara-
leit í bílnum. Í samtali við umsjónarmenn
Kompáss, sagði eigandi þó að bíllinn hefði
verið útataður í fingrafaradufti þegar hann
fékk hann aftur í hendurnar.
Í lögregluskýrslu ritaðri sama dag og
Einar og Sturla fundust látnir stendur að
tilkynnt hafi verið um bifreið með tveimur
mönnum látnum innanborðs klukkan rétt
rúmlega hálf tólf á hádegi. Þrjú vitni telja
sig þó hafa tikynnt um bílinn og aðstæður
til lögreglu fyrir þann tíma. Mjög árla
morguns, klukkan 07.15 og 09.00. Um
klukkan 10.45 var bifreiðin tilkynnt stolin.
Lögreglan ræddi aldrei við starfsmenn
Daníelsslipps sem í tvígang tilkynntu um
bifreiðina. Þá var heldur aldrei rætt við
vitnið sem fyrst tilkynnti um bílinn árla
morguns.
Björn, Ragnar og fleiri sem til málsins
þekkja hafa gert athugasemdir við að á
myndum sem teknar voru á vettvangi sést
að ekkert sót er á rúðum bílsins. Fullyrt
hefur verið af þeim sem til þekkja að þegar
komið er á vettvang þar sem útblástur
hefur verið leiddur inn í bifreið séu rúður
undantekningarlaust sótugar. Það sé þó
mismikið. Það hefur líka vakið athygli að
ekkert sót sést á slöngunni þrátt fyrir að
óþétt rými sé á milli slöngu og útblásturs-
rörs. Björn og Ragnar hafa einnig bent
á að miklir bensíntaumar hafi verið við
bensínlok bifreiðarinnar þegar hún fannst.
Kveikjulás bílsins var í opinni stöðu og
lykillinn í. Vélin var hins vegar ekki í gangi.
Þegar eigandi bílsins fékk bílinn afhentan
var hann ógangfær og þurfti hann reiða
út töluverðan viðgerðarkostnað til að
gera hann ökuhæfan á ný. Eigandinn
hafði skilið við bílinn læstan fyrir framan
Kaffivagninn á Grandagarði um klukkan
18.00 kvöldið áður en Einar og Sturla
fundust í honum.
Þegar málið kom upp var greint frá því
að Einar og Sturla hefðu látist upp úr
miðnætti eða árla morguns 1. mars árið
1985. Fljótlega kvisaðist þó að til þeirra
hefði sést á Kaffivagninum á milli fimm
og sex um morguninn. Þegar DV fjallaði
um málið 2007 þá var rætt við leigubíl-
stjóra sem staðfesti þetta. Annar bílstjóri
staðfesti að hafa átt orðaskipti við Einar.
Samkvæmt vitnum amaði þá ekkert að
mönnunum.
Í krufningarskýrslum segir að svefnlyfið
mebúmal hafi fundist í báðum mönn-
unum. Aðstandendur Einars eiga erfitt
með að trúa að hann hafi sjálfviljugur
tekið inn lyf því hann hafi skömmu áður
verið greindur með bráðaofnæmi fyrir
því. Aðastandendur hafa undir höndum
staðfestingu frá Landlæknisembættinu
um þrjár innlagnir eftir inntöku lyfsins.
Ofnæmið olli bruna á líkama Einars og
blöðrumyndun. Engin slík einkenni eru
sögð hafa fundist við krufningu.
Margt einkennilegt hefur komið í ljós:
Misræmi á milli málsgagna og staðreynda
Vettvangur Myndin er tekin á vettvangi
árið 1985. Lík Einars og Sturlu eru enn inni í
bílnum en búið er að breiða yfir þá hvít lök.
Segldúkur Var yfir bílnum þegar fyrstu
vitni komu á vettvang.
Sólrún Lilja Ragnarsdóttir
solrun@dv.is
Úttekt